فیلم بالیوودی با سناریوی هالیوودی

دو خبر کوتاه از درگاه رویترز از قراردادی بین ایران و هند برای ادامه صادرات نفت ایران به پالایشگاههای هند خبر داد. سازوکارو مکانیزمی که پیرو اعطای معافیت های آمریکا برای هند در خرید تداوم خرید نفت ایران صورت گرفت.
ایران و هند در 2 نوامبر 2018 توافق کردند که پول نفت ایران کاملاً با روپیه پرداخت شود، و این پول در بانک دولتی UCO ذخیره شده و حداقل 50 درصد این پول صرف صادرات ایران از هند شود.
اما خیلی زود از موانع پرداخت با روش Rupee-base payment رونمایی شد؛ بر اساس قوانین هند انباشت پول به این شکل در بانک شامل 40 درصد مالیات استهلاک می شود، عاملی که باعث ناکارامد شدن این مکانیزم پرداخت می شود.
اما در آخرین روز سال میلادی 2018 رویترز مجدداً به نقل از وزیر دارایی هند خبر داد که پول ایران در بانک UCO می تواند مشمول معافیت از مالیات شود و ایران می تواند این پول را صرف خرید اوراق مشارکت دولتی هند کند.
خبرها کوتاه است. اما یک سابقه تاریخی در ارتباط بین آمریکا و عربستان مسیری راکه هند آرام آرام سعی می کند تا ایران را به درون آن هدایت کند هویدا می سازد.
در 1974 پس از شوک نفتی اول آمریکایی ها بسته پیشنهادی را به سعودی ها ارائه دادند که شامل منافع دو طرفه روشنی بود؛ سعودی باید فروش نفت به آمریکا را تضمین می کرد و همچنین این سرمایه هنگفت( با توجه به چهار برابر شدن قیمت نفت در آن دوران) را به جای خروج از آمریکا در بورس آن کشور سرمایه گذاری می کرد، همچنین تمام معاملات نفتی را به دلار انجام می داد؛ در عوض آمریکایی ها از سود سرمایه سعودی در بورس آمریکا هزینه ساخت عربستان نوین و ایجاد زیر ساخت هایی چون، شبکه سراسری برق، راه ها و جاده ها، بنادر و اسکله ها، فرودگاهها و سایر ملزومات رفاهی مردم عربستان که در آن زمان به گواه بسیاری از منابع هنوز کشوری بادیه ای و توسعه نیافته بود می پرداختند و با ایجاد ارتش مدرن و تجهیز آن و البته حمایت مستقیم، بقای خاندان آل سعود را تضمین می کردند.
به این ترتیب دلار به عنوان ارز مرجع معاملات نفتی تثبیت شده و همچنین با پول سعودی ها ابر شرکت داری یا همان نئو لیبرالیسم آمریکایی پایه گذاری شد.
از سوی دیگر نه تنها پول نفت هرگز از چرخه اقتصاد ایالات متحده خارج نشد بلکه حتی سود حاصل از سرمایه گذاری در سهام نیز هرگز از چرخه اقتصاد آمریکا حذف نشده و برای ساخت عربستان نوین به شرکت های آمریکایی پرداخت شد، در عوض بقای سعودی تضمین و کشورشان به سرزمینی مدرن با زیر ساخت های رفاهی برای مردم تبدیل گردید.
داستان این همکاری تاریخی و سود دو طرفه اما اندکی با مسیری که چین و هند سعی می کنند تا ایران به درون آن هدایت کنند متفاوت است؛ کیفیت کالاها و خدمات کشورهایی چون چین و هند از عرش تا فرش با آمریکایی ها متفاوت است و بر فرض مثال اگر ایران مجبور به تن دادن به بازی بالیوودی هندی ها شود هرگز به نفع اقتصاد و توسعه ایران نخواهد بود و تنها نسخه ای از سر ناچاریست.
همچنین قطعاً همکاری راهبردی و استراتژیک کشورهایی چون هند بسیار با همکاری سیاسی و راهبردی ابر قدرتی چون آمریکا متفاوت است. به زبان عامیانه متحد چین و هند بودن آنقدرها نمی ارزد که نفت صادر شود و به جایش تماماً کالا و خدمات چینی و هندی دریافت شود.
گویا مانند فیلم های بالیوود که تنها سعی می کند به شکلی مصنوعی و گاهی مضحک ادای اسطوره سازی هالیوود را در بیاورد حالا در اقتصاد و سیاست نیز هندی ها ادای آمریکایی ها را در می آورند.