سارق است یا مامور؟

انتشار آگهی فروش خودروی 206 در سایت دیوار برایم دردسر شد، فردی با من تماس گرفته و خواست تا خودروی 206را با پرایدش معاوضه کنم، با هم قرار گذاشتیم، فردی که لباس پلیس برتن داشت از پراید پیاده شد، خواست با 206 دوری بزند، این هم نتیجه اعتماد به لباس، رفت و دیگر برنگشت... خیلی ها به دور از شناخت از حقوق شهروندی، قوانین و ساز و کار مواجه با قانون، فریب خورده و کاسه چه کنم چه کنم بردست گرفته اند، برخی فکر می کنند که معیار تشخیص قانون، تنها لباس و پوشش افراد است، در این شرایط به قول خودشان تسلیم قانون می شوند غافل از اینکه ساز و کارهای قانونی فراتر از آن چیزی است که ما تصور می کنیم. افراد سودجو در پیچ و خم های کلاف در هم تنیده جرائم، به دنبال روش هایی برای رسیدن به مقاصد شوم خود هستند که ساده لوحی و ندانستن حقوق شهروندی ، بهترین فضا را برای شیادان فراهم می کند. افسوس که با وجود ارائه آموزش های مختلف در زمینه حقوق شهروندی در سطح رسانه ها به خانواده ها، همچنان شاهد، فریب عده ای در این عرصه هستیم، بارها و بارها پلیس و سایر نهادهای خدماتی اعلام کرده اند که تنها شرط مامور فلان سازمان بودن، لباس نیست بلکه مدارک هویتی افراد را باید چک کرده و علاوه براین با افرادی که مدعی مامور فلان سازمان بودن، هستند، با احتیاط تر برخورد کرد. برخی سارقین در قالب مامور و با پوشیدن لباس های نظامی و خدماتی وارد عمل می شوند و آن گونه حرفه ای برخورد می کنند که شاید شما اصلا تصور نکنید که با یک سارق مواجه هستید. **سارقی که خریدار خودرو بود اما در لباس پلیس پلیس آگاهی تهران بزرگ در پرونده ای از دستگیری متهمی با 10فقره سابقه کیفری خبر داده که در آخرین سرقت خود، سواری پژو را با لباس مامور پلیس سرقت کرده بود. در این پرونده، مالباخته، اظهار داشته، برای فروش یک دستگاه خودرو 206 اقدام به درج آگهی در سایت دیوار کرده بودم که فردی با شماره تلفن همراه ام تماس گرفت و مدعی معاوضه خودرو پراید شخصی‌ خود با خودرو 206 من شد. نهایتا پس از توافق اولیه بر سر نحوه معامله برای همان روز در منطقه فرحزاد تهران قرار ملاقات گذاشتیم و از ساعت 2 نیمه شب گذشته بود که فردی سوار بر یک دستگاه خودرو سواری پراید و در حالی که لباس پلیس بر تن داشت به محل قرار آمد و خودش را خریدار معرفی کرد. پس از بازدید اولیه خودروها، از من خواست تا ضمن آنکه خودرو پرایدش نزد بنده به عنوان امانت باشد، با خودرو 206 چرخی در همان محدوده بزند تا از سلامت فنی خودرو مطمئن شود. به واسطه نوع رفتار او و به ویژه تصور این موضوع که خودش مأمور پلیس است، ماشین خودم را در اختیارش گذاشتم که منجر به سرقت 206 شد. کارآگاهان پلیس آگاهی با بررسی ارکان هویتی پراید و بررسی سوابق درج شده در سیستم جامع پلیس اطلاع پیدا کردند که خودرو دارای سابقه سرقت در یکی از شهرهای شمالی کشور است. در بررسی پرونده سرقت پراید به کارآگاهان اعلام شد که خودرو از داخل پارکینگ صاحب آن سرقت شده و برابر نظریه کارشناسی پلیس آگاهی شهرستان مربوطه، به احتمال بسیار زیاد سرقت باید توسط فرد یا افراد آشنا با صاحب خودرو انجام شده