تغییر مدار روابط بین‌الملل

جنگ اوکراین معادلات روابط بین‌الملل را تحت تاثیر خود قرار داده است. آنچه که از رفتار غرب و شرق در 18 ماه گذشته مشاهده کردیم؛ نوک کوه یخ تغییرات است. دستکاری تعمدی گسل کی‌یف بین شرق و غرب توسط آمریکایی‌ها منجر به تغییر موازنه قدرت، طرح معماواره امنیت و در نهایت دفاع جنون انگیز روسیه از سرزمین مادری شد. در میدان جنگ مهم نیست که حق با چه کسی است‌، مهم این است که چه کسی دست برتر را دارد.
آمریکا‌، اتحادیه اروپا و کلیه متحدین غربی زیر چتر ناتو جمع شدند تا مانع موفقیت ارتش سرخ شوند یا حداقل هزینه بازسازی دیوار برلین در اوکراین را برای کرملین افزایش دهند. جنگ اوکراین ادامه دارد. با گذشت زمان، نقشه‌های کهنه و قدیمی دوران شوروی با اهمیت‌تر ‌می‌شوند البته مسکو و واشنگتن مدت‌هاست که مشغول بازنویسی دکترین جنگ سرد هستند.
در معادلات جدید‌، رقابت برای نیوهارتلند در شمالگان و جنگ ستارگان در فضا برای آینده نزدیک در دستور کار قرار دارد. کشورهای مختلف خواسته یا ناخواسته در ژئوپلیتیک غرب و شرق تعریف و ارزیابی ‌می‌شوند. آتش بس در جنگ اوکراین اتفاقی است که دیر یا زود اتفاق خواهد افتاد اما روابط بین‌الملل به مدار گذشته باز نمی‌گردد.
آمریکا تا اینجای کار توانسته اروپا را بیش از گذشته زیر سلطه خود بکشاند. اروپایی‌ها از یک طرف نگران هژمونی کرملین هستند و از طرف دیگر هزینه‌های سنگین جنگ اوکراین را متحمل ‌می‌شوند اما لیبرالیسم اروپایی هم اسیر معماواره امنیت رئالیسم آمریکایی شده است.
فارغ از فاکتور درون خانوادگی بلوک غرب‌، بلوک شرق با شکل و شمایل جدیدی در حال بروز و ظهور است. ایدئولوژی زمخت کمونیسم و جنگ با امپریالیسم جای خود را به منافع مشترک با روسیه و چین داده است. نکته جالب اینجاست که در تقسیم کار بلوک شرق‌، نگاه سیاه و سفید مطلق گذشته حاکم نیست و برخی بازیگران همانند ترکیه و عربستان خاکستری محسوب ‌می‌شوند. آن چیزی که در کودتای نیجر‌، بورکینافاسو و قلب آفریقا مشاهده ‌می‌کنیم نوعی رخنه در قلب استعماری سنتی اروپا در آفریقاست که فشار مضاعف بر چشم آبی‌ها وارد ‌می‌کند.
مهم‌ترین اتفاق این روزها سفر «کیم جونگ اون» رهبر کره‌شمالی به روسیه است که نگاه منابع غربی را به خود جلب کرده است. پیوند جدید کرملین با پیونگ یانگ اتفاقی است که تبعات چندگانه در پی خواهد داشت. روسیه ‌می‌تواند خطوط تولید تسلیحات شورویایی را در کره‌شمالی و با هزینه کمتر بازسازی کند و از طرف دیگر با ارائه مشوق‌های تکنولوژی تسلیحات پیونگ یانگ را برای ایجاد دردسرهای جدید با متحدین غربی در خاوردور ترغیب کند. روسیه از هر  ابزاری استفاده ‌می‌کند تا میزان تنش با آمریکا را در مناطق دیگر افزایش دهد تا از این طریق فشار غرب در جنگ اوکراین کاهش پیدا کند.