اکثریت، دلشان نازک و لطیف است؛ تاثیرگذارند؛ در اقتصاد، سیاست، ورزش، هنر و... صاحب نظرند اما متخصص نیستند. با این اوصاف آیا اعمال نظر شبانه آنها میتواند در جامعه تاثیرگذار باشد؟ در اقتصاد چطور؟ آیا اقتصاد لنگ کشور به حضور آنها نیاز دارد؟
مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با
نسیم اقتصاد، اعمال نظر آنها را در مسائل اقتصادی، آن هم در این شرایط، بیتاثیر و بیمعنا میداند.
او می گوید: اقتصاد ما هنوز در حدی نیست که افرادی که دستاندر کار اقتصاد نیستند، در اقتصاد تاثیر داشته باشد. نظر سلبریتیها اصولا در موارد خاصی مانند کمپین ها، تاثیرگذار است.
به گفته او، مشکلات اقتصاد در ایران اصولا زیربنایی و اساسی هستند و نه لحظهای و مقطعی که یک سلبریتی بتواند به صورت مقطعی در آن تغییر ایجاد کند. با بررسی شاخص اقتصاد کلان و خرد ایران میبینیم که تولید، اشتغال و رشد اقتصادی در وضعیت نامناسبی قرار دارند. در حال حاضر رکود اقتصادی در دوران آقای روحانی عمیقتر شده است؛ حتی پیش بینی میشود که تورم در سال97 به 15 درصد برسد. واقعا یک سلبریتی با چنین مشکلاتی که در اقتصاد کشور وجود دارد، چکار میتواند بکند؟!
دانشمند ادامه می دهد: مشکلات در اقتصاد ایران ریشهدارتر از این است که سلبریتی با یک دخالت و توییت ساده بتواند آن را حل دهد. باید در حوزه اقتصاد ایران تصمیماتی اساسی گرفته شود. وقتی شب میخوابیم و صبح هنگام، 20 درصد از ارزش پول ملی کاسته شده، سلبریتی چکار میتواند بکند؟!
او می افزاید: سلبریتیها ممکن است بتوانند در مسائل روبنایی اقتصاد تاثیرگذار باشند اما بحرانهای امروزی ما کاملا بنیادی است. در کشورهای دیگر نیز سلبریتیها حضور دارند. تاثیر حضور آنها ایضا در مسائل بنیادی نیست بلکه در مسائل مقطعی است. برای مانع شدن از کاهش ارزش پول ملی باید به سمت تولید، کاهش بیکاری، ایجاد رونق اقتصادی و ... رفت این مسائل منجر به افزایش پول ملی میشود. سلبریتیها نمیتوانند در تغییراتی از این دست نقش آفرینی کنند.
عضو اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این سوال که آیا اکنون سلبریتیها میتوانند در نجات اقتصاد ایران و رفع مشکلات پیشرو موثر باشند، می گوید: سلبریتیها تنها می توانند از مردم بخواهند که تولید داخل را خریداری کنند؛ یا اینکه بگویند ما تولید خارجی نمیخریم، پس مردم هم تولید خارجی نخرند. سوال این است که آیا تولید داخلی وجود دارد؟ سلبریتی مردم را به خرید کدامین تولید داخلی تشویق کند؟
به گفته این فعال اقتصادی، ممکن است در بازار تولید داخل وجود داشته باشد که با قیمت مناسب بتواند با نمونه خارجی رقابت کند. اما در عین حال سلیقه مردم به گونهای است که از تولید خارجی استقبال میکنند و نه تولید داخل. در حقیقت سلیقهشان اینگونه است. در چنین شرایطی سلبریتی میتواند کمک کند و تبلیغ کند که برند داخلی بفروش برسد. با این شرایط تلاش و تبلیغ سلبریتی موثر است. اگر تولید داخل کشور دارای چنین شرایطی باشد، میتوان با فرهنگ سازی، مردم را به سوی خرید جنس داخلی سوق داد.
وی با اشاره به میزان تاثیرگذاری سلبریتیها در جو عمومی جامعه می افزاید: درست است که سلبریتیها اقتصاددان نیستند اما با توجه به وزن تاثیرگذاریشان، میتوانند در جو عمومی جامعه تاثیرگذار باشند. آنها میتوانند به عنوان یک پیشرانه، جهت حرکت مردم را در اقتصاد کشور، از نقطهای به نقطهای دیگر تغییر دهند. این افراد از طریق تبلیغات مستقیم و غیرمستقیم میتوانند در جامعه تاثیرگذار باشند. این افراد نیازی نیست که حتما اقتصاددان باشند. آنها با رفتارهایشان میتوانند در حرکت جامعه به سمت و سویی خاص، کمک رسان باشند.
او در خصوص اینکه پس سلبریتی ها چه موقع می توانند وارد صحنه اقتصاد شوند، پاسخ می دهد: سلبریتیها در کل زمانی میتوانند وارد صحنه شوند که تولید در ایران اوضاع خوبی داشته باشد. وقتی تولید نداریم و سیاست دولت هنوز به گونهای نیست که تولید داخل را حمایت کند، حضور سلبریتیها به عنوان مشوق تولید داخل، تاثیری نخواهد داشت. اکنون اوضاع به گونهای است که عموم مردم افتخار میکنند که کالای خارجی خریداری میکنند. کالای داخلی توانایی رقابت با کالای خارجی ندارد. اوضاع اقتصاد مملکت آنقدر خراب است که جایی برای سلبریتیها برای تشویق مردم به حمایت از تولید داخل باقی نگذاشته است.
او تصریح کرد: بحث تولید ثروت در کشور که ناشی از کار و فعالیت است باید به عنوان یک اهرم شناخته شده پیش برود. در چنین شرایطی است که ارزش پول ملی افزایش خواهد یافت. یا این روال، اوضاع اقتصادی کشور مناسب خواهد شد و شاهد رشد و شکوفایی اقتصادی خواهیم شد. در چنین شرایطی میتوان به تولید داخلی امید بست. اگر با این اوضاع حتی کالای خارجی هم وارد شود، می توان مردم را با کمک سلبریتیها، از خرید کالاهاس خارجی منصرف کرد. در چنین شرایطی سلبریتیها و کمپینها میتوانند تاثیرگذار باشند و نقش داشته باشند.
سیدمسعود آریادوست