«چوگان» ارز می‌آورد

درحالی‌که کشور برزیل با برگزاری یک المپیک به اندازه درآمد گردشگری ایران در یک سال، سود کرده است، اما ایران با وجود پیشینه‌ای باستانی در بازی‌های بومی همچون چوگان و ظرفیت‌های طبیعی هنوز نتوانسته الگویی واحد و جایگاهی درآمدزا برای گردشگری ورزشی تعریف کند.
به گزارش ایسنا، سی و ششمین جلسه کمیسیون گردشگری، اقتصاد ورزش و اقتصاد هنر اتاق ایران با محوریت ارائه مدل توسعه و تجاری‌سازی گردشگری ورزشی با حضور اعضای این کمیسیون و رییس فدراسیون چوگان جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
احمد اصغری ـ رییس کمیسیون گردشگری، اقتصاد ورزش و اقتصاد هنر اتاق ایرانـ گفت: کشورهای مختلف به ظرفیت‌های بسیار گردشگری ورزشی واقف شده‌اند و از آن سود می‌بردند ولی ما در زمینه گردشگری ورزشی خوب عمل نکرده‌ایم و فاصله بسیار زیادی تا وضعیت مطلوب داریم. برزیل در مدت یک ماه برگزاری المپیک ریو، ۹ میلیارد دلار سود به‌دست آورد که معادل درآمد بیش از یک سال صنعت گردشگری کشور ما است.
او با اشاره به این‌که ظرفیت‌های خدادادی و طبیعی ایران می‌تواند منبع باارزشی برای توسعه گردشگری ورزشی و کسب درآمد پرسود برای کشورمان باشد، یادآور شد: بهره‌گیری از ظرفیت ورزش‌های آبی دریای خزر در شمال و خلیج نیلگون فارس در جنوب، کوه‌های سر به فلک کشیده شمال و فلات مرکزی برای ورزش‌های زمستانی و اسکی و صخره نوردی، بیابان‌ها و شنزارهای وسیع برای برگزاری رالی کویر و ورزش‌های صحرایی و غیره زمینه مستعدی برای رونق و تجاری ورزش در کشور است.
اصغری ادامه داد: یکی از راه‌کارهای جذب سرمایه‌گذاری در ورزش کاهش ریسک است. هر سرمایه‌گذار داخلی و خارجی برای اینکه وارد حوزه ورزش شود باید تا حدی احساس امنیت کند و اعتماد به دولت داشته باشد تا بتواند سرمایه‌اش را در این حوزه به کار گیرد.
رییس کمیسیون گردشگری اتاق ایران با تاکید بر این‌که صاحبنظران باید راهکارهایی برای توسعه گردشگری ورزشی در کشور بیان کنند، اظهار کرد: همه کارشناسان اذعان می‌کنند که حضور بخش خصوصی لازمه رشد صنعت ورزش در کشور است.
وی افزود: کمیسیون گردشگری، اقتصاد هنر و اقتصاد ورزش اتاق ایران بارها آمادگی خود را برای فراهم کردن فضا، امکانات و لزوم حمایت کافی از بخش خصوصی و تعاونی‌ها برای حضور در این حوزه اعلام کرده است و در حد توان خود تلاش خواهد کرد.
اصغری با بیان اینکه یکی از معضلات گردشگری ورزشی که قبلا به آن اشاره شد، آمار مربوط به مدت زمان ورزش مردم کشورمان است، گفت: ۷۰ درصد مردم ایران به ‌هیچ‌ عنوان فعالیت بدنی ندارند، ۱۵ درصد مردم ۱ تا ۲ روز و ۱۱ درصد ۳ تا ۵ روز در هفته ورزش می‌کنند. بر این اساس تنها ۳ درصد مردم هستند که بیش از شش روز در هفته ورزش می‌کنند. وقتی ۷۰ درصد جامعه‌ هیچ ارتباطی با ورزش ندارند و کالاهای ورزشی را نمی‌خرند و صرفاً تماشاگر ورزش هستند چگونه می‌توان صنعت ورزش را توسعه داد؟
رییس کمیسیون گردشگری، اقتصاد ورزش و اقتصاد هنر اتاق ایران بیان کرد: به نظر می‌رسد ساز و کارهای دولتی، تسهیل ورود گردشگران و ورزشکاران به کشور و برگزاری مسابقات در راستای رویدادهای فرهنگی و هنری در کشور از وظایف اصلی دولت و نهادهای متولی ورزش کشور است که درخواست می‌کنیم با ارائه دستورالعمل مناسب از این فرصت‌ها چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی با نظارت دولت و اجرای بخش خصوصی استفاده شود.
اصغری همچنین با اشاره به راهکارهای موجود برای توسعه گردشگری ورزشی، گفت: برگزاری نشست‌ها و همایش‌های مشترک با فدراسیون‌های ورزشی برای جذب گردشگران ورزشی، برگزاری دوره و کارگاه علمی برای تربیت نیرو برای جذب گردشگر ورزشی، توسعه فرهنگ اکوتوریسم ورزشی، توسعه گردشگری دریایی و ورزش‌های آبی و ارتقای سطح آگاهی شهروندان از فواید و اثرات جسمی، روحی و مادی ورزش از جمله این راهکارها است.
