مذاکره براي رفع سوء تفاهم‌ها

گروه سياسي-فهيمه جهازيان:سفر هيات بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ايران در ماه‌هايي که مذاکرات هسته‌اي تقريبا متوقف شده،سفر مهمي پيش‌بيني مي‌شد،سفري که بسيار کوتاه بود:اين هيات يکشنبه شب در ساعاتي که جهان مشغول تماشاي فينال جام جهاني بودند وارد تهران شد و صبح دوشنبه ايران را ترک کرد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین،پيش از اين سفر، آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در اطلاعيه‌اي از سفر تيمي از کارشناسانش به ايران براي «بررسي مسائل پادماني باقي‌مانده» خبر داده بود. سخنگوي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم ضمن تاييد انجام اين سفر گفت: تيم فني آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در تاريخ 18 دسامبر 2022(يکشنبه 27 آذر ) به دعوت ايران و با هدف رسيدگي به مشکلات پادماني باقي‌مانده که پيش‌تر توسط گروسي، مديرکل آژانس اتمي گزارش شده بودند، به تهران سفر خواهد کرد.
راشاتودي در گزارشي نوشت که اين سفر جهت حل‌وفصل مسئله «ذرات اورانيوم يافت شده در محل‌هاي اعلام نشده» انجام مي‌پذيرد. 
همچنين محمد اسلامي رئيس سازمان انرژي اتمي چهارشنبه گذشته اظهار اميدواري کرده بود که در اين سفر در جهت رفع موانع گام رو به جلويي برداشته شود و مسائل پادماني ايران و آژانس حل‌وفصل شود. اسلامي در همان زمان تصريح کرد که تعاملات‌ ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي برقرار است.
با اين حال با توجه به سفر کوتاه بازرسان آژانس، به نظر مي‌رسد که در اين سفر تنها امکان مذاکره براي آنها فراهم شده است. به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني سازمان انرژي اتمي ايران، در اين سفر ماسيمو آپارو، معاون پادماني مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به ايران آمده بود و علاوه بر مذاکرات با هيات ايراني مرکب از معاون بين‌الملل، حقوقي و مجلس وزارت امور خارجه و مدير کل خلع سلاح و امنيت بين‌الملل وزارت امور خارجه ديدار و گفت‌وگو کرد.
ماسيمو آپارو و هيات همراه همچنين با محمد اسلامي، معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران نيز ديدار و ملاقات کردند و در جريان اين مذاکرات طرفين علاوه بر موضوعات پادماني؛ در زمينه همکاري‌ها و برنامه‌هاي مشترک آتي به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداختند.
در آستانه اين سفر، خبرگزاري دولتي ايرنا، به بررسي ابعاد اين سفر پرداخته بود و درباره آنچه باعث شکل گيري سفر بازرسان شده، نوشت: « سطح بالاي همکاري جمهوري اسلامي ايران با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي گزينه پرتکرار همه گزارش‌هاي اين نهاد دستکم تا سه سال گذشته بود که با نفوذ توهمات رژيم صهيونيستي به اين گزارش‌ها،آرام آرام از شدت منطق آن کاسته و آلوده دشمني ديرينه بنيامين نتانياهو با جمهوري اسلامي ايران شد. يافتن «مواد هسته‌اي اعلام‌نشده» در «چندين مکان اعلام‌نشده در ايران» محور اين توهمات و مبناي قطعنامه‌هايي است که شوراي حکام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در يک سال گذشته عليه ايران صادر کرده است. آژانس ايران را متهم مي‌کند که تعهدات پادمان‌هاي ان‌پي‌تي را اجرايي نکرده است و اين درحالي است که براساس گزارش‌هاي منتشر شده از سوي خود اين نهاد، ايران بيشترين همکاري پادماني و فراپادماني با اين نهاد داشته است. شوراي حکام آژانس فروردين و آبان ماه سال جاري در دو قطعنامه ايران را با ادعاهاي مورد اشاره متهم مي‌کند و اين درحالي است که جمهوري اسلامي بارها حسن نيت خود را به بازرسان و سازوکارهاي نظارتي اين نهاد نشان داده است.
بهانه جديد شوراي حکام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي وجود مواد راديواکتيو در بخش‌هاي اعلام نشده است. اما کدام بخش‌ها؟
تورقوزآباد، شيان و مريوان، يعني دقيقا همان نقاطي که نتانياهو در شوي سازمان ملل در مهر سال 97 به آنها اشاره کرد و از همان روز به عنوان بهانه جديد آژانس مورد اشاره قرار گرفت. جمهوري اسلامي بارها اعلام کرده است که نه در محل‌هاي ادعايي و نه در هيچ بخش ديگري از جغرافياي ايران، اقدامي مخفي در راستاي غني‌سازي اورانيوم نداشته و تمام اقدامات تهران به اطلاع آژانس رسيده است.
