در روز تاسوعا چه گذشت؟

كاروان امام حسين(ع) در دوم محرم‌الحرام به کربلا وارد شد و تا دهم محرم یا همان روز عاشورا خیمه‌های یاران و اهل بیت حسین (ع) در آن سرزمين برپا بود. اما روزهای نهم و دهم بر خاندان حسین به دشواری گذشت. مهمترین حوادث کربلا در نهم و دهم محرم رقم خورده است. جنگ در روز عاشورا بود اما در روز تاسوعا چه اتفاقاتی رخ داد؟
به گزارش «مردم سالاری آنلاین» روز نهم محرّم، سال 61 هجری امام حسین و یارانش در محاصره نیروهای دشمن قرار گرفتند. درست در همین روز لشگریان پر تعداد عمرسعد آب را به روی اهل‌بیت امام و یاران او بستند. دستور جنگ در روز نهم از طرف عمربن سعد صادر شد؛ در حالی که یاران امام در مقابل یاران لشکر دشمن بسیار کم بودند و جنگی نا برابر در حال شکل‌گیری بود.
این روز یکی از روزهای بسیار سخت و مصیبت‌بار برای خاندان پیامبر بود و بعد‌ها به‌عنوان تاسوعای حسینی نامگذاری شد. در این روز اهل بیت از نظر آب در تنگنا بودند. راه‌ها همه تحت کنترل بود تا کسی به امام نپیوندد. تهدیدهای سپاه «عمر سعد» جدّی‌تر و حالت تهاجمی آنان به سوی خیمه‌ها بیش‌تر شده بود.
 
نامه دوم عمر سعد به امام
در واقعه کربلا «عبیدالله بن زیاد» دو بار به امام حسین(ع) نامه نوشت؛ یکی به هنگام ورود به کربلا و دیگری در روز تاسوعا پس از ورود عمر بن سعد به کربلا. نامه دوم زمانی بود که عمر بن سعد با لشکر عظیمی به کربلا آمد و در برابر لشکر محدود حسین بن علی ایستاد. فرستاده عمر بن سعد نزد امام آمد و نامه ابن سعد را به حسین بن علی داد: «مولای من! چرا به دیار ما آمده‌ای؟»
حسین(ع) در پاسخ گفت: «اهالی شهر شما به من نامه نوشتند و مرا دعوت کرده‌اند، و اگر از آمدن من ناخشنودند باز خواهم گشت.» خوارزمی نیز روایت کرده‌است: «حسین بن علی به فرستاده عمرسعد گفت: «از طرف من به امیرت بگو، من خود به این دیار نیامده‌ام، بلکه مردم این دیار مرا دعوت کردند تا به نزدشان بیایم و با من بیعت کنند و مرا از دشمنانم بازدارند و یاریم نمایند، پس اگر ناخشنودند از راهی که آمده‌ام بازمی‌گردم.»»
وقتی فرستاده عمرسعد بازگشت و پاسخ امام حسین را بازگو کرد، ابن‌سعد گفت: «امیدوارم که خداوند مرا از جنگ با حسین بن علی برهاند». آنگاه این خواسته حسین بن علی را به اطّلاع ابن زیاد رساند ولی او در پاسخ نوشت: «از حسین بن علی بخواه، تا او و تمام یارانش با یزید بیعت کنند. اگر چنین کرد، ما نظر خود را خواهیم نوشت…» چون نامه ابن زیاد به دست ابن سعد رسید، گفت: «تصوّر من این است که عبیدالله بن زیاد، خواهان عافیت و صلح نیست.» عمرسعد، متن نامه عبیدالله بن زیاد را نزد حسین بن علی فرستاد.
امام حسین فرمود: «من هرگز به این نامه ابن زیاد پاسخ نخواهم داد. آیا بالاتر از مرگ سرانجامی خواهد بود؟! خوشا چنین مرگی».
امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «تاسوعا روزی است که حسین (علیه‌السلام) و اصحاب او در کربلا محاصره شدند و سپاه شامیان بر ضد آنان گرد آمد. ابن زیاد و عمر سعد از فراهم آمدن آن‌همه سوار خوشحال شدند و آن روز، حسین (علیه‌السلام) ویارانش را ناتوان شمردند و یقین کردند دیگر برای او یاوری نخواهد آمد و عراقیان او را پشتیبانی نخواهند کرد».
 
امان نامه برای فرزندان‌ ام البنین
روز تاسوعا قبل از حرکت سپاه عمر بن سعد دو امان‌نامه برای فرزندان‌ ام البنین فرستاده شد که هر دو ناکام ماند. فرزندان امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) و‌ ام البنین یعنی اباالفضل العباس و جعفر و عبدالله و عثمان هر دو امان‌نامه را رد کردند و این چنین وفاداری خود را به امام حسین (ع) نشان دادند.
اولین امان‌نامه از جانب عبدالله بن ابی المحل بود. او به خاطر فامیل بودن با‌ ام البنین از عبیدالله بن زیاد برای آنها امان گرفته بود. وقتی امان‌نامه برای این جوانمردان خوانده شد، در جواب گفتند: «ما نیازی به امان‌نامه تو نداریم. امان خدا بهتر از امان عبید الله پسر سمیه است.»
دومین امان‌نامه را شمر ـ که او نیز نسبت قوم و خویشی با آنها داشت ـ بازگو کرد و آن وفاداران در جواب گفتند: «خدا، تو و امان تو را لعنت کند. تو ما را امان می‌دهی در حالی که فرزند رسول خدا (ص) در امان نمی‌باشد.»
 
تاسوعا، روز حضرت عباس(ع)
نامگذاری روز تاسوعا به نام حضرت عباس(ع) منشاء روایی ندارد. این نامگذاری به عرف و سنت مردم بر می‌گردد، مردم برای احترام به ابوالفضل(ع)، از روز تاسوعا به عنوان روز حضرت عباس یاد می‌کنند. هرچند که ایشان نیز همچون دیگر یاران حضرت در روز عاشورا به شهادت رسیده‌اند.