کاهش مصرف پلاستیک،کمک به حفظ منابع آبی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست (پام)، علی مریدی مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به شعار ملی روز زمین پاک «نه به کیسه‌های پلاستیکی» و گلایه از مغفول ماندن موضوع مهم پسماند در ایران، گفت: مضاف بر تمام آسیب های عدم مدیریت صحیح پسماند به ویژه پسماندهای پلاستیکی و الکترونیکی، با توجه به شرایط کنونی کشور در حوزه آب و تشدید شرایط خشکسالی، همچنین آب بر بودن صنعت پلاستیک، کاهش مصرف کیسه ها و تولیدات پلاستیکی، کمک موثری به مدیریت آب در کشور نیز خواهد بود.
مریدی اشاره ای هم به میزان میانگین مصرف آب برای تولید و بازیافت کیسه های پلاستیکی داشت و افزود: صنعت پلاستیک در زیرمجموعه صنعت پتروشیمی به عنوان صنعتی بسیار آب بر قرار می گیرد و از مراحل نخست استخراج نفت و گاز به عنوان خوراک اصلی صنعت پتروشیمی تا تولید پلاستیک های مورد استفاده عموم، سیکل بزرگ مصرف آب را شاهد هستیم.
وی در خصوص اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست به منظور کاهش مصرف کیسه‌ های پلاستیکی در کشور با اشاره به پیگیری های صورت گرفته برای کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی در دوره دولت یازدهم و تهیه آئین نامه ای در همین زمان جهت ارائه و تصویب در هیات وزیران، گفت: روند مذاکره با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تصویب این آئین نامه ادامه دارد اما به دلایل متعدد، مقاومت‌ هایی از سوی تولید کنندگان وجود دارد.
این مسئول در خصوص دلایل مقاومت تولیدکنندگان در برابر اجرایی شدن طرح پیشنهادی کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور، گفت: تاثیرپذیری درآمد واحدهای تولیدی از کاهش یا ممنوعیت استفاده از کیسه های پلاستیکی، همچنین شرایط پیچیده اقتصادی، اجتماعی و اشتغال در کشور از مهم ترین دلایل این مقاومت ها است اما باید توجه داشته باشیم که رشد اقتصادی سبز و حفظ و ارتقاء سلامت و بهداشت جامعه از مبانی اصلی توسعه پایدار است و نادیده گرفتن محیط زیست در برنامه های اقتصادی و اشتغال، پیامدهای مثبتی در بر نخواهد داشت.
مریدی خاطرنشان کرد: البته به منظور استمرار و علاقمندی به کسب موفقیت حداکثری از اجرای طرح، تلاش می کنیم تا موضوع به صورت تعاملی و با رضایت تولیدکنندگان، اجرایی شود.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: از جمله مباحث مورد تاکید در طرح پیشنهادی برای کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور، می توان به دریافت هزینه برای هر کیسه پلاستیکی، منطبق با رویکرد جهانی در این حوزه، آموزش و ارتقاء فرهنگ عمومی برای کاهش و عدم مصرف کیسه های پلاستیکی و همچنین استفاده از کیسه های قابل بازیافت، پارچه ای یا رجوع به سنت های اصیل ملی همچون استفاده از زنبیل های حصیری اشاره کرد.
وی با یادآوری این موضوع که پلاستیک ماده ‌ای تقریبا غیر قابل تجزیه یا با عمر طولانی در طبیعت است، خاطرنشان کرد: بنابراین پلاستیک مخاطرات زیست محیطی گسترده‌ ای به ویژه در دریاها و اقیانوس‌ ها ایجاد می‌کند و معمولا پلاستیک ‌ها به صورت ذرات ریز یا درشت توسط آبزیان و پرندگان خورده می‌شوند که در این صورت یا در بدنشان رسوب می‌کند یا باعث خفگی آن ‌ها می‌ شوند.
مریدی در خصوص آمار میزان مصرف کیسه های پلاستیکی، فاصله میانگین سرانه مصرف کیسه های پلاستیکی در سطح ملی با میانگین جهانی، جایگاه و رتبه جهانی، ایران در مصرف کیسه های پلاستیکی، گفت: به دلیل عدم شفافیت حسابداری در این حوزه، آمار مشخص و دقیقی وجود ندارد.
فقدان آماری یکی از چالش های اصلی در حوزه ساماندهی به مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: بخشی از کیسه پلاستیکی عرضه شده در کشور از محل بازیافت و بخشی دیگر از محل تولید است اما میزان دقیقی از سهم هر کدام از این بخش ها یا حتی میزان بازیافت پلاستیک در کشور وجود ندارد و همین فقدان آماری یکی از چالش های اصلی در حوزه ساماندهی به مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور است.
وی افزود: حتی آمار شفافی از میزان صادارات و تولیدات کیسه های پلاستیکی در کشور وجود ندارد که بر اساس آن بتوان به میزان دقیق کیسه های پلاستیکی مصرفی در کشور دست پیدا کرد.
چالش بی‌زباله نخستین اقدام فرهنگی غیر مناسبتی برای فرهنگسازی در کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی بود
این مسئول تفاوت فرهنگ مصرف کیسه های پلاستیکی را یکی از علل بالاتر بودن نسبی نرخ مصرف کیسه های پلاستیکی در ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته دانست و افزود: البته اقدام مستمر، موثر و مدیریت شده ای هم در حوزه فرهنگ سازی کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور صورت نگرفته است و تقریبا چالش "#بی زباله" که در سال ۱۳۹۶ به همت معاونت آموزش و پژوهش وقت سازمان حفاظت محیط زیست رقم خورد و بخش مهمی از جامعه را با خود همراه کرد، نخستین اقدام فرهنگی وسیع و غیر مناسبتی در این حوزه بود.
مریدی نقاط گردشگر پذیر ایران همچون استان های شمالی را از جمله نقاطی برشمرد که بیشترین مصرف کیسه های پلاستیکی و در نتیجه بیشترین آسیب ها در این حوزه را متحمل می شوند.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست از فعالان و سمن های حوزه محیط زیست خواست تا با توجه به اهمیت موضوع پسماند به ویژه پسماند پلاستیکی و الکترونیکی، همچنین چالش های کنونی کشور در این حوزه، به صورت جدی و تخصصی در این حوزه اقدام و برنامه ریزی داشته باشند.
۲۲ آوریل، مصادف با ۲ اردیبهشت، روز جهانی زمین پاک است. این مناسبت جهانی در طرحی به وسیله «جان مک مونل» از فعالان صلح و دوستداران محیط زیست در ۱۹۶۹ میلادی (۱۳۴۸ خورشیدی) با هدف صرفه جویی در استفاده از کاغذ و آب، همکاری در کاشت درختان و کمک به انجمن های حمایت از محیط زیست، به سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) پیشنهاد شد و پس از پذیرش آن به وسیله این سازمان، ۲۲ آوریل به نام روز جهانی زمین پاک نامگذاری شد.
«پایان آلودگی پلاستیک» از سوی سازمان ملل به عنوان شعار جهانی روز زمین پاک در سال ۲۰۱۸ اعلام شده و در ایران نیز «نه به کیسه‌های پلاستیکی» شعار این روز تعیین شده است.