شیوع کرونا در ایران: آیا وضعیت عادی است؟

حسن روحانی، رئیس جمهور، که در روز ششم اسفند گفته بود «از شنبه (هفته آینده) همه چیز در کشور به صورت روال عادی آن خواهد بود، مگر موارد خاص و شرایط ویژه که ستاد ملی مبارزه با کرونا آن را اعلام خواهد کرد»، امروز (هفتم اسفند) گفته است که «هیچ تصمیمی برای قرنطینه محل یا شهری مطرح نیست». همزمان سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران اعلام کرده که مدارس پایتخت از روز شنبه، فعالیت خود را ازسر خواهند گرفت. اعلام این موضوع، نگرانی والدین دانش‌آموزان را درپی داشته است. به همین ترتیب، در مورد ادامه فعالیت دانشگاه‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی نیز نگرانی‌هایی وجود دارد. آیا واقعاً شرایط شیوع کرونا در کشور به‌نحوی است که فعالیت‌ها طبق «روال عادی» ادامه داشته باشد؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، بنا به آخرین آمار ارائه‌شده توسط وزارت بهداشت، تا ظهر چهارشنبه هفتم اسفند، تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در ایران به ۱۳۹ نفر رسیده است. از این افراد مبتلا به کرونا، تاکنون ۱۹ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
اگر بخواهیم از حیث نرخ مرگ‌ومیرِ موارد تأییدشده ابتلا به کرونا، وضعیت مقابله با این ویروس در ایران را بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که به هیچ‌وجه در شرایط عادی قرار نداریم. طبق آمار رسمی وزارت بهداشت، ۱۳.۶ درصد از ۱۳۹ مورد تأییدشده ابتلا به کرونا جان خود در کشور از دست داده‌اند. در چین، تاکنون از ۷۸ هزار و ۷۳ نفری که ابتلای آن‌ها به کرونا تأیید شده، ۲۷۱۵ نفر جان خود را از دست داده‌اند که معادل ۳.۵ درصد است.
در واقع، در دنیا ایران بالاترین نرخ تلفات ناشی از ابتلا به ویروس کرونا و این نرخ در ایران، تقریباً ۱۰ درصد بیشتر از چین است. باید گفت که چین بعد از ایران بالاترین نرخ تلفات ناشی از ابتلا به کرونا را در دنیا دارد. در واقع، از حیث تعداد مبتلایان به کرونا، چین با فاصله زیاد در جایگاه نخست در دنیا قرار دارد؛ اما از نظر نرخ تلفات مبتلایان، ایران با فاصله قابل توجهی نسبت به چین، در جایگاه نخست قرار دارد!
از حیث گستردگی جغرافیاییِ موارد ابتلا به کرونا نیز کشور در وضعیت عادی قرار ندارد. چهارشنبه هفته گذشته بود که اعلام شد، کرونا از راه قم وارد کشور شده است. از آن زمان تاکنون، ویروس مرموز کرونا، علاوه بر قم، به استان‌های گیلان، تهران، مازندران، همدان، اصفهان، مرکزی، خوزستان، سیستان و بلوچستان، سمنان، کرمانشاه، اردبیل، لرستان، فارس، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، البرز و یزد رسیده است! این میزان از پراکندگی جغرافیایی ابتلا به کرونا، هم عجیب و هم نگران‌کننده است.
پراکندگی جغرافیایی ابتلا به کرونا در کشور می‌تواند حاکی از این باشد که کنترل سخت‌گیرانه در کانون اولیه کرونا، یعنی استان قم جدی گرفته نشده است. مسئولان وزارت بهداشت عنوان کرده‌اند که کرونا از مسیر برخی از ساکنان قم یا تعدادی از کسانی که اخیراً به قم سفر کرده‌اند، به استان‌های دیگر سرایت کرده است. هرچه که هست، هم پراکندگی جغرافیایی ابتلا به کرونا و هم نرخ تلفات آن در کشور نگران‌کننده است و با توجه به این دو معیار می‌توان گفت که در حال حاضر، در شرایط عادی قرار نداریم.
 
نگرانی‌ مردم نسبت به شیوع بیشتر کرونا
بسیاری از مردم، خصوصاً والدین دانش‌آموزان، دانشجویان و ساکنان خوابگاه‌های دانشجویی، این نگرانی را دارند که شیوع کرونا در کشور، وضعیت وخیم‌تری پیدا کند. این ویروس به شدت مُسری است و حتی یک نماینده مجلس، معاون کل وزارت بهداشت و رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم به آن مبتلا شده است.
دکتر بروس آیلوارد، رهبر تیم مشترک سازمان جهانی بهداشت و چین، گفته است: «صدها هزار نفر از مردم چین مبتلا به کوویدء۱۹ نشدند، چراکه چین واکنش شدیدی نشان داد». وی گفته است برخی از این تکنیک‌های که چین برای مهار ویروس کرونا استفاده کردند، قدیمی بودند ولی کمی نوآوری در آن‌ها شده بود. وی در مورد سطح سخت‌گیری چین در استفاده از روش‌های پیشگیری گفته است: «طی ۳۰ سالی که من مشغول کار هستم، هرگز چیزی شبیه این را ندیده‌ام، و نه حتی مطمئن بودم که (این روش‌ها) ممکن است جواب بدهد». به گفته وی، مقام‌های چینی خانه به خانه گشته‌اند تا موارد مشکوک و موارد ابتلا به کرونا را پیدا کنند.
با این اقدامات جدی و سخت‌گیرانه، نرخ ابتلا به کرونا در چین کاهش محسوسی یافته است. در ایران، برخی از مردم این نگرانی را دارند که اگر اوضاع عادی قلمداد شود و مثل یک وضعیت اضطراری با مسأله شیوع کرونا برخورد نشود، این ویروس مسری، یک بحران اجتماعی بزرگ در کشور ایجاد کند. حتی هستند کارشناسانی که از لزوم قرنطینه شهرها حرف می‌زنند. هاشم رفیعی‌تبار، عضو هیئت‌علمی مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، امروز در این‌باره گفته است: «با حرکت‌های ساده و روبنایی نمی‌توان بحران را مرتفع کرد، بلکه باید با اقدامات زیربنایی و اصولی حرکت کنیم. امروز در شرایطی قرار داریم که شهرهای بزرگ را باید قرنطینه کنیم، در غیراین‌صورت شیوع این بیماری سونامی‌وار پیش می‌رود».     

گزارش: مهدی یزدی