زعفران نیازمند سازوکار مشخص

عضو هیات مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران گفت: نوسانات قیمت ارز باعث توقف صادرات زعفران شده زیرا سازوکار مشخصی برای تعیین قیمت محصول صادراتی خود در بازار ندارند.
فرهاد سحرخیز روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران در مشهد افزود: صادرات زعفران در چند ماه گذشته کاهش نیافته اما بروز مسائل در مورد ارز و ناهماهنگی بین گمرک و سایر نهادها باعث محدود شدن صادرات زعفران شده است.
وی ادامه داد: سالانه 75 درصد محصول تولیدی زعفران ایران به خارج صادر می شود. زعفران به پنج قاره دنیا صادر می شود و ایران جزو معدود کشورهایی است که ژاپن به عنوان یک کشور سختگیر در واردات و مطرح در حوزه تجارت زعفران کشورمان را به دلیل کیفیت بالای آن وارد می کند.
عضو هیات مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران گفت: ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است اما در این میان هم رقیب در تولید و هم رقیب در عرضه محصول در بازار دنیا دارد. آنچه زعفران ایران را از سایر کشورها متمایز می کند نخست حجم بالای تولید و دوم کیفیت بالا در کشت محصول است.
وی افزود: افغانستان در کشت زعفران و اسپانیا در عرضه به صورت خرده فروشی دو رقیب سرسخت ایران هستند. برای شکست این رقبا نیازمند یک عزم ملی، نگاه همه جانبه و حمایتگرا از زعفران هستیم.
سحخیز ادامه داد: اسپانیا با اینکه فقط فروشنده زعفران است با پیش دستی در بازارسازی توانسته بزرگترین خرده فروش زعفران در دنیا شود اما تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی در دهه 80 بپاخاستند و تلاش کردند بازار زعفران را که در اصل باید متعلق به ایران باشد از آن خود کنند.
وی گفت: هند و چین بزرگترین مصرف کنندگان زعفران در جهان هستند. افغانستان با رایزنی در حوزه تعرفه وارداتی موفق به صادرات زعفران بیشتری به آن کشورها شده در حالی که تعرفه واردات برای زعفران ایران به آن کشورها 38 درصد است.
عضو هیات مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران از آنچه 'رفتار دوگانه دستگاههای اجرایی در خصوص نظارت بر کیفیت زعفران' دانست انتقاد و بیان کرد: برای تولید زعفران و فرآوری آن انواع استانداردها و شاخصهای ارزیابی کیفی در نظر گرفته شده و اعمال می شود اما در سطح عرضه، زعفران به صورت فله ای خریداری و به فروش می رسد.
وی افزود: از متولیان برای صیانت از سلامت جامعه و حمایت از تولیدکنندگان درخواست اجباری کردن استانداردها را برای محصولاتی مانند زعفران در مرحله عرضه و محدود یا ممنوع کردن عرضه فله ای داریم.
او رایزنی برای تعرفه صادرات زعفران به برخی کشورها، حمایت دولت از کنسرسیوم صادرات زعفران و تعامل دولت با صادرکنندگان در زمینه خرید تضمینی زعفران از کشاورزان را در توسعه صادرات زعفران بسیار مهم ارزیابی کرد.
از 84 هزار هکتار مزارع زعفران ایران سالانه 200 تن محصول برداشت می شود. 78 درصد از حجم تولید زعفران ایران محصول مزارع خراسان رضوی است. بیشترین زعفران جهان با سه هزار سال سابقه در شهرستانهای تربت حیدریه، زاوه، کاشمر، رشتخوار و مه ولات واقع در جنوب استان خراسان رضوی تولید می شود.
سطح کنونی زیرکشت زعفران در جنوب خراسان رضوی حدود 70 هزار هکتار است. طی سالهای اخیر بطور متوسط سالانه پنج هزار هکتار به سطح زیر کشت زعفران در خراسان رضوی افزوده شده است. بازده تولید در واحد هکتار در مزارع زعفران خراسان رضوی بطور متوسط چهار تا پنج کیلوگرم است. تقریبا همه شهرستانها خراسان رضوی بین 10 تا 30 هزار هکتار مزرعه زیر کشت زعفران دارند. 138 هزار بهره بردار بخش کشاورزی این استان در حوزه کشت و تولید زعفران فعالیت دارند. همچنین 800 هزار نفر در خراسان رضوی بطور مستقیم درگیر امور مربوط به کشت، تولید و برداشت زعفران هستند.