شما در خانه ملت دقیقا چه میکنید؟

در روزهای پرالتهاب گرانی و تورم، مردم از نمایندگان خود در خانه ملت می‌پرسند: «پس شما در مجلس چه می‌کنید؟» در واکنش به این سؤال برخی از نمایندگان می‌گویند: «دست و پای مجلس را زده‌اند و قدرتش را تضعیف کرده‌اند.»
مردم منتظر اقدام عاجل مسئولان هستند و به شیوه‌های مختلف خواسته‌های خود را به آنان منتقل می‌کنند. چند روز پیش محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس در توییتر خود تصویری از پیامکی منتشر کرد که در آن با لحن توهین‌آمیزی از او پرسیده بودند که او و همکارانش در مجلس چه می‌کنند؟ صادقی هم برای پاسخ دادن به این سؤال از مخاطبان توییتری‌اش کمک خواست. هرچند گروهی به هواخواهی از او و مجلس یا به عبارتی دیگر، رأی خود، فهرستی از اقدامات مجلس دهم را زیر این پست توییتری ردیف کردند، اما عده‌ای نیز با اشاره به موضوعاتی چون رفع حصر، برگزاری کنسرت و ورود زنان به ورزشگاه‌ها تأکید کردند بگویند که نمایندگان مجلس دهم کلاً به بیراهه رفته‌اند. البته گروه سومی هم در این بحث دخیل بودند؛ گروهی که با توهین و استهزا سعی در بی‌اعتبار کردن مجلس و نظام دارند.

** برخی به بهانه امتیاز گرفتن از وزرا سؤال می‌کنند
پروانه سلحشوری، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا درباره این ماجرا و در پاسخ به اینکه مردم خواستار توضیح از نمایندگان هستند، می‌گوید: ما در این مجلس، برنامه ششم توسعه و لوایح بودجه را مصوب کرده‌ایم که هرچند کاستی‌هایی داشت، اما نقاط قوت بسیاری هم داشت. لایحه هوای پاک و لایحه حمایت از حقوق معلولان در این مجلس تصویب شد. لایحه حمایت از حقوق کودکان که از سال 91 مسکوت مانده بود نیز در این مجلس به سرانجام رسید و در حال تصویب است. در مجموع، طرح‌های بزرگی در این مجلس داشتیم.
وی با بیان اینکه «مردم باید بدانند نمایندگان در روزهایی که به مجلس می‌آیند، چه می‌کنند»، توضیح می‌دهد: نمایندگان سه روز در هفته به صحن می‌آیند، دو روز در جلسات کمیسیون‌ها حضور دارند. شنبه‌ها و دوشنبه‌ها نیز در کمیته‌های تخصصی خود در کمیسیون‌ها شرکت می‌کنند. نیمی از روز دوشنبه ما نیز به جلسه با وزرا و دولتی‌ها می‌گذرد. البته ما نمایندگان تهران، طبق برنامه مدونی به مناطق مختلف حوزه انتخابیه‌مان سرکشی می‌کنیم.
این نماینده تهران در مجلس با اشاره به پرسشی که یکی از شهروندان از صادقی پرسیده بود، می‌گوید: مردم باید بدانند روزهایی که صحن علنی است، بخشی از زمان ما صرف تصویب و بررسی طرح‌ها و لوایح می‌شود. علاوه بر این، به نمایندگان سه نوع فرصت برای صحبت و اظهارنظر داده شده است. یکی نطق میان دستور که سالانه هفت دقیقه‌ است و ممکن است در طول سال، این فرصت برای نماینده پیش نیاید؛ چراکه بخشی از جلسات، غیرعلنی برگزار می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: دیگری نطق اضطراری پنج دقیقه‌ای است که از طریق سامانه قرعه‌کشی می‌شود و به‌طور مثال، طی دو سال اخیر تنها یک نوبت این فرصت برای من پیش آمد. دیگری تذکر شفاهی است و به نمایندگان فرصت داده می‌شود طی دو دقیقه به دستگاه‌های اجرایی تذکر دهند. علاوه‌بر این، ما فرصت تذکر کتبی هم داریم که آن‌ها نیز توسط هیأت رئیسه خوانده می‌شود.
سلحشوری با بیان اینکه «برخی از جلسات علنی مجلس به سؤال از وزرا یا استیضاح آنها می‌گذرد»، تصریح می‌کند: در اغلب موارد این دستور بیش از یک ساعت و نیم زمان می‌برد. یعنی چهار ساعت زمان صحن علنی، به ترتیب به طرح‌ها و لوایح، نطق‌ها و سؤال از دولت تخصیص داده می‌شود.
عضو فراکسیون امید در پاسخ به اینکه «نمایندگان تا چه حد در وظیفه‌ای که به آن‌ها سپرده شده است، موفق و متعهدند»، می‌گوید: نمایندگان مرتباً طرح سؤال از وزیر را مطرح و پیگیری می‌کنند. اما متأسفانه برخی به بهانه طرح سؤال از وزرا آن‌ها را به مجلس می‌کشانند و امتیاز می‌گیرند و بعد از سؤال چشم‌پوشی می‌کنند.

