صدور 2000 مجوز شکار پرنده، علمی یا عشقی؟

اداره کل محیط زیست استان تهران، ۲۰۰۰ مجوز شکار پرنده صادر کرده است. تصمیمی که طی روزهای اخیر، انتقادات بسیاری را علیه سازمان محیط زیست برانگیخته است، به ویژه اینکه بنا به گفته اداره نظارت بر امور حیات وحش تهران، «صدور جواز شکار، بر مبنای سرشماری و آمار دقیق از جمعیت پرندگان نبوده است و از سوی دیگر در مورد آنفلوانزای پرندگان نیز نگرانی‌هایی وجود دارد.
به گزارش ایسنا، کیومرث کلانتری مدیر کل حفاظت محیط زیست استان تهران که با توجه به تفویض اختیارات سازمانی به ادارت کل محیط زیست، مسئولیت اصلی را در صدور ۲۰۰۰ مجوز شکار پرنده دارد، در مورد این تصمیم، به ایسنا می‌گوید:  باید به درخواست شکارچیان قانونی پاسخ می‌دادیم، تاکنون حدود ۲۰۰۰ مجوز شکار پرنده در استان تهران صادر شده است و شکارچیان مجاز تا پایان دی ماه می‌توانند شکار کنند.
او همچنین با اشاره به جزئیات فنی شکار پرنده در تهران این طور توضیح می‌دهد که مجوزهای صادر شده محدودیت زمانی، مکانی و گونه‌ای دارد همچنین بیشترین زمان مجوز شکار پرنده در استان تهران دو ماه و فقط برای روزهای پنجشنبه و جمعه است. مجوزهای شکار فقط برای مناطق آزاد است و هر شکارچی می‌تواند سه پرنده خشک‌زی و دو گونه آبزی را شکار کند.
این مقام مسئول در محیط زیست استان تهران با تاکید بر اینکه غریزه شکارچی باید ارضا شود، در پاسخ به اینکه صدور ۲۰۰۰ مجوز شکار پرنده بر چه مبنایی بوده است؟ می‌گوید: بنا به اعلام رئیس نظارت بر حیات وحش استان تهران، این استان ظرفیت صدور مجوز شکار پرندگان را دارد. جالب اینجاست که محمد کرمی رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط زیست استان تهران نیز در پایه به این پرسش ایسنا اعلام می‌کند که آمار دقیقی از پرندگان این استان در دسترس نیست. اما شکارپرنده در تهران از ۱۵ آبان‌ماه شروع شده و تا پایان دی‌ماه ادامه خواهد داشت.
در این باره علی تیموری مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تایید صدور ۲۰۰۰ مجوز شکار پرنده در استان تهران، در پاسخ به اینکه آیا تهران ظرفیت صدور این تعداد پروانه شکار پرنده را دارد، به ایسنا می‌گوید: با توجه به تفویض اختیارات به ادارات کل محیط زیست استان‌ها، دستورالعمل‌های شکار از جمله تعداد پروانه شکار توسط مدیران کل تهیه و صادر می‌شود.
صدور پروانه شکار در تهران تصمیم استانی بوده است
وی با تاکید بر اینکه ستاد مرکزی در امور محیط زیست استان‌ها از جمله صدور پروانه شکار دخالتی ندارد، اضافه می‌کند که تشخیص این مسائل بر عهده استان‌ها است تا ضمن بررسی مسائل فنی مشخص کنند که امکان صدور مجوز شکار در استان تحت مدیریتشان وجود دارد یا خیر.

مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه در استان تهران در حدود شش سال گذشته هیچ مجوزی برای شکار پرنده صادر نشده است و تعدادی زیادی برای دریافت پروانه شکار به محیط زیست مراجعه می‌کردند، تاکید دارد که ادارات محیط زیست استان‌ها باید طبق مصوبات و قواعد شورای عالی محیط زیست اقدامات مربوط به صدور مجوز شکار را انجام دهند.
تیموری در پاسخ به این پرسش که آیا با تفویض اختیار به استان‌ها، اختیارات کارشناسی به طور کامل از مدیران ستادی محیط زیست سلب شده است؟ می گوید: این طور نیست و ما می‌توانیم روی دستورالعمل تهیه‌شده از سوی ادارات کل استان‌ها، نظارت داشته باشیم و در مورد آن اظهارنظر کنیم، همچنین می‌توانیم در حین شکار، به روند کار نظارت داشته باشیم. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که صدور مجوز شکار در تهران خارج از قوانین نبوده است.
