گروه سیاسی-محمد سیاح: کمیسیون تلفیق به دلیل فشارهایی که از سوی صاحبان نفوذ در حوزه سیگار وجود داشت از تصویب افزایش مالیات سیگار صرفنظر کرد و این موضوع در صحن علنی هم رای نیاورد. البته این موضوع مسبوق به سابقه است و هر سالی که موضوع مالیات بر سیگار مطرح می شود عده ای مخالفت میکنند!
رئیس مرکز برنامهریزی و نظارت بر دخانیات کشور گفته است: «در شش ماهه اول امسال به میزان 28 میلیارد و 72 میلیون نخ سیگارت تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که 25 میلیارد و 12 میلیون نخ بوده به میزان 14 درصد افزایش را نشان میدهد». البته این فقط آمار تولید داخلی است و با توجه به قاچاق سیگار به داخل کشور، آمار مصرف خیلی بیشتر از اینهاست. اکبر شهباززاده دراینباره هم گفته: «برآورد مصرف سیگار در نیمه اول امسال 32 میلیارد و 500 میلیون نخ بوده است».
محمدرضا مسجدی، دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران هم گفته است: «براساس برآوردها، سن شروع استعمال دخانیات در کشور به ۱۲ سالگی رسیده است. به دلیل تحریم، بسیاری از صنایع تولیدی تعطیل یا ورشکسته شدند، اما تعداد واحدهای تولیدی دخانیات از ۷ به ۲۱ واحد افزایش یافته و این موضوع تاسفبار است. تجربه مصرف قلیان در میان دختران دانشآموز و دانشجو تا ۳۵ برابر افزایش یافته و زنگ هشداری برای خانوادههاست. هم میزان واردات قانونی و هم قاچاق سیگار به کشور افزایش یافته. البته برخی توجیه میکنند که به علت همهگیری کرونا عده زیادی بیکار شدهاند و برای امرار معاش به فعالیت در بازار دخانیات رو آوردهاند.»
همین چند آمار نشان می دهد که تولید و مصرف سیگار و انواع دمواد دخانی با چه سرعتی در کشور در حال افزایش است، به همین میزان هم موارد بیماری و هزینه های درمانی رشد یافته و بیماری های تنفسی و ریوی و حتی سرطان در حال گسترش است. یکی از مواردی که باعث شده تا مواد دخانی به راحتی برای همه در دسترس باشد قیمت پایین و البته عرضه به همه سنین و افزایش تولید است.
مالیات بر مواد دخانی چه شد؟
یکی از مواردی که سال های سال درباره آن بحث وجود داشته و دارد افزایش مالیات بر سیگار و سایر مواد دخانی است که البته هر سال هم بی نتیجه می ماند. این بی نتیجه ماندن هم به دلیل قدرت و نفوذ شرکت های دخانی و در راس آن شرکت دخانیات ایران است که افزایش مالیات را موجب زیان این صنعت می داند!
توجیهشان هم این است که با افزایش مالیات سیگار و مواد دخانی مصرف به شدت کاهش می یابد و با کاهش مصرف تولید افت می کند و نهایتا منجر به بیکاری و به صرفه شدن قیمت سیگار خارجی و افزایش قاچاق می شود! اسم رمز بیکاری و قاچاق همیشه در مقابله با افزایش مالیات سیگار و مواد دخانی مورد استفاده قرار گرفته و نتیجه هم داده است!
محمدرضا تاجدار، رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی از افزایش قیمت سیگار در سه ماهه چهارم سال و در پی اجرای قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده سیگار خبر داد و گفت که احتمالا سهم بیشتری از بازار در اختیار کالای قاچاق قرار گیرد.
وی افزود: با توجه به اینکه تولیدکننـده در زمان ارائه کالا به توزیع کننده کشـوری باید از محل مابهالتفـاوت فروش، ۴۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند و این رقم در سایر زنجیرههای توزیـع یعنــی از توزیع کننده کشـوری به استانی و از توزیع استانی به خرد هــم تکـرار میشود، قیمت محصــولات دخانی بـه شدت افزایــش خواهد یافت تولیدکننده برای کنترل قیمت و باقی ماندن در بازار، تـلاش خواهـد کرد، محصول خود را مســتقیم در اختیار توزیعکننده خرد قرار دهـد. بـه این ترتیـب اشـتغال در طـول زنجیـره توزیـع از دسـت خواهد رفـت.
جالبتر اینکه این جریان حتی توانسته وزیر صمت را هم با خود همراه کند به گونه ای که با مطرح شدن موضوع افزایش مالیات بر مواد دخانی و سیگار به مجلس نامه زد که این اقدام سبب افزایش قاچاق خواهد شد و اقدام درستی نیست!
رضا فاطمی امین، وزیر صمت طی نامهای به رئیس مجلس هشدار داده که افزایش چند صد درصدی مالیات سیگار منجر به افزایش قاچاق و کالای تقلبی و همچنین نابودی اشتغال این حوزه خواهد شد و پیشنهاد کرده حذف وضع عوارض مالیات جدید بر محصولات دخانی در دستور کار مجلس قرار گیرد!
جایگاه سلامت مردم کجاست؟!
طی سالیان گذشته همین روند وجود داشته و هیچ وقت سلامت مردم در دستور کار نمایندگان و وزرای صمت و شرکت دخانیات قرار نداشته و صرفا به منافع خود در این تجارت فکر کرده اند.
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفته که «میخواستیم درآمد حاصل از مالیات بر سیگار را افزایش داده و به بودجه بهداشت و درمان کشور الحاق کنیم ولی مخالفتها مانع از این کار شد. سالیانه 50 تا 60 هزار نفر بر اثر مصرف مواد دخانی میمیرند و 40 هزار میلیارد تومان نیز هزینه درمان مصرفکنندگان مواد دخانی است که بر نظام سلامت تحمیل میشود.»
وی ادامه داد: «متاسفانه وزارت صمت و نماینده دولت در مجلس هم مخالفت کرده و اعلام کردند مصوبه مالیات بر سیگار موجب افزایش قاچاق میشود. با زمزمههایی که درباره حذف ارز ترجیحی میشنویم هزینههای نظام سلامت بهویژه در بخشهایی مثل درمان بیماران صعبالعلاج با مشکل مواجه خواهد شد که باید با مصوباتی نظیر مالیات بر سیگار آن را جبران کنیم. من پنج دوره در مجلس بودهام و تاکنون به دلیل همین مخالفتها و مقاومتها نتوانستهایم در جهت کاهش مصرف مواد دخانی با تصویب مصوباتی نظیر مالیات بر سیگار گام اساسی برداریم.»
آنچه مسلم است اینکه مافیای مواد دخانی از قدرت و نفوذ حداکثری برخوردار است و حتی سلامت و هزینه های چندهزار میلیاردی و مرگ مردم در اثر مصرف مواد دخانی هم نتوانسته باعث شود تا مالیات بر سیگار اعمال شود. عجیبتر همراهی وزارت صمت و مجلس با این گروه ها در کنار گذاشتن سلامت مردم و کمک به سودآوری صنعت دخانیات است!