- آماده سازی تخت جمشید برای نمایش «سی‌صد»/فیلم
- جزییات حادثه درحاشیه امامزاده اسماعیل
- حمله موشکی و پهپادی حزب الله لبنان به ۲ پایگاه در حیفا و تل آویو
- تیلور: فیلمنامه بازی آنطور که فکر می‌کردم، پیش نمی‌رفت
- تقدیر مولوی عبدالحمید از پزشکیان بابت انتصاب استاندار اهل سنت
- ماجرای حضور شهاب حسینی در خانه تئاتر چه بود؟
- هشدار هواشناسی در این استان؛ سیل در راه است
- اعلام زمان واریز یارانه جدید دولت پزشکیان
- خروج دوباره مهرداد محمدی از لیست استقلال!
- شوک جدید به بازار ارز/ منتظر ریزش قیمت دلار باشیم؟
سه شنبه ۹ مرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۶:۱۲
بصره، بوی نفت با طعم اعتراض
ساعت یک بعدازظهر دمای بالای 45 درجه سانتیگراد، نه گرم ترین روز اما یکی از گرم ترین روزهای سال در جنوب عراق، تقریبا کسی در خیابان ها تردد نمی کند، ابراهیم راننده تاکسی نقاط مختلف شهر را به ما نشان و توضیحاتی می دهد. اینجا بصره است.
ساعت یک بعدازظهر دمای بالای 45 درجه سانتیگراد، نه گرم ترین روز اما یکی از گرم ترین روزهای سال در جنوب عراق، تقریبا کسی در خیابان ها تردد نمی کند، ابراهیم راننده تاکسی نقاط مختلف شهر را به ما نشان و توضیحاتی می دهد. اینجا بصره است.
هر چند این نخستین سفر به بصره نیست اما بازدید دوباره از شهری که چند هفته صحنه اعتراضات خیابانی به خدمات عمومی است برای هر خبرنگاری جذاب بوده و جذاب تر از آن این که بدون واسطه از نزدیک شهر را ببینی و با مردم صحبت کنی.
تیغ تیز آفتاب تموز (مرداد) چنان بر شیشه های خودرو می تابد که آخرین درجه کولر خودرو 'سانتافه' هم کافی نیست، شوخی 'این کولر است یا پنکه' بارها با راننده مهربان عراقی تکرار می شود.
از خیابان های تر و تمیز با ده ها نمایشگاه خودروهای لاکچری و آخرین مدل روز دنیا تا رستوران های شیک با منوهای روز آشپرخانه های شرقی و غربی و سالن های خانوادگی و اختصاصی خنک با درجه خیلی پایینی از اسپیلت که نه فقط غذا که مشتریان را نیز منجمد می کند.
در این سوی شهر تا کوچه و خیابان های مملو از زباله، بوی تعفن آب های راکد، آسفالت های ویران شده و مربوط به دوران صدام تا نخلستان های خسته و در حال مرگ بر اثر بی آبی یا شوری آب و دکه ها و مغازه های بی برق و بدون کولر و تلاش های فوق العاده وزیر جوان جوانان و ورزش عراق در ساخت زمین های فوتبال حتی در دورافتاده ترین نقاط شهری و روستایی از جمله در بیابان های بی آب جنوب، از چرخش تانکر آب شیرین در کوچه ها تا شنای جوانان بصره در آب شور رودخانه ها ، از بیابان های خشک تا حیوانات مرده از تشنگی.. اینجا بصره است، شهر تناقض ها، شهر فاصله ها...
بصره پایتخت اقتصادی عراق، سومین شهر بزرگ از نظر جمعیت و تنها بندر تجاری این کشور است. بیش از 75 درصد تولید نفت و 85 درصد درآمد بودجه عراق را تامین می کند اما بسیاری از نقاط این شهر شباهتی با تنها و مهم ترین بندر کشور نفت خیزی چون عراق ندارد.
بصره این روزها علاوه بر بوی نفت و گاز که از میدان ها و پالاشگاه های متعدد در جای جای این استان برمی خیزد، صدای اعتراض می دهد و سرخی آتش اعتراض به فقر، بیکاری و ضعف خدمات عمومی و شهری نیز به داغی آتش گرمای هوایش اضافه شده است و آن را به شهری با حالتی فوق العاده و اگر نه جنگ زده تبدیل کرده است.
ابوفاطمه یک مغازه دار در بصره درباره وضعیت این شهر به خبرنگار ایرنا می گوید : مردم حق دارند اعتراض کنند، بی برقی تنها یکی از مشکلات ماست، سراسر این شهر و استان پر از مشکلات مزمن است که هیچ کس به فکر برطرف کردنش نیست.
در سفر به بصره یکی از چیزهایی که بشدت توی ذوق می زند، انبوه زباله ای است که در جای جای شهر دیده می شود و نشان می دهد در بسیاری از مناطق برنامه ای برای جمع آوری زباله وجود ندارد.
آب های راکد و بوی لجن، طرح های زخمی و رها شده شهری، جدول کشی ها و کانال کشی هایی که شروع نشده رها شده اند، جلوه های دیگری از بی توجهی به این شهر است.
شاید به همین دلیل است که هر جای شهر که می روی نه فقط شهروندان بصره بلکه حتی افراد پلیس هم با خبرنگار همکاری می کنند.
در بصره بر خلاف بغداد کمتر سیطره و نیروی امنیتی می بینی بیشتر پلیس راهنمایی و رانندگی است که در خیابان ها مستقر هستند.
یک افسر پلیس در مرکز شهر بصره پس از مشاهده کارت خبرنگاری از گرفتن عکس و تهیه گزارش استقبال می کند و کمی دورتر که می شوی می شنوی که به همکارش می گوید: 'بگذار گزارش بگیرند ، هیچ چیزی بالاتر از بیان مشکلات و حقوق مردم نیست.'
** شهر تابلوها
بصره همچنین شهر تابلوها و بیلبوردهای حاوی تصاویر شخصیت هاست، جا به جا و خیابان به خیابان این شهر، به ده ها تصویر از مراجع و علمای انقلابی عراق و نیز امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب و صدها تابلوی تصویری از شهدای الحشد الشعبی در جنگ با داعش مزین شده است.
اما اینجا هم از فاصله و تناقض جدا نیست، تصاویر دیگری نیز در نقاط مختلف شهر خودنمایی می کنند، تصاویر وزیران و مسوولان دولتی که از آنها به خاطر آغاز یا بهره برداری از فلان طرح شهری تشکر شده است.
همان مسوولانی که این روزها در خیابان های همین شهر به فساد و ناتوانی متهم شده اند.