وی این طور ادامه می‌دهد که قبل از تفویض اختیارات به ادارات کل محیط زیست استان‌ها، دستورالعمل‌های شکار توسط ستاد مرکزی محیط زیست تدوین می‌شد؛ برای تعدادی از استان‌ها مجوز شکار پرنده صادر می‌شد و در تعدادی از استان‌ها مجوز صادر نمی‌شد.
پروانه شکار پرنده چند؟
مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان محیط زیست در پاسخ به پرسش دیگری در مورد قیمت هر پروانه شکار پرنده در استان تهران می‌گوید: قیمت‌ها بین ۹۰ هزار تا ۱۲۰ هزار تومان است و افزایش سالانه قیمت پروانه شکار باید برمبنای مصوبات مصوبات شورای عالی محیط زیست باشد.
اسماعیل کهرم فعال و کارشناس حوزه محیط زیست که منتقد صدور مجوزهای شکار پرندگان در تهران است، در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این صدور مجوز شکار پرنده بر خلاف نظر کارشناسی سازمان دامپزشکی بوده است، می‌گوید: سازمان محیط زیست، برخلاف نظر سازمان دامپزشکی، جواز شکار پرنده صادر کرده‌ است، چون این دامپزشکی اعلام کرده بود که به دلیل "آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان" نباید تا آخر اسفند امسال مجوز شکار پرنده صادر شود. از سوی دیگر در شرایط حاضر فروش مجوز شکار از طریق دفاتر پیشخوان دولت صورت می‌گیرد، درحالیکه در گذشته صدور مجوز شکار بعد از بررسی سوابق شکارچی و مجوز اسلحه شکارچی انجام می‌شد.
مجوز شکار پرنده بدون مطالعه صادر شده است
این فعال حوزه محیط زیست با تاکید بر اینکه پایه کلیه تصمیمات در حوزه حیات وحش، سرشماری است، می‌گوید: برای مثال اگر در سرشماری، تعداد قرقاول چهار در یک هکتار باشد، با در نظر گرفتن تعداد تلفات در زمستان، تنها برای یک پرنده می‌توانیم مجوز شکار صادر کنیم. متاسفانه مجوز شکار پرنده بدون مطالعه و داده‌های علمی صادر شده است، شکار این پرنده‌ها بر هیچ عدد و رقم و سرشماری متکی نیست و می‌توانم بگویم «عشقی» بوده است. شناسایی پرندگان تهران صورت گرفته است که کرکس، کبک، بلدرچین از جمله این پرندگان است، اما سرشماری صورت نگرفته است، برای همین هم من نگران حیات وحش کشور هستم.

این پرنده‌شناس تاکید دارد که مطالعات جمعیت یک دوره دو ساله مطالعاتی است که بعد از دوره دکترا طی می‌شود، در ایران کسی را نمی شناسم که این دوره را گذرانده باشد. برای سرشماری، باید تهران را موزاییک‌بندی کرده و با حضور ۴۰ نفر، سرشماری پرنده‌های قابل شکار را شروع کنیم، در این صورت است که می‌توانیم بعد از پنج سال، عدد به نسبت معتبری را ارئه دهیم و اعلام کنیم که برای مثال ۱۰ درصد این پرنده‌ها قابل شکار هستند.
کهرم با اشاره به اینکه تصمیم سازمان محیط زیست برای صدور مجوز شکار پرنده، در جهت عمل به منویات شکارچیان است، می‌گوید: در محدوده تهران این ظرفیت وجود ندارد که شکارچیان به مدت دو ماه هر پنجشنبه و جمعه در مناطق حضور یافته و نسبت به شکار پرنده اقدام کنند. از سوی دیگر با توجه به تجربه ۵۰ ساله‌ای که در محیط زیست دارم و با شناختی که از شکارچیان دارم؛ اگر برای شکار سه یا چهار پرنده مجوز داده شود؛ خیلی بعید است که شکارچیان به همان تعداد اکتفا کنند.
