چگونگی آزادسازی سهام عدالت + جزئیات

در راستای گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانواده‌های کم‌درآمد، تصمیم بر این بود که درصدی از سهام اصل ۴۴ قانون اساسی در چارچوب «سهام عدالت» واگذار شود. این امر که از تابستان ۱۳۸۵ ابلاغ شده بود، با موافقت رهبر انقلاب، در نهم اردیبهشت‌ماه ۹۹، مبنی بر آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس، دور تازه‌ای را آغاز کرده است. بدین ترتیب سهامی که تا چندی پیش قابل خرید و فروش نبود اکنون خریدنی و فروختنی شده است و سهامداران می‌توانند خود نسبت به مدیریت و خرید و فروش سهامشان اقدام کنند.
به گزارش «مردم‌سالاری آنلاین»، رهبر انقلاب موافقت خود با آزادسازی سهام عدالت را مشروط به شروطی سه‌گانه کرده است:
نخست این که، دارندگان سهام عدالت مجاز باشند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکتهای سرمایه‌پذیر را انتخاب و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.
دوم این که، مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورای عالی بورس تدوین و تصویب شود و این مصوبات برای کلیه دستگاههای اجرایی لازم‌الاجرا باشد.
شرط آخر هم این که، نسبت به سهام باقی مانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورای عالی بورس موظف باشد که ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکتهای مذکور، از طریق مبادی ذیربط، هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکتها را در بورس فراهم کند.
پس از ابلاغیه‌ی رهبر انقلاب، دولت به تکاپو افتاد تا، با رعایت بایسته‌های رهبری، هر چه زودتر کار آزادسازی سهام عدالت را به انجام برساند. در نخستین گام، سامانه‌ی سهام عدالت (samanese.ir) راه‌اندازی شد و به مشمولان سهام عدالت یک ماه مهلت داده شده است که وارد این سامانه شوند و ارزش سهام و شرکتهای سرمایه‌پذیر خود را ببینند.
مشمولان دو گزینه پیش پای خود دارند: یکی این که سرراست مدیریت سهامشان را به عهده بگیرند، یا این که غیر مستقیم از راه شرکتهای سهام عدالت استانی سهامشان را مدیریت کنند.
در این میان، اگر کسی در این مهلت یک ماهه به سامانه وارد نشود و انتخابی انجام ندهد این امر به منزله این است که مدیریت غیر مستقیم، یعنی از راه شرکتهای سهام عدالت استانی، را برگزیده است. سهامداری هم که روش مدیریت مستقیم سهامش را برمی‌گزیند باید دانش کافی از بورس و توان مدیریت کردن سهامش را داشته باشد. در این زمینه، در تارنما، آموزشی گزیده هم قرار داده شده تا علاقه‌مندان بتوانند آموزشهای پایه‌ای را خودشان از این طریق فرابگیرند. گفتنی است که باید دقت داشت کسی که گزینه‌ی نخست یا دوم را برمی‌گزیند، دیگر امکان این که روش را تغییر دهد وجود ندارد، چرا که سهام او مشمول معاملات  سهام و مالیات می‌شود.
‌هم‌اکنون ارزش سهام عدالت حدود ۱۱ برابر شده و از یک میلیون تومان به حدود ۱۱ میلیون تومان افزایش یافته است. ارزش کل این سهام نیز هم‌اکنون ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است که ۳۶ شرکت بورسی و ۱۴ شرکت غیر بورسی شرکتهای سرمایه‌پذیر سهام عدالت‌اند که سود آنها در سه سال گذشته به خزانه ریخته شده و سازمان خصوصی‌سازی هم این سود ۱۲ هزار میلیارد تومانی را در سه مرحله پرداخته است: مرحله‌ی نخست برای هر سهم یک میلیونی ۱۵۰ هزار تومان، در مرحله‌ی دوم ۱۷۵ هزار تومان و در مرحله‌ی سوم (اسفند ۹۸) ۲۰۵ هزار تومان به حساب سهامداران واریز کرده است.
شمار سهامداران عدالت بیش از ۴۹ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر است که داده‌های آنان در سامانه‌ی سهام عدالت به طور کامل وجود دارد و سهام متعلق به آنان و نیز شرکتهای سرمایه‌پذیر در آن سامانه از طریق کد ملی رویت‌پذیر است.
گفتنی است که برای دو دهک مددجویان کمیته‌ی امداد و سازمان بهزیستی، واگذاری سهام عدالت، در سال ۱۳۸۵، با ۵۰ درصد تخفیف همراه بود که اقساط آن نیز طی ۱۰ سال گذشته از محل سود سهام شرکتها وصول شده و چنین سهام این دو دهک یک میلیون تومان کامل است که ارزش آن به حدود ۱۱ میلیون رسیده.
پرسشی دیگر که این روزها در این باره مطرح می‌شود این است که آیا امکان ثبت‌نام جاماندگان سهام عدالت وجود دارد یا خیر؟ در این زمینه باید گفت که این فهرست بسته شده است و دولت هم‌اکنون سهام چندانی ندارد که بخواهد به همه‌ی جاماندگان بدهد.
به هر روی، بورس تهران با این اتفاق تکانی بزرگ خواهد خورد: از یک سو ۳۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی و سهام شرکتهای سرمایه‌پذیر سهام عدالت به بورس تهران وارد می‌شود و از دیگر سو با افزایش حدود ۵۰ میلیون سهامدار، از نظر شمار معامله‌گران، در رده‌ی نخست بورسهای جهان جای می‌گیرد.