خورشید همچنان نیزه های سوزانش را روانه زمین می کند و ابراهیم ما را از اینجا به آنجا می برد تا جایی از بصره از قلم نیفتد، خلوتی ناشی از گرما و نبود فضا و چهره امنیتی و فقدان سیطره های معروف عراق (پست های ایست و بازرسی امنیتی) در سطح شهر بصره، تردد، توقف و عکاسی را نسبت به شهری مثل بغداد بسیار آسان کرده است.
چند ساعت بعد که هوا اندکی از تب و تاب می افتد ، مردم و خودروها رفته رفته در معابر پر تعدادتر می شوند.
اینجا مردم اینقدر خونگرم و صمیمی اند که جمله 'آقا عکس نگیر' را کمتر می شنوی و کمتر کسی برای صحبت نکردن با یک خبرنگار خارجی / ایرانی بهانه می تراشد.
** تقصیر کیست؟
با مردم که صحبت میکنی، فهرستی از مقصران وضع موجود ارائه می کنند. بزرگ ترها نظام دیکتاتوری صدام را که عمدا مناطق شیعه نشین جنوب را در فقر، بی سوادی و عقب ماندگی نگاه داشت تا همواره مناطق مرکز و شمال، دست برتر داشته باشند، علت العلل عقب ماندگی های جنوب عراق می دانند که در پیروی از شیوه انگلیسی ها در زمان امپراتوری انجام شد و از سوی آمریکا در زمان اشغال ادامه یافت.
می گویند امروز با گذشت 15 سال از سقوط صدام آش همان آش و کاسه همان کاسه است و تفاوت سطح توسعه میان جنوب و شمال از زمین تا آسمان است.
جوان ترها اما مقصران دیگری می شناسند، ایران که در اوج گرما برق صادراتی 400 مگاواتی را به روی بصره قطع کرد (در خصوص بحران خاموشی های اخیر)، احزاب سیاسی شیعه که در تمام سال های پس از سقوط صدام، حکومت و دولت را در این کشور در دست داشتند و کاری نکردند، دولت های محلی اعم از شوراهای استانی و استانداران که با وجود هزینه حدود 200 میلیارد دلار در این استان، نتوانستند هیچ تغییر مثبتی ایجاد کنند.
ترجیع بند اعتراضات و شعارهای معترضان بصره در هفته های اخیر را امروز نیز در کلام شهروندان بصره می شنویم: 'برق، آب و کار، آری! فساد، ادامه حاکمیت سیاسی احزاب و سهمیه بندی پست های دولتی، نه!'
شخصیت های محلی و فعالان سیاسی بصره می گویند با آنکه 85 درصد منابع مالی عراق از ثروت های خدادادی این استان تامین می شود، سهم این استان با 3.8 میلیون نفر جمعیت تنها 1.5 درصد از بودجه ملی است اما اقلیم کردستان عراق با همین تعداد جمعیت (چهار میلیون نفر) سهمیه 12 تا 17 درصدی از بودجه دارد. به گفته آنان این تبعیض آشکاری است که باید بر طرف شود.
در پی اعتراضات اخیر، دولت تصویب کرد که بیش از 10 هزار فرصت شغلی در اختیار اهالی بصره قرار دهد، گزارش از منابع محلی در جریان اعزام خبرنگار ایرنا به این شهر حاکیست تاکنون بیش از نیم میلیون نفر متقاضی شغل ثبت نام کرده اند.
فضای مجازی عراق پر شده است از نگرانی. این که بخش اعظم این فرصت های شغلی البته در صورت موفقیت دولت در ایجاد آن، قربانی سهمیه بندی های همیشگی میان احزاب و گروه های ذینفوذ خواهد شد و حق به حقداران نمی رسد.
آغاز اعتراضات چرا و چگونه؟
اوایل تیر ماه امسال و در حالی که بحث اصلی در عراق سرنوشت بازشماری آرای انتخابات پارلمانی 22 اردیبهشت و شکل و شمایل پارلمان و دولت جدید بود، گروه هایی از مردم بصره در اعتراض به افزایش شوری زمین و محدود شدن کشاورزی و باغداری خود به خیابان ها آمدند و در این اعتراضات یک نفر کشته شد.
یک هفته بعد همزمان با افزایش یک باره دمای هوا و افزایش ساعات بی برقی بار دیگر مردم به خیابان ها آمدند، گفته شد افزایش خاموشی ها در بصره همزمان با قطع خط انتقالی برق صادراتی ایران رخ داد.
اعتراضات در بصره بسرعت به استان های جنوبی و سپس مرکزی عراق گسترش یافت.
مشکل برق یکی از معضلات مهم و مزمن عراق است و از زمان اشغال عراق از سوی آمریکا تا امروز ادامه دارد.
آمارهای رسمی می گوید سقف تولید برق عراق در حال حاضر 15 هزار و 700 مگاوات است و از این میزان 2.8 مگاوات به بصره اختصاص داده شده است اما نیاز این استان به 3.8 مگاوات در اوج مصرف در ماه های بسیار گرم تابستان می رسد.
شاید روز جمعه دوم تیر ماه 1385(2006) هنگامی که سید احمد الصافی نماینده آیت الله سیستانی و امام جمعه کربلا در خطبه های نمازجمعه این شهر گفت که 'داشتن یک روز بدون قطعی برق، به آرزوی عراقی ها تبدیل شده است' بدبین ترین ناظران نیز پیش بینی نمی کردند 12 سال بعد، مشکل بی برقی همچنان بزرگ ترین مشکل عراقی ها باشد.
اما زمان گذشت و نماینده دیگر آیت الله سیستانی یعنی شیخ عبدالمهدی کربلائی جمعه پیش از همان تریبون بار دیگر از مشکلات مردم از جمله معضل برق و ضرورت رسیدگی مسوولان به آن سخن گفت.
کم برقی بهانه است!
دست کم دو روز ماندن در بصره و گفت و گوهای انجام شده، نشان می دهند وضعیت برق در بصره در طول سال و از جمله تابستان از بسیاری از استان های دیگر از جمله بغداد پایتخت به مراتب بهتر است و در اوج کم برقی به هشت ساعت در روز نمی رسد در حالی که در برخی استان ها از جمله مناطقی در خود بغداد خاموشی هفته های طولانی روزانه به 15 تا 12 ساعت و حتی گاهی بیشتر می رسد و بیش از دو ماه هم ادامه دارد.
برخی بر این باورند که مشکل برق دستکم در بصره یک بهانه بوده برای زدن جرقه اعتراضات و بروز خشم نه چندان فروخورده سال ها ضعف امکانات و خدمات و آنچه بی توجهی دولت های مرکزی و محلی به مشکلات و وضعیت مردم خوانده می شود و همان طور که استاندار بصره نیز تایید می کند برای رساندن حرف و درد بصره به گوش مسوولان در بغداد.