باشد و پرونده ای در همین خصوص در پلیس آگاهی شهرستان مربوطه در حال رسیدگی است. با اطلاع از نحوه سرقت خودرو پراید، صاحب خودرو به پلیس آگاهی تهران بزرگ دعوت شد تا ضمن تحویل گرفتن خودرو کشف شده، تحقیقات تکمیلی در این خصوص نیز انجام شود. با حضور خانمی در پلیس آگاهی به عنوان صاحب خودرو پراید، کارآگاهان اطلاع پیدا کردند که منزل مالباخته نیز چندی پیش از سرقت خودرو، مورد سرقت قرار گرفته که در آن پرونده نیز برابر نظریه کارشناسی پلیس، سرقت بدون هرگونه تخریب درهای ورودی انجام شده و احتمالا این سرقت نیز همانند سرقت پراید، توسط فرد یا افراد مرتبط با صاحب منزل انجام شده است. با توجه به شیوه داخلی سرقت منزل و پراید، کارآگاهان در تحقیقات از مالباخته اطلاع پیدا کردند که چند ماه پیش از وقوع سرقت‌ها، مالباخته با جوانی 27 ساله آشنا شده که این شخص پیشنهاد ازدواج با وی را مطرح کرده اما به ناگاه و پس از گذشت مدت کوتاهی ناپدید شده و سرقت ها نیز پس از این زمان و در یک فاصله زمانی یک ماهه از یکدیگر انجام شده است. با شناسایی متهم کارآگاهان با بررسی سوابق وی اطلاع پیدا کردند که وی یکی از مجرمان سابقه دار با 10 فقره سابقه کیفری در زمینه جرایم مرتبط با سرقت است و آخرین بار نیز دستگیر و روانه زندان شده است. در ادامه تحقیقات، تصویر متهم توسط شاکی اصلی پرونده که مالک خودرو 206 بود، مورد شناسایی قرار گرفت و کارآگاهان اطمینان پیدا کردند که سرقت خودرو پراید، سرقت منزل و 206 توسط این این فرد انجام شده است. همزمان با ثبت دستور توقیف خودرو 206 مسروقه در سیستم جامع پلیس و در شرایطی که هیچ گونه نشانی از مخفیگاه جدید جواد وجود نداشت، کارآگاهان با انجام تحقیقات پلیسی موفق به شناسایی محل تردد متهم و در نهایت شناسایی خودروی 206 مسروقه شده و بلافاصله متهم دستگیر شد و از مخفیگاه وی البسه کامل انتظامی، یک قبضه سلاح کمری همراه با فشنگ‌های جنگی مربوطه و همچنین تجهیزات هشدار دهنده پلیسی کشف و توقیف شد. **سارقانی که دایی و خواهرزاده بودند در پرونده دیگری ، دو سارق با خودرو خود کارگران افغان را سوار و تحت عنوان مامور اقدام به سرقت اموال آنها می کردند. داستان از آن جایی شروع شد که یک جوان تبعه افغانستان با مراجعه به کلانتری اعلام کرد که دو سرنشین یک دستگاه پژو 405نقره ای تحت عنوان مأمور مبارزه با مواد مخدر اقدام به بازرسی بدنی و نهایتا سرقت مدارک شناسایی و وجوه نقد همراه وی کرده است. با تشکیل پرونده مقدماتی با موضوع سرقت تحت پوشش مأمور، پرونده برای رسیدگی در اختیار پلیس آگاهی قرار گرفت. شاکی پرونده در رابطه با نحوه سرقت، اظهار داشته است، صبح بود که سوار یک دستگاه خودرو 405 نقره ای با دو سرنشین شده و در بین مسیر فهمیدم که بی سیم، دستبند و شوکر به همراه دارند. سرنشینان خودرو خود را ماموران مبارزه با موادمخدر معرفی و به این بهانه شروع به بازرسی بدنی کردند و سپس تمامی وجوه نقد و مدارک شناسایی ام را گرفته و پس از طی مسافتی کوتاه مرا پیاده کرده و به سرعت متواری شدند اما موفق شدم شماره پلاک خودرو پژو 405 نقره ای را یادداشت کنم. پلیس در نهایت مالک خودرو به همراه