این کارشناس حوزه محیط زیست در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به تصمیم جدید سازمان محیط زیست مبنی بر ممنوعیت حضور محیط‌بانان پیمانی در عملیات گشت، می‌گوید: اخیرا اعلام کرده‌اند که محیط‌بان‌های پیمانی حق حضور در گشت‌زنی را ندارند درحالیکه تعداد بالایی از محیط‌بان‌ها پیمانی هستند و با این بخشنامه، وسعت بسیاری از مناطق تحت مدیریت محیط زیست خالی از محیط‌بان می‌شود و در این شرایط دست شکارچیان باز خواهد بود.
در چند ماه گذشته، صدور مجوز شکار پستانداران و پرندگان از سوی سازمان محیط زیست، منجر به مخالفت‌های بسیاری شده است، که در این زمینه هم کهرم مدعی می‌شود که متاسفانه عده‌ای شکارچی در تصمیم‌گیری‌های سازمان محیط زیست دخیل هستند. زمانی در حوزه محیط زیست در بین کشورهای در حال توسعه از نظر فعالیت در حوزه محیط زیست قوانین محیط زیستی و حفاظت از تنوع زیستی و پرندگان و پستانداران حرفی برای گفتن داشتیم و یکی  از کشورهای شاخص در این زمینه بودیم.
در مورد انتقادات اسماعیل کهرم به صدور مجوزهای شکار پرنده علی‌رغم ممنوعیت سازمان دامپزشکی، علی تیموری مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان محیط زیست به ایسنا، می‌گوید: سازمان دامپزشکی در مورد آنفلوانزای فوق حاد پرندگان بیانیه‌ای صادر نکرده است. ضمن اینکه با سازمان دامپزشکی توافق کرده‌ایم که در صورت اعلام کتبی شیوع ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در هر یک از استان‌ها، نسبت به لغو مجوزهای شکار اقدام شود.

به گزارش ایسنا، در ماه‌های اخیر سازمان محیط زیست در حالی نسبت به صدور مجوز شکار چهارپا در مناطق حفاظت‌شده و سایت‌های تکثیر و پرورش و صدور مجوز شکار پرنده در مناطق آزاد تهران اقدام کرد که این تصمیم همچنان با مخالفت هایی مواجه است. در مورد آخرین اقدام محیط زیست، شاهدیم که از ۱۵ آبان‌ماه، امکان شکار پرنده در تهران وجود داشته و هیچ اطلاع‌رسانی از سوی سازمان محیط زیست در این باره صورت نگرفته بود و این پرسش را در ذهن ایجاد می کند که آیا سازمان محیط زیست نسبت به علمی بودن تصمیم خود اطمینان دارد که در این صورت باید پیش از شروع شکار و حتی پیش از صدور مجوز شکار، این خبر را به طور شفاف در اختیار رسانه‌ها قرار می‌داد.
دقت داشته باشیم؛ مهمترین دلیلی که تاکنون از سوی مسئولان محیط زیست کشور برای صدور مجوز شکار پرنده در تهران اعلام شده؛ این است که طی پنج یا شش سال گذشته هیچ مجوزی برای شکار پرنده داده نشده بود، آیا این دلیلی قانع‌کننده است؟ شاید طی پنج سال گذشته جمعیت تهران ظرفیت صدور مجوز را نداشته است، بنابراین به صرف اینکه تعداد مراجعات شکارچیان برای دریافت مجوز شکار بالا بوده؛ سازمان محیط زیست نمی‌تواند در مورد این امر مهم تصمیم بگیرد. ضمن اینکه بر اساس اعلام سازمان محیط زیست از جمعیت پرندگان تهران هیچ آمار دقیقی وجود ندارد و آیا این ادعای مسئولان محیط زیست که بسیاری از شکارچیان با وجود داشتن مجوز شکار، دست خالی از منطقه برمی‌گردند و اقدام به شکار پرنده نمی‌کنند؛ ادعایی است علمی و قابل قبول است یا تنها برای آرام کردن انتقادات و اعتراضات مطرح می‌شود؟
از معاونت طبیعی سازمان محیط زیست به عنوان یکی از حساس‌ترین معاونت‌های این سازمان، که مسئولیت حفظ تنوع زیستی کشور را برعهده دارد؛ توقع می‌رود که با وجود تفویض اختیارات به ادارات کل محیط زیست استان‌ها نسبت به موضوعات کارشناسانه مثل شکار، تدقیق بیشتری داشته باشد و نظرات کارشناسانه خود را بی هیچ ملاحظه‌ای به استان‌ها اعلام و در اختیار رسانه‌ها قرار دهد .