** بحران آب و نخل های تشنه
اینجا در بصره مردم همچنین با شوری زمین و آب دست به گریبانند و بیشتر تقصیر آن را به گردن ترکیه و ایران می اندازند، به خاطر کاهش آب دجله و کارون.
در و واقع مشکل مزمن ضعف خدمات عمومی، بیکاری و در فصل تابستان هم افزایش خاموشی های برق، کلکسیون مشکلات مردم در این استان زر خیز را کامل می کند، استانی در جنوبی ترین نقطه عراق و همسایه با ایران، عربستان سعودی و کویت.
با برخی مردم که صحبت می کنی شهر و زندگی خود را با شهرها و زندگی های حاشیه جنوبی خلیج فارس مقایسه می کنند و می گویند این نوع زندگی حق ما نیست در حالی که این همه ثروت طبیعی در این کشور و این استان وجود دارد.
جعفر ابوحیدر یکی از نخلداران بصره که نخلستانش در جاده کمربندی شکل به سوی جاده اصلی بندر فاو قرار دارد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به تفصیل مشکلات کمبود و شوری آب را توضیح می دهد و می گوید با گرمای امسال تا حالا باید محصول خرمای این نخلستان برداشت و به بازار عرضه می شد اما نخل ها آب کافی نخوردند و خرما هنوز نرسیده است.
وی می گوید هر چند تحمل نخل در برابر کم آبی و حتی شوری آب زیاد است اما اولا نخل به طور متوسط از سایر گیاهان آب بیشتری مصرف می کند و ثانیا شوری آب و خاک نیز از یک درجه مشخص نباید بیشتر شود و گرنه به محصول و حتی خود درخت آسیب می زند.
به گفته وی آب مورد نیاز یک نخل خرما هر دقیقه نیم لیتر و سالانه 250 مترمکعب است و بیشترین محصول نیز از آن نخل هایی است که در خاک شیرین هستند و با آب شیرین آبیاری می شوند اما امسال نخلستان های بصره از هر دو جنبه دچار کمبود و مشکل شدند.
ابوحیدر که بیش از 30 سال است به این حرفه مشغول است نخلستان های بعضا متروک اطراف را با دست نشانمان می دهد و می گوید در سال های اخیر هر سال از میزان آب ورودی به این زمین ها کاسته و بر شوری آن افزوده شده و این امر باعث شده بسیاری از نخل ها و نخلستان ها از بین برود و زمین ها تبدیل به شوره زار شود.
برای بررسی میدانی اثرات کمی و شوری آب ساعتی را نیز در بیابان ها و نخلستان های جنوب بصره در اطراف جاده بصره - فاو جستجو کردیم، تقریبا در کنار هر نخلستان شاداب و پر محصول، چند نخلستان و یا زمین های شوراب زده و متروک دیده می شوند.
محمد یکی از ساکنان اطراف، کنجکاوانه سراغ ما می آید و بعد از آشنایی می گوید: 'صدها راس از احشام مردم در همین هفته های اخیر بر اثر کم آبی و اجبار به مصرف آب شور، کور شده اند.'
کارشناسان و مسوولان محلی می گویند کاهش سطح آب کارون و نیز آنچه ریختن پساب های شور به این رودخانه می خوانند از یکسو و کاهش شدید ورودی آب رودخانه سابقا عظیم دجله از سوی ترکیه، عامل اصلی کاهش سطح شط العرب و در نتیجه سوار شدن آب خلیج فارس به آن و ورود به مزارع و نخلستان ها و آبراه های استان است.
مقامات در بغداد اما می گویند در حال رایزنی با کشورهای همسایه هستند و در عین حال اقدامات فوری برای تامین آب مورد نیاز در بخش شرب و کشاورزی را برای این منطقه انجام می دهند.
محسن العامری یک کارشناس عراقی در بصره به خبرنگار ایرنا گفت: کاهش آب کارون سهمی کوچک و دو درصدی در مشکل کم آبی و شوری آب و خاک در بصره دارد و عمده مساله به کاهش آب رودخانه دجله از سوی ترکیه باز می گردد.'
به گفته وی، برخی جریان های رسانه ای در عراق و منطقه بدون توجه به مسائل فنی، حقوقی و میدانی به بزرگنمایی سهم کارون می پردازند تا مردم را نسبت به ایران بدبین کنند.
وی افزود: به نظر می رسد مسوولان و کارشناسان ذیربط در ایران نیز ابعاد موضوع آب کارون و حتی دجله را به درستی و از نظر فنی و حقوقی تشریح نکرده اند.
العامری اضافه کرد: من در رسانه های ایرانی خواندم که امسال به دلیل کمی بارش، و کاهش سطح آب پشت سدها تولید برق ایران بسیار کم شده اما این امور به درستی اطلاع رسانی نشد و برخی جریان ها نیز با دامن زدن به این مسائل تلاش کردند تا مردم عراق را نسبت به ایران بدبین کنند.
به گفته وی، اغلب مردم در اینجا می دانند واقعیت ها چیست اما این امر نباید سبب شود نقش و تاثیر جریان رسانه ای سعودی - آمریکایی و نیز ضرورت اقدام عاجل مسوولان دولت های مرکزی و محلی برای رفع محرومیت ها و کاستی ها کم اهمیت شمرد.
** استاندار بصره: شهروندان حق دارند اعتراض کنند
'اسعد العیدانی' استاندار بصره که چند ماهی است به این سمت منصوب شده است، شب دیر هنگام در اتاق کار در محل اقامت خود ما را به گرمی پذیرفت و از حکایت طولانی بصره و مشکلات آن سخن گفت.
وی درگیری با داعش طی سال های اخیر و نبود اطمینان خاطر برای سرمایه گذاران خارجی و داخلی را از مهم ترین علل تاخیر در اجرای طرح های عمرانی در زمینه های مختلف ذکر کرد.
العیدانی در مورد اعتراضات اخیر بویژه در بصره که کانون و آغاز کننده اعتراضات اجتماعی امسال بوده است، می گوید: شهروندان بصره حق دارند اعتراض کنند، در سرزمینی ثروتمند با چاه ها و پالایشگاه های نفت و در تنها بندر عراق زندگی می کنند. آنان برق ، آب و شغل ندارند در حالی که کارگر خارجی در شرکت های منطقه کار می کند.