جوانی 25 ساله را دستگیر و در بازرسی از این دو نفر یک رشته دستبند و یک عدد شوکر کشف کرد. هر دو متهم در اظهاراتشان به دهها فقره سرقت تحت پوشش مأمور از کارگران افاغنه ، در مناطق مختلف تهران و شهر ری اعتراف کردند. در ادامه تحقیقات مشخص شد که هر دو متهم دارای نسبت فامیلی با یکدیگر بوده و دایی و خواهرزاده یکدیگر هستند. **سارقانی از طایفه فیوج و داستان سرقت های آن ها حدود دو یا سه سال گذشته بود که انتشار خبر دستگیری 14 نفر از سارقان در تهران در روزنامه ها به شدت صدا کرد، این 14 سارق که از طایفه فیوج و همه فامیل بودند در قالب مامور، اقدام به سرقت در محله های مختلف تهران می کردند. یکی از مجرمان سابقه‌دار طایفه فیوج به اسم علی معروف به ایدان ، سرکردگی گروه سارقان فیوج را به عهده دارد.با شناسایی وی، کارآگاهان پلیس آگاهی با بهره‌گیری از اطلاعات بدست آمده از همدستان متهم که همگی آنها نیز از طایفه فیوج بوده و بیشتر آنها به نوعی از بستگان ایدان محسوب می‌شوند، موفق به شناسایی مخفیگاه سرکرده متهمان در شهرستان کرج شدند که با اخذ نیابت قضایی، کارآگاهان موفق به دستگیری وی شدند و در بازرسی از مخفیگاه متهم انواع کارت‌های شناسایی مجعول، لباس‌های فرم نظامی، اسپری اشک‌آور، بی‌سیم، شوکر و مقادیری وجه نقد کشف شد. با انتقال این متهم به اداره پلیس و آغاز تحقیقات، وی ضمن اعتراف به ده‌ها فقره سرقت منزل به شیوه تخریب، اخاذی و جعل عنوان مامور، دیگر همدستان خود به اسامی زهرا 24 ساله، ارسلان 32 ساله، مصطفی 37 ساله، لطیف 49 ساله، علی 26 ساله، ناصر 60 ساله، سهراب 26 ساله و احمد 21 ساله را نیز معرفی کرد. با شناسایی اعضای جدید گروه، کارآگاهان شناسایی مخفیگاه و دستگیری این متهمان را در دستور کار قرار داده و اطلاع پیدا کردند که این هشت نفر پس از اطلاع از دستگیری ایدان و دیگر همدستان خود، تهران و استان البرز را به مقصد استان اصفهان و برای ادامه سرقت‌های خود ترک کرده‌اند که بلافاصله هماهنگی‌های لازم با پلیس آگاهی اصفهان انجام و مشخص شد که پلیس آگاهی اصفهان‌، با انجام اقدامات پلیسی موفق به دستگیری هر 8 متهم تعقیب پلیس آگاهی شده است. با انتقال 8 متهم جدید پرونده به اداره پلیس و دعوت از مالباختگان برای شناسایی متهمان پرونده، تعداد دیگری از مالباختگان که توسط متهمان پرونده بویژه ایدان و 8 متهم جدید پرونده مورد سرقت و اخاذی قرار گرفته بودند، موفق به شناسایی متهمان شدند. این متهمان به ده ‌ها فقره سرقت تحت پوشش ماموران در نقاط مختلف کشور از جمله تهران، کرج، اسلامشهر، شهریار، شهرهای شمالی کشور، مشهد، شیراز، کرمانشاه، اصفهان، همدان و با استفاده از خودروهای زانتیا، ماکسیما، ال 90، پژو 206، پراید و لیفان، اعتراف کرده‌اند. **از سرقت به عنف تا دستگیری در مورد دیگری 12 سارق فیوجی (طایفه فیوج) که به شیوه کف زنی و تحت پوشش مامور سرقت می کردند، دستگیر شدند. یکی از مالباختگان در اظهارات خود به کارآگاهان عنوان کرده است که پس از گرفتن مقادیری وجه نقد از بانک خارج شده و سوار موتورسیکلتم شدم ، در طول مسیر متوجه صدای سرنشینان یک دستگاه خودرو زانتیا نقره ای رنگ شدم