حجت‌اله دهخدایی ـ رییس فدراسیون چوگان ـ‌ نیز با این‌که رهبر انقلاب در سال‌های گذشته تاکید جدی بر احیای ورزش‌های بومی و ملی خصوصا چوگان داشته‌اند، به احیای بازی چوگان در میدان نقش چهان اصفهان به عنوان قدیمی‌ترین محل برگزاری این بازی، اشاره کرد و افزود: برای همین رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزاری بازی چوگان در ۱۲ شهر کشور را خواستار شد.
وی ایران را خاستگاه چوگان دانست و اظهار کرد: گردشگران، ایران را قبله آمال چوگان‌بازان می‌دانند و حاضرند برای بازی در ایران هزینه کنند.
دهخدایی با بیان این‌که وقتی سفرای کشورهای اروپایی وارد ایران می شوند ابتدا سراغ زمین بازی چوگان را می‌گیرند، افزود: در واقع چوگان با توجه به قدمت و سابقه‌اش، در ابعاد گردشگری، فرهنگی، اجتماعی، ادبیات، صنایع دستی و غیره قابل بررسی بوده و می‌تواند تاثیرگذار باشد.
رییس فدراسیون چوگان همچنین گفت: هفت روستا در کشور به نام چوگان است و بیش از ۱۴ هزار بیت از اشعار شاعران با چوگان آمیخته شده است.
وی سپس با بیان این‌که برخی افراد صرفا دنبال رشته‌های ورزشی مدال‌آور هستند، افزود: این در حالی‌ است که چوگان به دلیل اصالتش می‌تواند در حوزه‌های مختلف از جمله گردشگری ورزشی برای کشور ارزآوری کند.
دهخدایی با اعتقاد بر این‌که بخش خصوصی می‌تواند با حضور در عرصه ورزش چوگان برای جذب گردشگر به داخل کشور اقدام کند، اظهار کرد: اگر بخش خصوصی در جزیره کیش میدان بازی چوگان ایجاد کند بسیاری از چوگان‌بازان دنیا به جای این‌که به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر کنند تا چوگان بازی کنند به نگین خلیج فارس خواهند آمد.
رییس فدراسیون چوگان ادامه داد: بسیاری از چوگان بازان اروپایی به دلیل شرایط جوی قاره سبز در کشورهای دیگر چوگان بازی می‌کنند که اگر بستر مناسبی در کشورمان ایجاد شود می‌توان این افراد را جذب کرد.
کشاورز ـ عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور ـ نیز با اشاره به مدل توسعه و تجاری‌سازی در ورزش ایران، گفت: ورزش در اقتصاد جهان جایگاه ویژه‌ای دارد و در کشورهای پیشرفته دنیا بین ورزش، صنعت و تجارت پیوند ایجاد شده است. سهم ورزش در تولید ناخالص داخلی کشورها میانگین ۳ درصد است، درحالی که سهم ورزش در تولید ناخالص داخلی ایران کمتر از نیم درصد است.
شیرین‌کلام ـ دبیر کمیسیون گردشگری، اقتصاد هنر و اقتصاد ورزش اتاق ایران ـ با بیان این‌که مهم‌ترین اولویت‌های راهبردی وزارت ورزش و جوانان برای توسعه صنعت ورزش در کشور، شناسایی و احصاء منابع مالی و درآمدی جدید و استفاده بهینه از ظرفیت‌های قانونی، بهره‌مندی از ظرفیت‌های بخش خصوصی و بازارهای مالی داخلی در توسعه ورزش،   بهره‌گیری از ظرفیت سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه اقتصاد ورزش و اصلاح و تقویت همه‌جانبه نظام مالی بخش ورزش است، گفت: ساختار ورزش در ایران تماما دولتی است. منابع ارتباطات، دولتی هستند و بخش خصوصی هیچ ارتباطی با این ساختار ندارد و صرفا در زمانی که احساس نیاز کنند به سمت بخش خصوصی می‌روند، درحالی‌که مثلا در کشوری مانند آلمان ورزش این کشور کاملاً بر عهده بخش خصوصی است و این‌چنین ورزش آن کارآمد و به صنعتی مولد تبدیل شد.
وی با بیان این‌که مهم‌ترین موانع تجاری‌سازی و فراوری وزارت ورزش و جوانان، وجود ۴۰۰۰ پروژه نیمه‌تمام ورزشی است که در حال حاضر وزارت ورزش، منابع مالی کافی برای تمام کردن آن پروژه‌ها ندارد، اظهار کرد:  این بین گران‌تر شدن روز افزون خدمات ورزشی، شفاف نبودن قوانین و فرایندهای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ورزش، کمبود شدید زیرساخت‌های ورزشی در مناطق کمتر توسعه یافته و چالش‌های خصوصی‌سازی باشگاه‌های حرفه‌ای از دیگر موانع پیش‌روی توسعه ورزش ایران است.
شیرین‌کلام با بیان این که اقتصاد ورزش ایران تابعی از اقتصاد کل کشور است و وقتی اقتصاد خانواده‌ها در مخاطره است، اولین موردی که سبد خانوار حذف می‌شود ورزش خواهد بود، افزود: باید اذعان کرد الگوی موجود توسعه ورزش کشورمان هم مشکل دارد. ورزش‌های تربیتی، همگانی، قهرمانی و حرفه‌ای جدا شده و هرکدام به بخشی سپرده ‌شده‌اند. این موضوع ورزش ایران را چندتکه کرده درحالی ‌که در کشورهای دیگر همه این الگوها متمرکز هستند.