وی در خصوص برخی اظهار نظرها درباره دخالت عناصر خرابکار یا وابسته در تظاهرات اخیر در بصره می گوید: ترجیح می دهد وارد این فاز نشود، شهروند عراقی از جمله در بصره مشکلات فراوانی دارد و حق آنان است که اعتراض کنند، آنچه دولت و قانون با آن مخالف است حمله به مراکز دولتی و غیر دولتی و تخریب اموال عمومی است.
استاندار بصره با تشریح برنامه های جدید دولت برای رفع مشکلات در بصره گفت: ایجاد شغل، تامین آب شرب و کشاورزی برای مردم و تقویت تولید برق از برنامه هایی است که دولت محلی همگام با دولت مرکزی در حال اجرای آن است.
العیدانی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایرنا می گوید: در مورد بیکاری نیز جمعیت عراق به طور کلی و جمعیت بصره به طور خاص، بسیار جوان است و تا 60 درصد می رسد، در چنین جامعه جوانی طبیعتا درصد بیکاری نیز بالاست به همین منظور هیاتی از سوی دولت تعیین شد و پس از بررسی زمینه های لازم در استان اعلام کرد ده هزار فرصت شغلی برای مردم بصره به زودی ایجاد خواهد کرد.
وی گفت: البته این تعداد شغل تنها ممکن است بخشی از مشکل بیکاری گسترده در استان بصره را حل کند و برای مبارزه با بیکاری باید اقدامات گسترده تر و برنامه های بلندمدت تری داشته باشیم.
العیدانی برنامه مذاکره با شرکت های بین المللی فعال در عرصه نفت در استان بصره را یکی از راهکارهای برای ایجاد فرصت های شغلی برای جوانان بصره دانست.
استاندار بصره در بخش دیگری از گفت و گوی خود با خبرنگار ایرنا گفت: برای رفع مشکلات آب در سطح استان نیز طرح هایی داریم که برای تایید آن را برای دولت فرستاده ایم.
وی در عین حال از انجام اقداماتی در زمینه تصفیه آب دریا برای مصرف آب آشامیدنی خبر داد که به عنوان یک طرح در حال بررسی است.
به گفته العیدانی شورای وزیران عراق همچنین برای ساخت یک نیروگاه حرارتی 3 هزار مگاواتی برق و نیز تولید یک میلیون متر مکعب آب شرب برای بصره طرحی را تصویب کرد که به زودی وارد مرحله اجرایی خواهد شد.
وی گفت: خط وارداتی برق ایران به عراق به حجم 400 مگاوات که در هفته های اخیر قطع شده بود، با مذاکرات انجام شده مجدد برقرار و تاکنون به میزان حدود 100 مگاوات مجدد وصل شده است.
در همین حال 'حسین سیاهپوش' سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در بصره نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با تشریح روابط دو کشور بویژه با استان بصره گفت: شرکت های ایرانی هم اکنون در حال ساخت نیروگاه عظیم تولید برق با ظرفیت سه هزار مگاوات در منطقه 'رمیله' شمالی استان بصره هستند که چند فاز آن نیز تقریبا تمام شده است اما ادامه کار به دلیل تراکم مطالبات شرکت های مجری با کندی مواجه شده است.
وی کاهش میزان صادرات برق به عراق در هفته اخیر را به دلیل کاهش شدید تولید برق بر اثر کم بارشی و افت شدید سطح آب سدها عنوان و ابراز امیدواری کرد با تلاش های در حال انجام، این مشکل برطرف شود.
سیاهپوش در عین حال تاکید کرد که می بایست توضیحات لازم به افکار عمومی و رسانه ها داده می شد تا علت کاهش برق صادراتی به عراق در هفته های اخیر روشن شود و موجب سوء برداشت نگردد.
وی با تایید این که طرف ایرانی در استفاده از ظرفیت های موجود در استان بصره و همکاری های مختلف اقتصادی دچار کم کاری و کوتاهی است ،گفت: با توجه به توانمندی بخش های دولتی و خصوصی در ایران باید با برنامه ریزی و هدف یابی مناسب این مناسبات را هر چه بیشتر گسترش دهیم.
سرکنسول ایران در بصره گفت زمینه های فراوانی برای همکاری وجود دارد و ما در مذاکرات خود با مسوولان محلی دنبال تقویت و فعال سازی آنها هستیم.
** اعتراضات تا کجا ادامه خواهد داشت؟
شهروندان، احزاب، شخصیت های سیاسی، مراجع تقلید و حتی دولتمردان عراقی، اعتراضات اخیر و مطالبات مطرح شده در آن را کاملا بر حق دانسته و بر تحقق هرچه سریع تر آن تاکید دارند.
سوالی که می ماند این است که با توجه به زمانبر بودن تحقق بسیاری از این خواسته ها بویژه تامین برق، رفع بحران آب و ایجاد زمینه برای رفع بیکاری که نیازمند سرمایه گذاری های داخلی و خارجی خواهد بود، روند مسائل سیاسی و اجتماعی عراق به کدام سمت خواهد رفت.
پاسخ به این سوال در حالی که اعتراضات همچنان در برخی شهرها از جمله همین بصره ادامه دارد و هنوز با گذشت بیش از دو ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی 22 اردیبهشت خبری از نتایج نهایی ناشی از بازشماری آرا و پیرو آن تشکیل پارلمان و دولت جدید نیست، بسیار حیاتی و تعیین کننده به نظر می رسد.
گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از بصره حاکی است با اوج گرفتن اعتراضات بویژه خشونت بار شدن بخشی از آن، بزرگان بصره، روسای عشایر و مسوولان محلی جلسات و رایزنی های بسیاری انجام دادند و همین اقدامات سبب مهار و محدودیت بسیار زیاد اعتراضات در روزهای بعد شد.
تلاش بزرگان قوم بر آن بود که روند اعتراضات به گونه ای پیش نرود که اوضاع از کنترل خارج و فضا برای تخریب گران و سوء استفاده کنندگان فراهم شود چرا که به باور آنان شرایط سیاسی عراق که هنوز کاملا از شر داعش رهایی نیافته است به گونه ای است که باید ضمن ادامه اعتراضات قانونی و طرح مطالبات، گوشه چشمی هم به شرایط امنیتی و ثبات کشور داشت.
تا این جای کار دستکم در بصره به نظر می رسد، مردم، شخصیت های ذینفوذ محلی و مسوولان استانی و کشوری در سه محور به جمع بندی مشترک رسیده اند.
- این که اعتراضات همچنان ادامه یابد و بر مطالبات و خواسته ها تاکید شود.
- این که دولت محلی و فدرال بر تلاش خود برای تامین خواسته معترضان و رفع یا کاهش مشکلات بیفزاید.