** مردم مطالبه فردی دارند
سلحشوری با اشاره به اینکه «ابزارهای نمایندگی دستخوش تغییراتی شده و قدرت خود را از دست داده است»، تأکید می‌کند: دولتی‌ها راهی را پیدا می‌کنند تا کارکرد این ابزار را از بین ببرند. از سوی دیگر، برخی نمایندگان نیز سؤالات جدی و اساسی را مطرح نمی‌کنند. به‌طور مثال، اگر نماینده‌ها بخواهند مسئولی تغییر کند، از این طریق وارد می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه «عموماً نمایندگان تهران بیشتر به موضوعات ملی توجه دارند، اما نمایندگان شهرهای دیگر، عمده توجه‌شان معطوف به موضوعات منطقه‌ای است»، می‌گوید: این‌ها مطالبات مردمی است و باید به آن‌ها پرداخت.
سلحشوری با بیان اینکه «مردم ما در برخی موارد خواسته‌ها و مطالبات فردی دارند»، در پاسخ به منتقدان خود و همکارانش می‌گوید: ما روزانه تعداد زیادی درخواست ملاقات خصوصی دریافت می‌کنیم که با توجه به فرصت محدود نمایندگان، می‌تواند در سطح کلان به کار آن‌ها آسیب بزند.

** گاهی مجلس قدرت مداخله ندارد
رئیس فراکسیون زنان مجلس در همین راستا می‌افزاید: اگر ملاقات‌ها در راستای منافع ملی و عمومی باشد، خوب است. اما در مواردی که پای مطالبات فردی و البته به حقِ مردم درمیان است، فرصت نمایندگان پر می‌شود. علاوه بر این، نمایندگان به جلسات و همایش‌های مختلف دعوت می‌شوند که در آن‌ها نیز حضور می‌یابند.
وی با بیان اینکه «معتقدم نمایندگی شغل فردی نیست و اثرگذاری یک نماینده بسته به همراهی همکارانش است»، می‌افزاید: کار نمایندگی یک شغل جمعی است و نفع همگانی دارد. علاوه بر این، در برخی موارد مجلس قدرت مداخله ندارد، مثلاً درباره قوه قضائیه ما نمی‌توانیم کار چندانی انجام دهیم، چرا که آن‌ها خود را یک قوه مستقل می‌دانند.

** مرگ بر افکاری که برای مردم گرفتاری ایجاد می‌کند
این تحلیل و نقد به جایگاه نماینده در حالی است که روز گذشته جهانبخش محبی‌نیا، نماینده میاندوآب در مجلس شورای اسلامی در اعتراض به عملکرد مجلس در موضوع تفکیک وزارتخانه تعاون، رفاه، کار و امور اجتماعی گفت: «اگر برای مجلس جایگاهی باقی گذاشته بودند، امروز به مجلس گفته نمی‌شد که دخالت نکنید. مگر ما در ایران مجلس داریم؟ مگر مجلس قدرت بیان واقعیت‌های جامعه را دارد؟ اگر دست و پای مجلس را نزده بودند، امروز مجلسی در شأن انقلاب و پیامبر داشتیم.»
محبی‌نیا ادامه داد: «درد مردم را بشنوید. به خدای دو عالم قسم مردم به‌ستوه آمده‌اند و توقع دارند دردهای‌شان شنیده شود. کسانی که تا دو نفر انتقاد می‌کنند جوش می‌آورند، اگر راست می‌گویند در بین مردم این حرف‌ها را بزنند. اینجا برای نهادهای نظارتی پرونده خودتان را پاک نکنید. درود بر مجلسی که از هیچ چیز جز خدا و قرآن نمی‌ترسد و مرگ بر افکاری که برای مردم و زندگی آنها گرفتاری ایجاد می‌کند.»

** نطق میان دستور در نقد نمایندگان
پیش از این نیز، نمایندگان در انتقاد از تضعیف جایگاه مجلس، زبان گشوده بودند. سال گذشته، محمود صادقی در نطق میان دستور خود گفت «آیا مجلس عصاره فضائل ملت است؟ ما عصاره فضائل شورای نگهبان هستیم.» هرچند در آن لحظه برخی از نمایندگان به این سخنان او حمله کردند، اما بعد نیز شنیده شد که دیگر بهارستانی‌ها نیز با صادقی موافق‌اند.
حال، این روزها مردم بیش از گذشته، چشم به عملکرد مسئولان نظام در قوای مختلف دوخته‌اند تا ببینند برای آنچه پیش‌تر وعده‌اش را داده‌اند، آماده‌اند یا نه؟