مجلس افزایش حقوق کارمندان را در جلسه غیرعلنی بررسی کرد!

در حالی که بسیاری از مردم تحت فشار افزایش قیمت‌ها و مشکلات معیشتی قرار دارند، مجلس امروز (هشتم اسفند) در اقدامی عجیب با تصمیم هیأت رئیسه برای بررسی موضوع افزایش حقوق کارکنان دولت جلسه غیرعلنی برگزار کرد. طبق قانون اساسی، تشکیل جلسه غیرعلنی مجلس تنها در صورت وجود «شرایط اضطراری» مجاز است. با وجود تأکید بر علنی بودن جلسات مجلس در قانون اساسی، مشخص نیست چرا باید موضوع افزایش حقوق کارمندان در جلسه‌ای غیرعلنی بررسی شود.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، نمایندگان مجلس امروز تبصره ۱۲ لایحه بودجه سال ۹۸ را که به موضوع افزایش حقوق کارکنان دولت می‌پردازد، در جلسه غیرعلنی بررسی کردند. پس از بحث و بررسی‌ها، مجلس در مورد این تبصره، مصوبه‌ای نداشت و برای تعیین فرمول مشخصی برای افزایش حقوق کارکنان دولت، این تبصره به کمیسیون تلفیق ارجاع شد.
کارکنان کشوری و لشکری و بازنشستگان به دنبال این هستند که بدانند با توجه به تورم افسارگسیخته ایجادشده، حقوق آن‌ها در سال آینده، چه میزان افزایش می‌یابد. بخش‌های وسیعی از جامعه، بحث‌ها بر سر افزایش حقوق را از نزدیک دنبال می‌کنند و در واقع، این موضوع برای آن‌ها، یک موضوع حیاتی محسوب می‌شود. با توجه به این واقعیت، مشخص نیست چرا باید موضوع به این مهمی که هیچ جنبه سرّی و امنیتی نیز در آن وجود ندارد، باید به یک موضوع محرمانه تبدیل شود و در جلسه‌ای غیرعلنی در مورد آن بحث شود.
نقوی ‌حسینی، نماینده ورامین در توضیح این‌که چرا افزایش حقوق کارکنان دولت در جلسه غیرعلنی بررسی شد، گفته است: «دلیل غیرعلنی برگزار شدن جلسه این بود که پیشنهادات متعددی درباره افزایش حقوق کارگران و کارمندان از سوی نمایندگان مطرح بود و از طرفی نیز اختلاف دیدگاه‌هایی برای میزان افزایش آن وجود داشت. از همین جهت تصمیم گرفته شد که جلسه به صورت غیرعلنی برگزار شود.»
نماینده ورامین در مورد نتیجه این جلسه نیز گفته است: «با توجه به اینکه در این جلسه رأی‌گیری نشد و مجلس نیز مصوبه‌ای برای میزان افزایش حقوق و دستمزد نداشت، نمی‌توان توضیحی دقیقی ارائه کرد؛ زیرا ممکن است توقعاتی در جامعه ایجاد شود!» علی لاریجانی، رئیس مجلس نیز به این گفته اکتفاء کرده است که «موضوع افزایش حقوق کارکنان دولت را بررسی کردیم تا به طبقات پایین جامعه کمک کنیم که در جلسه غیرعلنی درباره این موضوعات بحث و بررسی شد. انشاالله در جلسات علنی به بررسی‌های بیشتری خواهیم پرداخت».
هیچ کدام از این توضیحات قانع‌کننده نیستند. در واقع توجیهی برای این که یک مسأله تا این حد عمومی، در جلسه غیرعلنی مجلس بررسی شود، وجود ندارد.
 
آیا می‌توان افزایش حقوق کارمندان در جلسه غیرعلنی مجلس بررسی کرد؟
اصل شصت و نهم قانون اساسی با صراحت مذاکرات مجلس شورای اسلامی را اساساً علنی اعلام کرده است و تشکیل جلسه غیرعلنی را به وجود شرایط اضطراری، موکول کرده است.
در اصل شصت و نهم قانون اساسی آمده است: «مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. در شرایط اضطراری، در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس جمهور یا یکی از وزرا یا ده نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر گردد».