که پس از توقف سرنشینان زانتیا بدون آن که از خودرو پیاده شوند و در حالی که یک دستگاه بی سیم به همراه داشتند عنوان کردند که با موتورسیکلتم کیف قاپی شده است که به این بهانه یک میلیون و 900 هزار تومان وجه نقد از وی گرفته و متواری شده اند. از آنجایی که سارقان سوئیچ موتور و تمام کلیدهای مالباخته را از وی گرفته بودند او نتوانست که سرنشینان زانتیا را تعقیب کند اما شماره پلاک را یادداشت و در جریان تحقیقات به ماموران تحویل داده است. در بازرسی پلیس آگاهی از مخفیگاه آنها علاوه بر کشف مقادیر زیادی از اسناد و مدارک شناسایی متعلق به افراد غیر، کارت های شناسایی و گذرنامه های مجعول، تجهیزات پلیسی از قبیل بیسیم، تابلوهای ایست و البسه های نظامی و همچنین چندین دستگاه خودرو پژو، زانتیا، لیفان و پراید که در زمان سرقت مورد استفاده قرار می گرفت، کشف شده است. در سرقت دیگری، مجرمان مرتکب چندین فقره سرقت به عنف تحت پوشش مامور شده اند که این افراد با تشکیل باندی از طایفه فیوج سرقت های متعدد به عنفی را انجام داده اند. **مامور اداره برق و آب سارق بود در مورد دیگری باند سارقان منزل تحت پوشش مامور اداره آب، برق و گاز توسط پلیس آگاهی منهدم و اعضای سه نفره این باند دستگیر شدند. در این نوع سرقت، متهمان خود را به عنوان ماموران ادارات برق ، آب و گاز معرفی و مالکین ساختمان ها نیز بدون شناسایی کامل درب منزل را روی آنها باز می کردند. این مجرمان پس از ورود به ساختمان ها و پارکینگ ها وسایل داخل پارکینگ یا منزل سایر همسایگان را سرقت می کردند. در مواردی مشاهده شده که این سارقان به درب منزل افراد کهنسال مراجعه و با معرفی خود به عنوان مامور اداره آب ،برق و گاز وارد منزل آنها شده و با آسیب زدن به افراد کهنسال سرقت های به عنف به اصطلاح زورگیری را مرتکب می شدند. سرقت در شکل و شمایل مختلف اتفاق می افتد یکی از این شیوه ها، در قالب مامور نماها است، گاه افراد شیاد در لباس مامور آب ، برق، تلفن، گاز، اورژانس، آتش نشانی، پلیس مواد مخدر، راهور و یا هر لباسی که برای مخاطب فریبنده باشد، تظاهر می کند، اما باید دانست که لباس تنها معیار قانون نیست. در این راستا پلیس به شهروندان توصیه هایی دارد تا از این طریق متوجه شوند که ماموران واقعی چه مشخصه هایی دارند. ** پلیس چه می گوید پلیس آگاهی نیروی انتظامی معتقد است که افراد با حقوق شهروندی خود آشنا نیستند و در این مواقع بی قید و شرط تسلیم هر فردی که خود را مامور نیروی انتظامی معرفی کند ، می شوند و افراد در احراز هویت کسانی که خود را مامور دولت معرفی می کنند ، سهل انگارانه ، غفلت می کنند. افراد در برابر ایراد اتهام از سوی مامور نماها با تمرکز و دقت عمل نمی کنند براین اساس همواره پلیس در این زمینه توصیه های برای پیشگیری ارایه می کند. نداشتن آگاهی و مهارت شهروندان در اطمینان یافتن از صحت ادعای افرادی که خود را مامور دولت و نیروی انتظامی معرفی می کنند، دستاویز مهم و کارایی است که بسیاری از مجرمان مامور نما با دست آویز قرار دادن آن و با تکیه بر تجربیات خود در برخورد با مامورین دست به سوء استفاده کردن و اخاذی از شهروندان می