و سرانجام این که از ورود دوباره اعتراضات به فاز خشن و احتمال ورود بصره / کشور به مرحله بی ثباتی و آشفتگی جلوگیری شود.
در حالی که بصره تا اطلاع ثانوی همچنان در صدر جدول شهرهای گرم عراق و جهان خواهد بود و در حالی که همزمان، بازشماری آرای انتخابات اخیر مراحل نهایی خود را طی می کند، رویدادهای روزهای آینده، نقش تعیین کننده ای در آینده و سرنوشت اعتراضات اخیر خواهد داشت.
در این زمینه بیش از هر چیز احتمال تشکیل فراکسیون بزرگ پارلمانی و آماده شدن مقدمات تشکیل دولت جدید و یا احتمال بازهم طولانی تر شدن این روند دو ماهه، تاثیرگذار خواهد بود.
هر چند این نخستین سفر به بصره نیست اما بازدید دوباره از شهری که چند هفته صحنه اعتراضات خیابانی به خدمات عمومی است برای هر خبرنگاری جذاب بوده و جذاب تر از آن این که بدون واسطه از نزدیک شهر را ببینی و با مردم صحبت کنی.
تیغ تیز آفتاب تموز (مرداد) چنان بر شیشه های خودرو می تابد که آخرین درجه کولر خودرو 'سانتافه' هم کافی نیست، شوخی 'این کولر است یا پنکه' بارها با راننده مهربان عراقی تکرار می شود.
از خیابان های تر و تمیز با ده ها نمایشگاه خودروهای لاکچری و آخرین مدل روز دنیا تا رستوران های شیک با منوهای روز آشپرخانه های شرقی و غربی و سالن های خانوادگی و اختصاصی خنک با درجه خیلی پایینی از اسپیلت که نه فقط غذا که مشتریان را نیز منجمد می کند.
در این سوی شهر تا کوچه و خیابان های مملو از زباله، بوی تعفن آب های راکد، آسفالت های ویران شده و مربوط به دوران صدام تا نخلستان های خسته و در حال مرگ بر اثر بی آبی یا شوری آب و دکه ها و مغازه های بی برق و بدون کولر و تلاش های فوق العاده وزیر جوان جوانان و ورزش عراق در ساخت زمین های فوتبال حتی در دورافتاده ترین نقاط شهری و روستایی از جمله در بیابان های بی آب جنوب، از چرخش تانکر آب شیرین در کوچه ها تا شنای جوانان بصره در آب شور رودخانه ها ، از بیابان های خشک تا حیوانات مرده از تشنگی.. اینجا بصره است، شهر تناقض ها، شهر فاصله ها...
بصره پایتخت اقتصادی عراق، سومین شهر بزرگ از نظر جمعیت و تنها بندر تجاری این کشور است. بیش از 75 درصد تولید نفت و 85 درصد درآمد بودجه عراق را تامین می کند اما بسیاری از نقاط این شهر شباهتی با تنها و مهم ترین بندر کشور نفت خیزی چون عراق ندارد.
بصره این روزها علاوه بر بوی نفت و گاز که از میدان ها و پالاشگاه های متعدد در جای جای این استان برمی خیزد، صدای اعتراض می دهد و سرخی آتش اعتراض به فقر، بیکاری و ضعف خدمات عمومی و شهری نیز به داغی آتش گرمای هوایش اضافه شده است و آن را به شهری با حالتی فوق العاده و اگر نه جنگ زده تبدیل کرده است.
ابوفاطمه یک مغازه دار در بصره درباره وضعیت این شهر به خبرنگار ایرنا می گوید : مردم حق دارند اعتراض کنند، بی برقی تنها یکی از مشکلات ماست، سراسر این شهر و استان پر از مشکلات مزمن است که هیچ کس به فکر برطرف کردنش نیست.
در سفر به بصره یکی از چیزهایی که بشدت توی ذوق می زند، انبوه زباله ای است که در جای جای شهر دیده می شود و نشان می دهد در بسیاری از مناطق برنامه ای برای جمع آوری زباله وجود ندارد.
آب های راکد و بوی لجن، طرح های زخمی و رها شده شهری، جدول کشی ها و کانال کشی هایی که شروع نشده رها شده اند، جلوه های دیگری از بی توجهی به این شهر است.
شاید به همین دلیل است که هر جای شهر که می روی نه فقط شهروندان بصره بلکه حتی افراد پلیس هم با خبرنگار همکاری می کنند.
در بصره بر خلاف بغداد کمتر سیطره و نیروی امنیتی می بینی بیشتر پلیس راهنمایی و رانندگی است که در خیابان ها مستقر هستند.
یک افسر پلیس در مرکز شهر بصره پس از مشاهده کارت خبرنگاری از گرفتن عکس و تهیه گزارش استقبال می کند و کمی دورتر که می شوی می شنوی که به همکارش می گوید: 'بگذار گزارش بگیرند ، هیچ چیزی بالاتر از بیان مشکلات و حقوق مردم نیست.'
** شهر تابلوها
بصره همچنین شهر تابلوها و بیلبوردهای حاوی تصاویر شخصیت هاست، جا به جا و خیابان به خیابان این شهر، به ده ها تصویر از مراجع و علمای انقلابی عراق و نیز امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب و صدها تابلوی تصویری از شهدای الحشد الشعبی در جنگ با داعش مزین شده است.
اما اینجا هم از فاصله و تناقض جدا نیست، تصاویر دیگری نیز در نقاط مختلف شهر خودنمایی می کنند، تصاویر وزیران و مسوولان دولتی که از آنها به خاطر آغاز یا بهره برداری از فلان طرح شهری تشکر شده است.
همان مسوولانی که این روزها در خیابان های همین شهر به فساد و ناتوانی متهم شده اند.
خورشید همچنان نیزه های سوزانش را روانه زمین می کند و ابراهیم ما را از اینجا به آنجا می برد تا جایی از بصره از قلم نیفتد، خلوتی ناشی از گرما و نبود فضا و چهره امنیتی و فقدان سیطره های معروف عراق (پست های ایست و بازرسی امنیتی) در سطح شهر بصره، تردد، توقف و عکاسی را نسبت به شهری مثل بغداد بسیار آسان کرده است.
چند ساعت بعد که هوا اندکی از تب و تاب می افتد ، مردم و خودروها رفته رفته در معابر پر تعدادتر می شوند.
اینجا مردم اینقدر خونگرم و صمیمی اند که جمله 'آقا عکس نگیر' را کمتر می شنوی و کمتر کسی برای صحبت نکردن با یک خبرنگار خارجی / ایرانی بهانه می تراشد.