بنابراین، طبق قانون اساسی، علنی بودن جلسات و مذاکرات مجلس یک اصل اساسی است و جلسه غیرعلنی تنها در شرایط اضطراری و برای موضوعاتی که امنیت کشور ایجاب می‌کند، می‌تواند برگزار شود.
در آیین‌نامه داخلی مجلس نیز، روح همین اصل قانون اساسی گنجانده شده و شرایط برگزاری جلسه غیرعلنی مشخص شده است. در ماده ۱۰۲ آیین‌نامه داخلی مجلس تأکید شده است که «در صورت اضطرار»، به تقاضاى کتبى رئیس‌جمهور یا یکى از وزرا یا ده نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنى می‌تواند تشکیل مى‏شود. برای برگزاری جلسه غیرعلنی، تقاضاکنندگان باید «ادله خویش را مبنی بر وجود شرایط اضطرار و اقتضاى امنیت کشور» مطرح کنند و «در صورت تصویب دوسوم حاضران، کار رسیدگى در جلسه غیرعلنى ادامه مى‏یابد؛ درغیراین‌صورت، جلسه به حالت علنى» بازمی‌گردد.
با توجه به این اصل از قانون اساسی و آیین‌نامه داخلی مجلس، مشخص است که موضوع افزایش حقوق کارمندان نمی‌تواند در جلسه غیرعلنی بررسی شود. البته هیچ کدام از ترتیبات تعیین‌شده برای جلسه غیرعلنی که در آیین‌نامه داخلی مجلس مشخص شده‌اند نیز برای تشکیل جلساتی که اخیراً غیرعلنی خوانده می‌شوند، رعایت نمی‌شود. در مجلس مدتی است نوع خاصی از جلسه به‌عنوان «جلسات غیرعلنی غیررسمی» ایجاد شده که پایه قانونی ندارد.
رئیس یا هیأت رئیسه مجلس بعضا به تشخیص خود، موضوعی را در جلسه غیرعلنی بررسی می‌کنند و نام جلسه را نیز جلسه غیرعلنیِ غیررسمی می‌گذارند. این در حالی است که این نوع جلسات جایی در قانون اساسی و آیین‌نامه داخلی مجلس ندارند.
برگزاری جلسات غیرعلنی غیررسمی تاکنون اعتراض برخی نمایندگان را درپی داشته است. مصطفی کواکبیان نماینده مردم تهران در مجلس پیش از این، در تذکری آیین‌نامه‌ای با اشاره به اصل ۶۷ قانون اساسی و ماده ۱۸ آیین نامه داخلی و سوگند هیأت رئیسه در خصوص نحوه برگزاری جلسات غیرعلنی مجلس گفته بود‌: ‌»در ماده ۱۰۶ آیین نامه، بحث شیوه جلسات رسمی غیرعلنی مطرح شده است اما در هیچ جای آئین‌نامه روال جلسات غیرعلنی غیررسمی بیان نشده است و ما نمی‌دانیم تابع چه ضابطه‌ای است؟‌ ما نمایندگان باید بدانیم محدوده این موضوع تا کجا است؟ یعنی آیا باید صرفا دو ساعت ‌جلسه غیرعلنی به تشخیص رئیس (مجلس) برگزار شود؟»
کواکبیان گفته بود: «لطفاً در آیین‌نامه داخلی مشخص کنید که جلسات غیرعلنی غیررسمی بر اساس چه ضابطه‌ای صورت می‌گیرد؛ ما نمی‌دانیم چرا باید در هر موضوعی مرکز پژوهش‌ها وقت مجلس را بگیرد».
 تعداد جلسات غیرعلنی مجلس تا آن حد زیاد شده که برای بررسی افزایش حقوق کارکنان دولت نیز که اساساً یک مسأله عمومی غیرمحرمانه محسوب می‌شود، جلسه غیرعلنی برگزار می‌شود. مشخص نیست با ارجاع به کدام اصول قانونی، مردم نباید در جریان مذاکرات نمایندگان در مورد افزایش حقوق قرار بگیرند؟