حادثه تاسف بار جاده قم، تنها يک حادثه نبود، يک تراژدي غمبار و يک زخم کاري بر پيکر عواطف انساني و رافت مسلماني و حقوق شهروندي بود، صداي فرياد انسانهاي بيپناه و توانمندان ناتوان و آرزوهاي غارت شده و منتظران بيفردا در جاي جاي مرور اين حادثه از صفحه دل و آسمان جامعه محو نخواهد شد.
اين حادثه از جمله حوادثي است که مديران جامعه بايد به آن نگاه علتگرا داشته باشند. نبايد با گذشت زمان به فراموشي سپرده شود، بررسي کارشناسانه و تدابير پيشگيرانه حداقل درسي و انتظاري است که بايد به مطالبه عمومي تبديل شود. اطلاعرساني حادثهاي، نشات گرفته از ادامه سبک حادثهنويسي دهههاي گذشته و از جمله ضعفهاي ساختاري در رسانهها به شمار ميآيد.
پرداختن سطحي و خام و تمرکز براحساسات، جامعه را مشوش و ملتهب خواهد کرد. نبايد اين حادثه و مشابه آن را به محلي براي اغراض سياسي و يا بده و بستانهاي گروهي و حزبي تبديل کرد و بايد حساسيتهاي عمومي را درک کرد و از وارد شدن در وادي رقابتها پرهيز داشت. گفتمان حاکم بر رسانهها در مورد حادثه ذکر شده، روح علتگرا و کارشناسانه را فاقد بود. در يک مورد نقش کميسيون ايمني راههاي کشور مصوب سال ۱۳۸۲ و طرح جامع حمل ونقل مورد توجه قرار گرفته بود، اما خيلي سريع به وادي پيش داوري و داوري تنزل کرده بود. اگر کارشناسانه اين دو نهاد را در اين موضوع يعني حادثه جاده قم مورد توجه قرار ميداد، تبعات و پيامدها و بار عاطفي و معنايي رويکردهاي رسانهاي سنجيده ميشد. بهترين زمان براي نهادينه کردن مسووليتها و کارشناسانه نگريستن به خلاءها، چنين زمانهايي است. وزير راه و شهرسازي با پرهيز مدبرانه از داوري و ارجاع بررسي به کميته کارشناسي سوانح به نکتهاي اشاره داشتند که قابل تامل است و آن دعوت از سرمايهگذاران براي اجراي طرحهاي هوشمند نظارت و توجه به ابزارهاي الکترونيکي و عوامل انساني بود.
يادم ميآيد که در ۲۷ ارديبهشت سال ۹۲ که توسط اتحاديه جهاني مخابرات، روز جهاني جامعه اطلاعاتي نام گرفته است، دبيرکل اين اتحاديه در پيام سال ۲۰۱۳ خود، شعار: «فناوريهاي اطلاعات و ارتباطات و افزايش ايمني جادهها» را برگزيده بود.
دکتر حمدون توره دبيرکل ITU (اتحاديه جهاني مخابرات) در اين پيام به دو وجه مهم اشاره ميکند، يکي به عدم استفاده از تلفن همراه و عدم استفاده از سيستم کاوشگري در حين رانندگي و ديگري به توسعه و کاربرد سامانههاي ترابري هوشمند با استفاده از ظرفيتهاي فناورانه ارتباطات. دبيرکل اتحاديه جهاني مخابرات از جان باختن سالانه يک ميليون و سيصد هزار نفر و ۲۰ تا ۵۰ ميليون نفر مجروح در جادههاي جهان و وارد شدن ۵۱۸ ميليارد دلار آمريکا زيان به دولتها و افراد خبر ميدهد و کشورهاي عضو و شرکاي صنعتي را به ترويج واسطهها و افزارهها با استفاده از ظرفيتهاي«فاوا» (فناوري اطلاعات و ارتباطات) در ارتقاي ايمني راهنمايي و رانندگي دعوت ميکند و اشارهاي دارد که: من مفتخرم بگويم که اتحاديه جهاني مخابرات استانداردهايي را براي واسطههاي کاربري و سامانههاي ارتباطي ايمن در خودروها طراحي نموده تا با رفع حواسپرتيهاي ناشي از فناوري، عملکرد رانندگان را بهينه سازد.
کاش در اين فاصله ۵ ماهه به اين پيام توجه ميشد و در سمينارهايي با حضور کارشناسان ITU ظرفيتهاي و استانداردهاي فناوري اطلاعات و مخابرات در ايمنسازي حملونقل به همه دست اندرکاران اين امر اعم از خودروسازان، پليس راهور، سازمان راهداري و حملونقل جادهاي و شرکتهاي مسافربري و دستاندرکاران ارتباطات و مخابرات و عموم مردم معرفي ميشد و تجهيزات فعلي مورد ارزيابي قرار ميگرفت. به اعتقاد نگارنده بهترين راه تحقق درخواست وزير راه و شهرسازي براي اجراي طرحهاي هوشمند نظارت و توجه به ابزارهاي الکترونيکي توسط سرمايهگذاران، برگزاري سمينار يا همايشي با دعوت از کارشناسان ITU و آگاهي از استانداردهاي مورد اشاره دبير کل و دستيابي به راهبردي واقع بينانه است و ترميم تشويش سفر با اتوبوس در جامعه است.
به عنوان عضوي از مجامع بينالمللي از جمع ITU و فدراسيون بينالمللي خودرو(F.I.A) بايد از تجارب، دانش و ثمرات کارشناسي آنان بهره برد.
کاش ميشد خالي از تشويش بود، برگ سبزي تحفه درويش بود.