** تقصیر کیست؟
با مردم که صحبت میکنی، فهرستی از مقصران وضع موجود ارائه می کنند. بزرگ ترها نظام دیکتاتوری صدام را که عمدا مناطق شیعه نشین جنوب را در فقر، بی سوادی و عقب ماندگی نگاه داشت تا همواره مناطق مرکز و شمال، دست برتر داشته باشند، علت العلل عقب ماندگی های جنوب عراق می دانند که در پیروی از شیوه انگلیسی ها در زمان امپراتوری انجام شد و از سوی آمریکا در زمان اشغال ادامه یافت.
می گویند امروز با گذشت 15 سال از سقوط صدام آش همان آش و کاسه همان کاسه است و تفاوت سطح توسعه میان جنوب و شمال از زمین تا آسمان است.
جوان ترها اما مقصران دیگری می شناسند، ایران که در اوج گرما برق صادراتی 400 مگاواتی را به روی بصره قطع کرد (در خصوص بحران خاموشی های اخیر)، احزاب سیاسی شیعه که در تمام سال های پس از سقوط صدام، حکومت و دولت را در این کشور در دست داشتند و کاری نکردند، دولت های محلی اعم از شوراهای استانی و استانداران که با وجود هزینه حدود 200 میلیارد دلار در این استان، نتوانستند هیچ تغییر مثبتی ایجاد کنند.
ترجیع بند اعتراضات و شعارهای معترضان بصره در هفته های اخیر را امروز نیز در کلام شهروندان بصره می شنویم: 'برق، آب و کار، آری! فساد، ادامه حاکمیت سیاسی احزاب و سهمیه بندی پست های دولتی، نه!'
شخصیت های محلی و فعالان سیاسی بصره می گویند با آنکه 85 درصد منابع مالی عراق از ثروت های خدادادی این استان تامین می شود، سهم این استان با 3.8 میلیون نفر جمعیت تنها 1.5 درصد از بودجه ملی است اما اقلیم کردستان عراق با همین تعداد جمعیت (چهار میلیون نفر) سهمیه 12 تا 17 درصدی از بودجه دارد. به گفته آنان این تبعیض آشکاری است که باید بر طرف شود.
در پی اعتراضات اخیر، دولت تصویب کرد که بیش از 10 هزار فرصت شغلی در اختیار اهالی بصره قرار دهد، گزارش از منابع محلی در جریان اعزام خبرنگار ایرنا به این شهر حاکیست تاکنون بیش از نیم میلیون نفر متقاضی شغل ثبت نام کرده اند.
فضای مجازی عراق پر شده است از نگرانی. این که بخش اعظم این فرصت های شغلی البته در صورت موفقیت دولت در ایجاد آن، قربانی سهمیه بندی های همیشگی میان احزاب و گروه های ذینفوذ خواهد شد و حق به حقداران نمی رسد.
آغاز اعتراضات چرا و چگونه؟
اوایل تیر ماه امسال و در حالی که بحث اصلی در عراق سرنوشت بازشماری آرای انتخابات پارلمانی 22 اردیبهشت و شکل و شمایل پارلمان و دولت جدید بود، گروه هایی از مردم بصره در اعتراض به افزایش شوری زمین و محدود شدن کشاورزی و باغداری خود به خیابان ها آمدند و در این اعتراضات یک نفر کشته شد.
یک هفته بعد همزمان با افزایش یک باره دمای هوا و افزایش ساعات بی برقی بار دیگر مردم به خیابان ها آمدند، گفته شد افزایش خاموشی ها در بصره همزمان با قطع خط انتقالی برق صادراتی ایران رخ داد.
اعتراضات در بصره بسرعت به استان های جنوبی و سپس مرکزی عراق گسترش یافت.
مشکل برق یکی از معضلات مهم و مزمن عراق است و از زمان اشغال عراق از سوی آمریکا تا امروز ادامه دارد.
آمارهای رسمی می گوید سقف تولید برق عراق در حال حاضر 15 هزار و 700 مگاوات است و از این میزان 2.8 مگاوات به بصره اختصاص داده شده است اما نیاز این استان به 3.8 مگاوات در اوج مصرف در ماه های بسیار گرم تابستان می رسد.
شاید روز جمعه دوم تیر ماه 1385(2006) هنگامی که سید احمد الصافی نماینده آیت الله سیستانی و امام جمعه کربلا در خطبه های نمازجمعه این شهر گفت که 'داشتن یک روز بدون قطعی برق، به آرزوی عراقی ها تبدیل شده است' بدبین ترین ناظران نیز پیش بینی نمی کردند 12 سال بعد، مشکل بی برقی همچنان بزرگ ترین مشکل عراقی ها باشد.
اما زمان گذشت و نماینده دیگر آیت الله سیستانی یعنی شیخ عبدالمهدی کربلائی جمعه پیش از همان تریبون بار دیگر از مشکلات مردم از جمله معضل برق و ضرورت رسیدگی مسوولان به آن سخن گفت.
کم برقی بهانه است!
دست کم دو روز ماندن در بصره و گفت و گوهای انجام شده، نشان می دهند وضعیت برق در بصره در طول سال و از جمله تابستان از بسیاری از استان های دیگر از جمله بغداد پایتخت به مراتب بهتر است و در اوج کم برقی به هشت ساعت در روز نمی رسد در حالی که در برخی استان ها از جمله مناطقی در خود بغداد خاموشی هفته های طولانی روزانه به 15 تا 12 ساعت و حتی گاهی بیشتر می رسد و بیش از دو ماه هم ادامه دارد.
برخی بر این باورند که مشکل برق دستکم در بصره یک بهانه بوده برای زدن جرقه اعتراضات و بروز خشم نه چندان فروخورده سال ها ضعف امکانات و خدمات و آنچه بی توجهی دولت های مرکزی و محلی به مشکلات و وضعیت مردم خوانده می شود و همان طور که استاندار بصره نیز تایید می کند برای رساندن حرف و درد بصره به گوش مسوولان در بغداد.
** بحران آب و نخل های تشنه
اینجا در بصره مردم همچنین با شوری زمین و آب دست به گریبانند و بیشتر تقصیر آن را به گردن ترکیه و ایران می اندازند، به خاطر کاهش آب دجله و کارون.
در و واقع مشکل مزمن ضعف خدمات عمومی، بیکاری و در فصل تابستان هم افزایش خاموشی های برق، کلکسیون مشکلات مردم در این استان زر خیز را کامل می کند، استانی در جنوبی ترین نقطه عراق و همسایه با ایران، عربستان سعودی و کویت.
