دریافت همزمان «ویروس کرونا» و وام «یک میلیون تومانی»!

داستان وام یک میلیون تومانی دولت به اقشار آسیب پذیر بابت خسارات کرونا هر روز داستانی جدید مي‌آفریند. بعد از اعلام این موضوع در هفته‌های پیش دو واکنش مهم نسبت به آن شکل گرفت: اولین موضوع اینکه دولت قصد داشت بابت این وام، سود 12 درصد از مردم بگیرد اما متشرعان به دولت تذکر دادند که دریافت سود از چنین وامی، مصداق ربا است و دریافت آن شرعا جایز نیست. با توجه به این موضوع بود که حسن روحانی در جلسه 26 فروردین هیات دولت اعلام کرد که « مقرر شد تسهیلات یک میلیون تومانی به وام قرض‌الحسنه تبدیل شود و سودی که از مردم قرار بود گرفته شود، دولت برعهده بگیرد». نکته دیگر در این خصوص که بازتاب بسیاری در فضای مجازی داشت، ارزش دلاری این وام بود: اگر دلار را 15 هزار تومان بگیریم، این وام فقط 67 دلار ارزش دارد. مقایسه این وام، با تسهیلاتی که کشورهای دیگر برای شهروندانشان در ایام کرونا درنظر گرفته اند، زمینه زیادی برای شوخی‌های مجازی بود!
به گزارش «مردم سالاری آنلاین»، با این همه، واقعیت اقتصاد کشور چنان است که بسیاری چشم انتظار همین وام اندک هستند و در دو هفته اخیر دنبال شرایط و چگونگی دریافت این وام بودند. بیستم فروردین رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: نیازی به مراجعه حضوری مردم به بانک‌‌ها برای دریافت وام یک میلیون تومانی نیست و صرفا باید در سایت ثبت نام کنند. این سخن ، باعث شد دو خبرگزاری منتسب به دولت، سایت هدفمندی یارانه‌‌ها را به‌ عنوان سایت ثبت‌ نام اعلام کردند که باعث شد تا دیگر رسانه‌ها هم این خبر را منتشر کنند! اما این سایت فقط برای انصراف از یارانه، به کار مي‌آمد؛ و دولت هم اعلام کرد که خبر اشتباه است. پس از آن چگونگی دریافت و ثبت نام در‌هاله ای از ابهام بود تا اینکه چهارشنبه پیش، محمدباقر نوبخت دوباره درباره آن سخن گفت. وی با بیان اینکه بر اساس سازوکاری که در ستاد اقتصادی دولت تعریف شده است برای دریافت وام یک میلیون تومانی هیچ نیازی به ثبت نام در هیچ سایتی وجود ندارد، گفت: سرپرست خانوار برای دریافت این یک میلیون تومان وام قرض الحسنه بایستی اعلام آمادگی خود را از طریق پیامک اعلام کند.
با این اعلام، خبر رسید که «خانواده‌هایی که یارانه نقدی دریافت می‌کنند برای دریافت وام یک میلیون تومانی باید منتظر پیامک‌ با سرشماره v.refah باشند. در مرحله بعد، پس از دریافت پیامک باید کدملی سرپرست خانوار به شماره ۶۳۶۹ ارسال شود. خانواده‌ها باید توجه داشته باشند که تا ۳۱ فروردین ماه فرصت دارند با سیم کارتی که پیامک را دریافت کردند درخواست خود را اعلام کنند و این مهلت تمدید نمي‌شود». ستاد شناسایی مشمولان طرح حمایت معیشتی در اطلاعیه‌اش همچنین تاکید کرد که شماره سیمکارت ارائه شده باید به نام سرپرست خانوار باشد.
 اما مشکل اینجا بود که بسیاری از سرپرستان خانوارهای یارانه بگیر، سیم کارتی نداشتند که بتوانند چنین روندی را انجام دهند. پنج شنبه گذشته، سخنگوی تسهیلات حمایتی کرونا درباره افرادی که سیم کارت ندارند، گفت: دو و نیم میلیون سرپرست خانواری که سیم کارت ندارند چنانچه تا ۳۱ فروردین ماه سیم‌کارت تهیه کنند و کد ملی خود را ارسال کنند، مي‌توانند وام را تا چهارم اردیبهشت ماه دریافت کنند.
حدس زدن اینکه تقاضای خرید دو و نیم میلیون سیم کارت در شرایط کرونایی این روزها، چه وضعیتی را به بار مي‌آورد سخت نبود، اما دولت مثل همیشه توجهی به این پیامدها ندارد! به این ترتیب از اولین ساعات شنبه، یکباره صف‌های شلوغ خرید سیم کارت در مقابل مراکز فروش شکل گرفت، صف‌هایی که معلوم است در آن هیچ اثری از تمهیدات اندیشیده شده برای عدم انتقال کرونا نیست. در واقع دولتی که دائم در پی «فاصله گذاری هوشمند» است، خودش داستانی ساخته که مردم را به تجمعهایی کشانده که مطمئنا خطر بسیار زیادی دارد.
این وضعیت بازتاب وسیعی در رسانه‌ها و فضای مجازی داشت. از میان مقامات دولتی هم وزیر ارتباطات در توئیتی  از اپراتورها به دلیل صف‌های فشرده مردم برای خرید سیمکارت انتقاد کرد و خواستار توقف فوری این وضعیت شد. محمدجواد آذری جهرمی در صفحه توییتر خود نوشت: «‏آقای اپراتور! مردم نباید برای تهیه‌ی سیم‌کارت رایگان در این شرایط کرونا در دفاتر ارتباطی، صف بکشند. همین الان باید این فرآیند «متوقف» شود. از مردم آنلاین ثبت‌نام کنید و با پست سیمکارت را به منازل آنها برسانید. خدمت رسانی خود به مردم «باید» با دستورالعمل‌های وزارت بهداشت باشد.» این دستور فوری وزیر اگرچه اقدامی بجا بود، اما استفاده از توئیتر به جای ابلاغ رسمی نشان مي‌داد که وزیر جوان، بیشتر از دغدغه مردم،  به فکر تبلیغ شخصی است؛ چرا که درست تر این بود که این عضو هیات دولت روزهای قبل، حدس مي‌زد که چنین وضعیتی پیش خواهد آمد و برای پیشگیری از آن چاره اندیشی مي‌کرد؛ نه اینکه بعد از اینکه کار از کار گذشت فرمان توئیتری صادر کند!
داستان وام نه چندان ارزشمند یک میلیون تومانی به مردم، تا اینجا فقط نشان از بی برنامگی و سردرگمی دولتی دارد که مي‌خواهد با کرونا مقابله کند، اما راهکارش را بلد نیست. متاسفانه وضعیت نامساعد اقتصادی هم مردم را به جایی رسانده که خطر کرونا را به قیمت یک میلیون تومان به جان مي‌خرند و این نشان دهنده اوج خدمتی است که دولت در این سالها به مردم کرده است.  

گزارش:محمدحسین روانبخش