حضور تيم فني آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در تهران، در حالي است که آمريکا و متحدان غربي در يک سال گذشته، بارها جمهوري اسلامي ايران را متهم به عدم همکاري با آژانس کردند و حال پرسش اين است که اگر همکاري صورت نگرفته و نمي‌گيرد، حضور تيم فني آژانس در ايران چه توجيهي دارد؟
آژانس مدعي است براي رفع ابهامات به ايران سفر کرده است اما واقعيت آن است که واشنگتن و تروييکاي اروپا به دو واقعيت مهم در رابطه با پرونده هسته‌اي ايران رسيده‌اند؛ واقعيت نخست آن است که آنها به خوبي فهميدند که جمهوري اسلامي تحت فشار هيچ نهاد و کشور و رويداد و اتفاقي، خط مشي اعلامي خود را در فعاليت‌هاي هسته‌اي تغيير نخواهد داد. واقعيت دوم هم اين است که تهران برخلاف غربي‌ها که ايستادن بر سر حرف و تعهد را مدت زمان زيادي است از ياد برده‌اتند، بر سر تعهد و حرف خود ايستاده و در پي ساخت سلاح هسته‌اي نبوده و نخواهد بود.» همچنين خبرگزاري مهر روز گذشته در گزارشي به بررسي پيشينه اين سفر پرداخت و نوشت: « آژانس ايران را متهم مي‌کند که تعهدات پادمان‌هاي ان‌پي‌تي را اجرايي نکرده است و اين در حالي است که بر اساس گزارش‌هاي منتشر شده از سوي خود اين نهاد، ايران بيشترين همکاري پادماني و فراپادماني با اين نهاد داشته است. 
شوراي حکام آژانس فروردين و آبان ماه سال جاري در دو قطعنامه ايران را با ادعاهاي مورد اشاره متهم مي‌کند در حالي که جمهوري اسلامي ايران بارها حسن نيت خود را به بازرسان و سازوکارهاي نظارتي اين نهاد نشان داده است. البته ايران نيز در پاسخ به اين قطعنامه دست بسته نماند و در واکنش به اين اقدام سياسي و غيرسازنده، سازمان انرژي اتمي چندين اقدام را در گام نخست در دستورکار قرار داد و روز يکشنبه 29 آبان ماه اجراي آن‌ها با حضور بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در مجتمع‌هاي غني‌سازي نطنز و فردو انجام شد. ازجمله اقدامات انجام‌شده غني‌سازي 60 درصد در تأسيسات غني‌سازي فردو است. گفتني است اين اقدام در حالي انجام شد که غني‌سازي 60 درصد در نطنز همچنان ادامه دارد.
اميرعبداللهيان: قطعنامه آژانس در راستاي تأثيرگذاري بر محيط داخلي ايران بود
حسين امير عبداللهيان وزير امور خارجه کشورمان در جريان نشست خبري مشترک با همتاي عماني خود در واکنش به قطعنامه آژانس گفت: ايران در عين آنکه به حقوق بين‌الملل و تعهدات بين‌المللي خود پايبند خواهد بود، در پاسخ به اقدام غيرسازنده آژانس اقدام متقابل و مؤثر انجام خواهد داد. وي افزود: آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در هفته گذشته اقدام غيرسازنده‌اي را انجام داد.
وي افزود: درحالي‌که دو هفته پيش هيئتي متشکل از مقامات وزارت امور خارجه و سازمان انرژي اتمي ايران به وين سفر کرده و درباره همکاري نيرومندتر ايران و آژانس توافق کردند و ديدار سازنده‌اي را با آقاي رافائل گروسي مديرکل آژانس انجام دادند، ولي به‌يک‌باره در راستاي تأثيرگذاري بر محيط داخلي و همچنين اعمال فشار حداکثري و در تداوم سياست به شدت رياکارانه اين روزهاي ايالات‌متحده آمريکا قطعنامه‌اي را عليه ايران بر روي ميز گذاشته و بار ديگر از آژانس سوءاستفاده سياسي کردند. محسن نذيري اصل نماينده ايران در آژانس نيز قطعنامه ضدايراني در شوراي حکام را مردود خواند و گفت: اهداف سياسي بانيان اين قطعنامه محقق نخواهد شد، اما تصويب آن مي‌تواند بر روند همکاري و تعاملات سازنده ايران با آژانس اثرگذار باشد.
آنتوني بلينکن، وزير امور خارجه آمريکا در نشست خبري با همتاي قطري خود در اين کشور در واکنش به اعلام غني‌سازي 60 درصدي ايران در فردو به انکار روي آورد و مدعي شد نمي‌تواند گزارش‌ها درباره فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران را تأييد کند. وي همچنين در اشاره به گفتگوهاي رفع تحريم‌ها مدعي شد: تلاش‌هاي ايران براي گنجاندن پرونده‌هاي اضافي در چارچوب مذاکرات احياي توافق هسته‌اي را رد کرديم.
کشورهاي غربي با اعمال فشار و صدور اين قطعنامه سياسي، علاوه بر اينکه بار ديگر ماهيت فني و تخصصي آژانس را زير سوال بردند، دچار خطا در تحليل شدند و سعي داشتند با سوءاستفاده از فضايي که در ايران توسط اغتشاش‌گران شکل داده بودند به نوعي تهران را در فشار قرار دهند بلکه با عقب‌نشيني از مواضع خود در مذاکرات رفع تحريم‌ها، به نوعي خواسته‌هاي زورگويانه غرب را بپذيرد.»