با برخی مردم که صحبت می کنی شهر و زندگی خود را با شهرها و زندگی های حاشیه جنوبی خلیج فارس مقایسه می کنند و می گویند این نوع زندگی حق ما نیست در حالی که این همه ثروت طبیعی در این کشور و این استان وجود دارد.
جعفر ابوحیدر یکی از نخلداران بصره که نخلستانش در جاده کمربندی شکل به سوی جاده اصلی بندر فاو قرار دارد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به تفصیل مشکلات کمبود و شوری آب را توضیح می دهد و می گوید با گرمای امسال تا حالا باید محصول خرمای این نخلستان برداشت و به بازار عرضه می شد اما نخل ها آب کافی نخوردند و خرما هنوز نرسیده است.
وی می گوید هر چند تحمل نخل در برابر کم آبی و حتی شوری آب زیاد است اما اولا نخل به طور متوسط از سایر گیاهان آب بیشتری مصرف می کند و ثانیا شوری آب و خاک نیز از یک درجه مشخص نباید بیشتر شود و گرنه به محصول و حتی خود درخت آسیب می زند.
به گفته وی آب مورد نیاز یک نخل خرما هر دقیقه نیم لیتر و سالانه 250 مترمکعب است و بیشترین محصول نیز از آن نخل هایی است که در خاک شیرین هستند و با آب شیرین آبیاری می شوند اما امسال نخلستان های بصره از هر دو جنبه دچار کمبود و مشکل شدند.
ابوحیدر که بیش از 30 سال است به این حرفه مشغول است نخلستان های بعضا متروک اطراف را با دست نشانمان می دهد و می گوید در سال های اخیر هر سال از میزان آب ورودی به این زمین ها کاسته و بر شوری آن افزوده شده و این امر باعث شده بسیاری از نخل ها و نخلستان ها از بین برود و زمین ها تبدیل به شوره زار شود.
برای بررسی میدانی اثرات کمی و شوری آب ساعتی را نیز در بیابان ها و نخلستان های جنوب بصره در اطراف جاده بصره - فاو جستجو کردیم، تقریبا در کنار هر نخلستان شاداب و پر محصول، چند نخلستان و یا زمین های شوراب زده و متروک دیده می شوند.
محمد یکی از ساکنان اطراف، کنجکاوانه سراغ ما می آید و بعد از آشنایی می گوید: 'صدها راس از احشام مردم در همین هفته های اخیر بر اثر کم آبی و اجبار به مصرف آب شور، کور شده اند.'
کارشناسان و مسوولان محلی می گویند کاهش سطح آب کارون و نیز آنچه ریختن پساب های شور به این رودخانه می خوانند از یکسو و کاهش شدید ورودی آب رودخانه سابقا عظیم دجله از سوی ترکیه، عامل اصلی کاهش سطح شط العرب و در نتیجه سوار شدن آب خلیج فارس به آن و ورود به مزارع و نخلستان ها و آبراه های استان است.
مقامات در بغداد اما می گویند در حال رایزنی با کشورهای همسایه هستند و در عین حال اقدامات فوری برای تامین آب مورد نیاز در بخش شرب و کشاورزی را برای این منطقه انجام می دهند.
محسن العامری یک کارشناس عراقی در بصره به خبرنگار ایرنا گفت: کاهش آب کارون سهمی کوچک و دو درصدی در مشکل کم آبی و شوری آب و خاک در بصره دارد و عمده مساله به کاهش آب رودخانه دجله از سوی ترکیه باز می گردد.'
به گفته وی، برخی جریان های رسانه ای در عراق و منطقه بدون توجه به مسائل فنی، حقوقی و میدانی به بزرگنمایی سهم کارون می پردازند تا مردم را نسبت به ایران بدبین کنند.
وی افزود: به نظر می رسد مسوولان و کارشناسان ذیربط در ایران نیز ابعاد موضوع آب کارون و حتی دجله را به درستی و از نظر فنی و حقوقی تشریح نکرده اند.
العامری اضافه کرد: من در رسانه های ایرانی خواندم که امسال به دلیل کمی بارش، و کاهش سطح آب پشت سدها تولید برق ایران بسیار کم شده اما این امور به درستی اطلاع رسانی نشد و برخی جریان ها نیز با دامن زدن به این مسائل تلاش کردند تا مردم عراق را نسبت به ایران بدبین کنند.
به گفته وی، اغلب مردم در اینجا می دانند واقعیت ها چیست اما این امر نباید سبب شود نقش و تاثیر جریان رسانه ای سعودی - آمریکایی و نیز ضرورت اقدام عاجل مسوولان دولت های مرکزی و محلی برای رفع محرومیت ها و کاستی ها کم اهمیت شمرد.
** استاندار بصره: شهروندان حق دارند اعتراض کنند
'اسعد العیدانی' استاندار بصره که چند ماهی است به این سمت منصوب شده است، شب دیر هنگام در اتاق کار در محل اقامت خود ما را به گرمی پذیرفت و از حکایت طولانی بصره و مشکلات آن سخن گفت.
وی درگیری با داعش طی سال های اخیر و نبود اطمینان خاطر برای سرمایه گذاران خارجی و داخلی را از مهم ترین علل تاخیر در اجرای طرح های عمرانی در زمینه های مختلف ذکر کرد.
العیدانی در مورد اعتراضات اخیر بویژه در بصره که کانون و آغاز کننده اعتراضات اجتماعی امسال بوده است، می گوید: شهروندان بصره حق دارند اعتراض کنند، در سرزمینی ثروتمند با چاه ها و پالایشگاه های نفت و در تنها بندر عراق زندگی می کنند. آنان برق ، آب و شغل ندارند در حالی که کارگر خارجی در شرکت های منطقه کار می کند.
وی در خصوص برخی اظهار نظرها درباره دخالت عناصر خرابکار یا وابسته در تظاهرات اخیر در بصره می گوید: ترجیح می دهد وارد این فاز نشود، شهروند عراقی از جمله در بصره مشکلات فراوانی دارد و حق آنان است که اعتراض کنند، آنچه دولت و قانون با آن مخالف است حمله به مراکز دولتی و غیر دولتی و تخریب اموال عمومی است.
استاندار بصره با تشریح برنامه های جدید دولت برای رفع مشکلات در بصره گفت: ایجاد شغل، تامین آب شرب و کشاورزی برای مردم و تقویت تولید برق از برنامه هایی است که دولت محلی همگام با دولت مرکزی در حال اجرای آن است.
