وضعیت قرمز بیماریهای قلبی در کشور

گزارشهای وزارت بهداشت و همچنین اظهارات دست اندرکاران حوزه سلامت به ویژه متخصصین قلب و عروق کشورمان نشان می دهد، شیوع بیماریهای قلبی و عروقی در ایران رو به افزایش است و این می تواند زنگ خطری برای سلامت جامعه باشد.

دکتر فریدون نوحی مشاور وزیر بهداشت و رئیس انجمن قلب و عروق ایران معتقد است که ۳۳ تا ۳۸ درصد مرگها در کشور به علت بیماریهای قلب و عروق رخ می دهد.

وی با اشاره به نقش تغذیه در ابتلا به بیماریهای قلب و عروق تصریح کرد: روغنهایی که مصرف می‌شود و غذاهای آماده نقش مهمی در گسترش بیماریهای قلب و عروق دارند و باید در نظر داشت که خوشمزگی غذا را سه عامل نمک زیاد، روغن زیاد و شیرینی زیاد ایجاد می‌کند که هر سه آنها برای سلامت قلب مضر هستند.

به گفته نوحی، مسائلی مانند آلودگی هوا نیز در ابتلا به این بیماریها اثر دارد، همچنین مسائل عصبی همراه با شرایطی که در آن فرد به طور مداوم تحت استرس باشد احتمال ابتلای او را به بیماری‌های قلبی افزایش می‌دهد وگرنه در بقیه زمینه‌ها، مسائل عصبی به تنهایی نمی‌توانند موجب گسترش بیماری‌های عروق کرونر شوند مگر اینکه فرد بیماری‌ زمینه‌ای و ژنتیکی و قلبی داشته باشد.

‌رئیس انجمن قلب و عروق ایران ادامه داد: روغن جدای از عوامل دیگر تغذیه‌ای نقش بسیار مهمی در گسترش بیماری‌های قلب و عروق دارد که به عنوان اصل اول باید گفت، مصرف روغن مایع سالم‌تر از مصرف روغن جامد است ، همچنین روغن پالم (روغن خرما) که روغن مایع است برای سلامتی قلب خطرناک است و در کشورهای دیگر برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود.

وی با بیان اینکه هر روغن مایعی روغن خوبی محسوب نمی‌شود، گفت: ما نمی‌دانیم روغنهایی که در شیرینی‌ها استفاده می‌شود یا در برخی رستورانها برای طبخ غذا استفاده می‌شوند چه روغن‌هایی هستند یا اینکه یک بار مصرف می‌شوند یا بیشتر.

بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان بهداشت جهانی، بیماریهای قلبی و عروقی به‌ عنوان مهمترین علت مرگ و میر در سراسر جهان تا سال ۲۰۲۰ است و این در حالی است که آمارهای رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشان می‌دهد بیش از ۴۰ درصد مرگ و میرها در کشور ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی و بیش از ۱۹ درصد مربوط به سکته‌های قلبی است، بر این اساس ایران رکورددار بالاترین آمار مرگ قلبی در جهان نامیده شده است. در این گزارش آمده که روزانه ۳۰۰ نفر در کشور بر اثر عوارض قلبی فوت می‌کنند، در حالی که امکان بروز بیماریهای قلبی وعروقی پس از سن ۴۰ سالگی در مردان ۴۹ درصد و در زنان ۳۹ درصد است.

روغن پالم و بیماریهای قلبی - عروقی

دکتر مجید حاجی فرجی رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه در سالهای اخیر مضرات اسیدهای چرب ترانس به اثبات رسیده است، گفت: نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف مقادیر زیاد از انواع نامناسب چربی می تواند باعث افزایش خطر بیماری های قلبی و عروقی و برخی از انواع سرطانها شود، به نحوی که انواع اسیدهای چرب اشباع، ۹ تا ۲۴ درصد خطر بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش می دهد.

به گفته وی، افزایش دریافت چربی موجب افزایش انرژی دریافتی، توده چربی بدن و در نهایت اضافه وزن خواهد شد که تمام این عوامل به طور مستقل خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را در پی دارند.

سازمان جهانی بهداشت در پیامی به مناسبت روز جهانی قلب، کم کردن مصرف نمک را راهکاری ساده برای نجات جان میلیونها نفر در جهان دانست. این در حالی است که افزایش مصرف نمک می تواند به افزایش فشار خون و در پی آن بروز نارسایی های قلبی و سکته های مغزی منجر شود.

سازمان جهانی بهداشت در پیام خود از همه کشورهای جهان خواست تلاش کنند تا سال ۲۰۲۵ مصرف نمک را تا ۳۰ درصد کاهش دهند. اگر این هدف محقق شود، میلیونها انسان از خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته های مغزی دور می شوند.

سازمان جهانی بهداشت میانگین مصرف نمک را برای هر فرد در جهان، ۱۰ گرم عنوان کرد و این میزان را دو برابر میزان توصیه شده این سازمان دانست . بیشترین روش مصرف نمک در سال های اخیر از طریق غذاهایی چون نان، پنیر و غذاهای آماده است. این در حالی است که میزان مصرف نمک در ایران دو تا سه برابر میانگین جهانی برآورد شده است.

دخانیات و بیماریهای قلبی

مصرف مواد دخانی، آمار مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی را تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در ازای دود کردن ۱۰ نخ سیگار، خطر مرگ در اثر بیماری قلبی در مردان ۱۸ درصد و در زنان ۳۱ درصد بالا می‌رود و آمار نشان می دهد از هر ۵ مرگ ناشی از سیگار، ۲ مورد آن به علت بیماری قلبی است و تخمین زده می‌شود که سالانه ۳۷ تا ۴۰ هزار نفر در اثر قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران از بیماریهای قلبی - عروقی فوت کنند.

رابطه فشارخون و بیماریهای قلبی

دکتر رضا ملک زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، از فشار خون به عنوان مهمترین مشکل در درمان بیماریهای مزمن قلبی عروقی، سرطان، کلیوی و کبدی نام برد که ۸۰ درصد مرگ و میرها بر اثر بیماری در جامعه را به خود اختصاص داده است.

وی با اشاره به ضرورت برنامه ریزی دقیق و طراحی نقشه راه برای بیماری قلب گفت: حدود ۸۰ درصد از مرگ و میر و بیماریهای قلبی و عروقی قابل پیشگیری هستند و پزشکان قلب و عروق نباید در مطب بنشیند تا افراد دچار عارضه به آنها مراجعه کند و باید به پزشکان آموزش داده شود که نباید به انتظار بنشینند بیماران به اتاق آنها بیایند بلکه افراد سالم را از عارضه های قلبی مصون دارند و به آنها ۵ تا ۱۰ سال عمر مفید هدیه کنند.

ملک زاده معتقد است که آموزش به مردم برای اصلاح شیوه زندگی موجب از بین رفتن ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی و عروقی و در نتیجه پیشگیری می شود، برای دستیابی به این امر مهم یک پرستار یا ماما می تواند در کنار پزشکان متخصص و فوق تخصص قلب و عروق به ارایه آموزش های لازم به مراجعان بپردازد.

معاون وزیر بهداشت گفت: امروز از هر سه نفر در ایران، یک نفر دچار عارضه قلبی می شود و اگر این وضعیت ادامه یابد باید روزبروز به تعداد بیمارستانهای قلب و عروق در کشور بیفزاییم.