زنند. از آنجا که مامورین بر اساس قانون ، حق ورود به حریم خصوصی و منزل شما را ندارند ، می توانید با خواستن کارت شناسایی و حکم قضایی نسبت به احراز هویت آنها اطمینان حاصل کنید و در غیر این صورت اجازه ورود آنها به خانه و خودروی خود را ندهید. نوع در خواست فردی که به عنوان مامور قانون با شما برخورد می کند بر اساس قانون روالی مشخص دارد. اولین چیزی که مامور در مورد شما باید بررسی کند ، احراز هویت شما است و باید اول مدارک شناسایی شما را چک کند نه کیف پول یا سوئیچ شما را. مامور باید برای انتقال شما به کلانتری منتظر خودرو پلیس بماند ، پس اگر مامور نما از شما خواست که پیاده با او همراه شوید، مودبانه از او بخواهید تا منتظر خودرو شود و اگر او این مساله رانپذیرفت ، مامور نما است. پلیس توصیه می کند؛ در نحوه بازرسی سارقین در لباس نیروی انتظامی ، نشانه هایی وجود دارد که باید آنها را هوشمندانه بررسی کنید . مثلا وقتی افرادی با خودروی شخصی و حتی علائم و نشانه هایی از خودروی نیروی انتظامی جلوی شما را می گیرد ، اگر راننده خودرو را روشن نگاه داشت، فردی در صندلی عقب صورت خود را مخفی کرد و فردی که به عنوان ارشد شما را فراخواند از خودرو پیاده نشد ، شجاعانه مقاومت کرده و تسلیم نشوید. آشفته کردن مردم با زدن اتهامات مختلف یکی از روش های شایع مامور نماهاست. در چنین شرایطی اگر فریب آنها را بخورید و شما را سوار کنند، حتما در زمان و مکان مناسب دست به سرقت خواهند زد یا با ترساندن شما کیف پول و سوئیچ شما را خواهند گرفت. اگر به خود مطمئن هستید تسلیم آنها نشوید. سارقین مامور نما در باند های زاغ زنی نیز فعالیت دارند ، به این صورت که وقتی شما از بانک مقدار زیادی پول برداشت می کنید ، یکی از این افراد با وارد کردن اتهام به شما ، سعی در سرقت از شما را دارد که باید هوشیارانه در برابر آنها مقاومت کنید. فردی که با خود ارز حمل می کنند همواره از طعمه های محبوب سارقین هستند. اگر در راه فرودگاه یا در بازگشت از فرودگاه ، خودرویی به جز خودروهای رسمی نیروی انتظامی به شما فرمان ایست داد ، به هیچ عنوان نایستید و فورا با پلیس ١١٠ تماس بگیرید. ماموران نیروی انتظامی موظفند در جرائم رانندگی سبک ، فرد صاحب خودرو را به همراه یک مامور به پارکینگ انتقال دهند اگر فرد مدعی جز این عمل را انجام داد، در پلیس بودن او شک کنید. پلیس آگاهی همچنین توصیه می کند تقاضای حاضر شدن گشت کلانتری در محل ، در مواقعی که به پلیس بودن فردی که خودروی شما را متوقف کرده و می خواهد داخل خودرو بنشیند ، شک دارید بهترین عملکرد ممکن در چنین مواقعی است. از دیگر راه های شناخت سارقین مامور نما تناقض است، مثلا مامورینی که با لباس فرم مشغول به گشت زنی هستند ، هرگز نمی توانند از خودرو های شخصی استفاده کنند که در صورت وجود این تناقضات باید در مامور بودن افراد شک کنید. بجز مامورین پلیس بزرگراه که تنها به تخلفات رانندگی می پردازند ، همه مامورین نیروی انتظامی موظفند در هنگام گشت زنی از لباس فرم استفاده کنند. وارد کردن هر نوع اتهام دیگری از این مامورین باید شما را مشکوک کند. در برابر شگردهایی که سارقین