العیدانی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایرنا می گوید: در مورد بیکاری نیز جمعیت عراق به طور کلی و جمعیت بصره به طور خاص، بسیار جوان است و تا 60 درصد می رسد، در چنین جامعه جوانی طبیعتا درصد بیکاری نیز بالاست به همین منظور هیاتی از سوی دولت تعیین شد و پس از بررسی زمینه های لازم در استان اعلام کرد ده هزار فرصت شغلی برای مردم بصره به زودی ایجاد خواهد کرد.
وی گفت: البته این تعداد شغل تنها ممکن است بخشی از مشکل بیکاری گسترده در استان بصره را حل کند و برای مبارزه با بیکاری باید اقدامات گسترده تر و برنامه های بلندمدت تری داشته باشیم.
العیدانی برنامه مذاکره با شرکت های بین المللی فعال در عرصه نفت در استان بصره را یکی از راهکارهای برای ایجاد فرصت های شغلی برای جوانان بصره دانست.
استاندار بصره در بخش دیگری از گفت و گوی خود با خبرنگار ایرنا گفت: برای رفع مشکلات آب در سطح استان نیز طرح هایی داریم که برای تایید آن را برای دولت فرستاده ایم.
وی در عین حال از انجام اقداماتی در زمینه تصفیه آب دریا برای مصرف آب آشامیدنی خبر داد که به عنوان یک طرح در حال بررسی است.
به گفته العیدانی شورای وزیران عراق همچنین برای ساخت یک نیروگاه حرارتی 3 هزار مگاواتی برق و نیز تولید یک میلیون متر مکعب آب شرب برای بصره طرحی را تصویب کرد که به زودی وارد مرحله اجرایی خواهد شد.
وی گفت: خط وارداتی برق ایران به عراق به حجم 400 مگاوات که در هفته های اخیر قطع شده بود، با مذاکرات انجام شده مجدد برقرار و تاکنون به میزان حدود 100 مگاوات مجدد وصل شده است.
در همین حال 'حسین سیاهپوش' سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در بصره نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با تشریح روابط دو کشور بویژه با استان بصره گفت: شرکت های ایرانی هم اکنون در حال ساخت نیروگاه عظیم تولید برق با ظرفیت سه هزار مگاوات در منطقه 'رمیله' شمالی استان بصره هستند که چند فاز آن نیز تقریبا تمام شده است اما ادامه کار به دلیل تراکم مطالبات شرکت های مجری با کندی مواجه شده است.
وی کاهش میزان صادرات برق به عراق در هفته اخیر را به دلیل کاهش شدید تولید برق بر اثر کم بارشی و افت شدید سطح آب سدها عنوان و ابراز امیدواری کرد با تلاش های در حال انجام، این مشکل برطرف شود.
سیاهپوش در عین حال تاکید کرد که می بایست توضیحات لازم به افکار عمومی و رسانه ها داده می شد تا علت کاهش برق صادراتی به عراق در هفته های اخیر روشن شود و موجب سوء برداشت نگردد.
وی با تایید این که طرف ایرانی در استفاده از ظرفیت های موجود در استان بصره و همکاری های مختلف اقتصادی دچار کم کاری و کوتاهی است ،گفت: با توجه به توانمندی بخش های دولتی و خصوصی در ایران باید با برنامه ریزی و هدف یابی مناسب این مناسبات را هر چه بیشتر گسترش دهیم.
سرکنسول ایران در بصره گفت زمینه های فراوانی برای همکاری وجود دارد و ما در مذاکرات خود با مسوولان محلی دنبال تقویت و فعال سازی آنها هستیم.
** اعتراضات تا کجا ادامه خواهد داشت؟
شهروندان، احزاب، شخصیت های سیاسی، مراجع تقلید و حتی دولتمردان عراقی، اعتراضات اخیر و مطالبات مطرح شده در آن را کاملا بر حق دانسته و بر تحقق هرچه سریع تر آن تاکید دارند.
سوالی که می ماند این است که با توجه به زمانبر بودن تحقق بسیاری از این خواسته ها بویژه تامین برق، رفع بحران آب و ایجاد زمینه برای رفع بیکاری که نیازمند سرمایه گذاری های داخلی و خارجی خواهد بود، روند مسائل سیاسی و اجتماعی عراق به کدام سمت خواهد رفت.
پاسخ به این سوال در حالی که اعتراضات همچنان در برخی شهرها از جمله همین بصره ادامه دارد و هنوز با گذشت بیش از دو ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی 22 اردیبهشت خبری از نتایج نهایی ناشی از بازشماری آرا و پیرو آن تشکیل پارلمان و دولت جدید نیست، بسیار حیاتی و تعیین کننده به نظر می رسد.
گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از بصره حاکی است با اوج گرفتن اعتراضات بویژه خشونت بار شدن بخشی از آن، بزرگان بصره، روسای عشایر و مسوولان محلی جلسات و رایزنی های بسیاری انجام دادند و همین اقدامات سبب مهار و محدودیت بسیار زیاد اعتراضات در روزهای بعد شد.
تلاش بزرگان قوم بر آن بود که روند اعتراضات به گونه ای پیش نرود که اوضاع از کنترل خارج و فضا برای تخریب گران و سوء استفاده کنندگان فراهم شود چرا که به باور آنان شرایط سیاسی عراق که هنوز کاملا از شر داعش رهایی نیافته است به گونه ای است که باید ضمن ادامه اعتراضات قانونی و طرح مطالبات، گوشه چشمی هم به شرایط امنیتی و ثبات کشور داشت.
تا این جای کار دستکم در بصره به نظر می رسد، مردم، شخصیت های ذینفوذ محلی و مسوولان استانی و کشوری در سه محور به جمع بندی مشترک رسیده اند.
- این که اعتراضات همچنان ادامه یابد و بر مطالبات و خواسته ها تاکید شود.
- این که دولت محلی و فدرال بر تلاش خود برای تامین خواسته معترضان و رفع یا کاهش مشکلات بیفزاید.
و سرانجام این که از ورود دوباره اعتراضات به فاز خشن و احتمال ورود بصره / کشور به مرحله بی ثباتی و آشفتگی جلوگیری شود.
در حالی که بصره تا اطلاع ثانوی همچنان در صدر جدول شهرهای گرم عراق و جهان خواهد بود و در حالی که همزمان، بازشماری آرای انتخابات اخیر مراحل نهایی خود را طی می کند، رویدادهای روزهای آینده، نقش تعیین کننده ای در آینده و سرنوشت اعتراضات اخیر خواهد داشت.
در این زمینه بیش از هر چیز احتمال تشکیل فراکسیون بزرگ پارلمانی و آماده شدن مقدمات تشکیل دولت جدید و یا احتمال بازهم طولانی تر شدن این روند دو ماهه، تاثیرگذار خواهد بود.
کد مطلب: 91435