ملبس به لباس پلیس برای ترساندن شما به کارمی گیرند ، مرعوب نشوید. ** پس از سرقت چه اقدامی انجام دهیم پلیس توصیه می کند در صورتی که مورد سرقت افراد مامور نما قرار گرفتید در ابتدا آرامش و خونسردی خود را حفظ کنید و سرقت را از طریق پلیس 110 یا به کلانتری اطلاع دهید چرا که در این موارد پرونده با گزارش به کلانتری و پس از آن بازدید از محل تشکیل می شود. هر نوع اطلاعاتی در مورد سارق و اموال به سرقت رفته می تواند مفید باشد ، پس آنها را به دقت در اختیار مامورین قرار دهید. داشتن آگاهی و دانش نسبت به روند بازرسی مامورین انتظامی از منزل ، فروشگاه و غیره ، موثرترین راه برای مصونیت در برابر سارقین مامور نما است براین اساس خانواده ها باید با کسب اطلاع در این زمینه آموزش های لازم را به فرزندان خود و حتی افراد سالمند ارایه دهند تا از این طریق از وقوع چنین سرقت هایی خودداری شود. **قانون چه می گوید؟ در قانون مجازات اسلامی در ارتباط با مجازات غصب عناوین و مشاغل تصریح شده هر فردی بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است دخالت دهد یا معرفی کند به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد و چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور، سندی جعل کرده باشد مجازات(132) را نیز خواهد داشت. همچنین طبق ماده 556- هر فردی بدون مجوز و به صورت علنی لباس های رسمی ماموران نظامی یا انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا نشان ها، مدال ها یا سایر امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی موجب اشتباه شود مورد استفاده قرار دهد در صورتی که عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد به حبس از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد و در صورتی که از این عمل سوء استفاده کرده باشد به هر دو مجازات محکوم خواهد شد. استفاده از البسه و اشیاء مذکور در این ماده در اجرای هنرهای نمایشی مشمول مقررات این ماده نخواهد بود. ماده 557- همان قانون تصریح می‌کند هر فردی علنی و به صورت غیرمجاز لباس های رسمی یا متحدالشکل ماموران کشورهای بیگانه یا نشان ها یا مدال ها یا سایر امتیازات دولت های خارجی در ایران را مورد استفاده قرار دهد به شرط معامله متقبل یا در صورتی که موجب اختلال در نظم عمومی شود مشمول مقررات ماده فوق است. آری سوء استفاده از لباس نظامی در زمره جرایم کلاهبرداری و جعل قرار می‌گیرد و مجازات‌هایی متناسب با این جرم در انتظار کسانی است که از این لباس‌ها سوءاستفاده می‌کنند. بر این اساس طیق قانون تشدید مجازات اسلامی، مرتکب اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، کسانی که از راه حیله و تقلب، مردم را به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب ‌دهند یا مردم را به امور غیرواقعی امیدوار کنند و از حوادث و پیش‌آمدهای غیرواقع بترسانند، به اشد مجازات محکوم می‌ شوند. و افرادی که اسم یا عنوان دیگری را جعل و از آن سوء استفاده کنند و با استفاده از این راه‌ها، وجوه، اموال، اسناد، حواله‌ جات، قبوض یا پول مردم را بگیرند نیز به اشد مجازات محکوم می‌شوند.