روند نزولی بازار بورس تهران که از زمستان سال گذشته آغاز شده در آخرین ماه تابستان ۹۳ به اوج خود رسیده و در ۱۰ روز گذشته شاخص کل بورس از ۷۳ هزار و ۹۰۵ واحد به ۷۲ هزار و ۳۳۹ واحد رسیده است.
روند نزولی شاخص بورس در ماه های اخیر و مشخص نبودن آینده بازار باعث شده تا بسیاری از سرمایه گذاران از افزایش سرمایه خود در بازار سرمایه خودداری کنند به طوری که علی صالح آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در این رابطه از کاهش ۳۰ درصدی ارزش معاملات بازار سرمایه خبر داده و می گوید ارزش معاملات نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۰ درصد کاهش یافته و به ۳۱ هزار میلیارد تومان رسیده است.
وی گفته است همچنین ارزش بازار اوراق بهادار نسبت به ابتدای سال با کاهش ۱۴ درصدی مواجه شده و از ۳۸۴ هزار میلیارد تومان در ابتدای سال به ۳۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین دفعات معاملات با رشد هشت درصدی نسبت به دوره قبل مشابه سال گذشته مواجه شده و به پنج میلیون و ۵۹۵ هزار دفعه رسیده است.
وی همچنین پیش از این در تشریح علل افت شاخص بورس طی ماههای اخیر، عواملی همچون شرایط عمومی حاکم بر اقتصاد، برخی تصمیمات مؤثر در کاهش درآمد و یا افزایش هزینه بنگاههای اقتصادی حاضر در بازار سرمایه بویژه بنگاه های اثرگذار بر وضعیت بورس، نرخ سود سپردههای بانکی و بروز برخی مسائل سیاسی در عرصه بین المللی را از جمله عوامل اثرگذار بر افت قیمت سهام طی ماههای اخیر عنوان و تاکید کرده بود انتظار می رود با عزم جدی و برنامه مدون دولت برای خروج از رکود اقتصادی، شاهد پویایی مناسب بازار سرمایه همگام با بهبود شرایط اقتصادی باشیم.
اما در حالی که کارشناسان دلایل مختلفی همچون رکود در فضای اقتصادی کشور، تعدیل منفی سود سال آینده شرکت ها، مبهم بودن آینده صنایع کشور و فضای آشفته سیاسی کشورهای همسایه را به عنوان دلایل افت شاخص بورس عنوان می کنند مدیرعامل شرکت بورس گفته است نبود نقدینگی عامل اصلی وضعیت رکودی بورس در حال حاضر است و عرضه های اولیه در شرایط فعلی، رونق را به بازار سرمایه بازنمیگرداند.
قالیباف اصل در خصوص وضعیت کنونی بازار سرمایه گفته است در شرایط کنونی، بورس به دلیل نبود نقدینگی دچار رکود شده که یکی از دلایل کاهش نقدینگی در بورس سیاست انقباضی دولت در اقتصاد است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا عرضههای اولیه می تواند راهکار مناسبی برای خروج بورس از رکود باشد می گوید در شرایط کنونی عرضههای اولیه نمی تواند رونق را به بورس بازگرداند، مگر این که عرضه اولیه آنقدر جذاب باشد که بتواند توجهات زیادی را به خود جلب کند و موجب ورود نقدینگی جدید به بورس شود.
وی تاکید کرده است در حال حاضر بدلیل نبود نقدینگی بورس دچار رکود شده است که با توجه به برنامه های دولت در برای خروج از رکود پیش بینی می شود با تبدیل این لایحه به قانون و اجرایی شدن آن، شاهد رونق اقتصادی و رشد معاملات بازار سرمایه خواهیم بود.
افت شاخص بورس در ۶ ماه گذشته موجب شده تا بسیاری از افرادی که بدون داشتن اطلاعات کافی اقدام به حضور دربازار سرمایه را کرده اند با زیان قابل توجهی مواجه شوند و این در شرایطی است که کارشناسان و مسئولان این حوزه هشدارهای فراوانی را نسبت به این موضوع داده بودند.
مسعود مشهدی رمضانعلی از کارشناسان بازار سرمایه در این رابطه به سهامداران کم تجربه توصیه کرده است که در سرمایهگذاری دقت لازم کرده و سهامی در سبد خود قرار دهند که دارای بنیاد مناسب بوده و به اندازه کافی اصلاح قیمتی را تجربه کرده باشد و بتوان برای آن رشد سودآوری تخمین زد.
به گفته وی با توجه به شرایط کنونی اقتصاد و نقش و اهمیت بازار سرمایه در تأمین مالی غیرتورمی بنگاهها، بهبود تدریجی رشد اقتصادی و خوشبینی جهت حصول توافق ژنو تا آذر ماه ،سهامداران باید صبور بوده و با دید میانمدت و بلندمدت در بازار حضور داشته باشند.
این استاد دانشگاه همچنین گفته است سیاستهای اقتصادی دولت نظیر تحریک تقاضا، رفع تنگناهای مالی بنگاههای تولیدی، ایجاد زیرساختهای لازم در نظام بانکی و بازار سرمایه به منظور تجهیز و تخصیص بهینه منابع، بهبود فضای کسب و کار و تسهیل و تشویق صادرات به عنوان راهکاری برای افزایش تقاضای موثر مستلزم گذر زمان هستند و از آنجا که دولت به دنبال تحریک تقاضا به شیوههای غیرتورمزا است، لذا تاثیر این سیاستها در بهبود، تدریجی است.
همچنین حمید میرمعینی از کارشناسان بازار سرمایه در گفت و گو با نامه نیوز بزرگترین مشکل فعلی بازار را کاهش نقدینگی در این بازار دانسته و تاکید کرده است بیشترین عامل این وضعیت متوجه اضاع ساختاری بورس است که آن هم بدون کمک مسئولان مربوط برطرف نمی شود. در بدنه بورس مشکلات ساختاری فراوانی وجود دارد مانند توسعه نیافتگی بازار و اتخاذ تصمیمات خلق الساعه و بدون در نظر گرفتن تبعات آن خیلی زیاد است.
این کارشناس بازار راه برون رفت از این مشکلات را ترسیم افق های بلند مدت در جهت توسعه ی بازار سرمایه عنوان کرد و می گوید می توان با برنامه های مثلا ده ساله توسعه بازار را در دستور کار قرار داد. برنامه هایی در جهت تغییر نحوه ی انجام معاملات، ورود شرکت های فعال و حرفه ای به بازار و فراگیر شدن نگاه حرفه ای و استراتژیک به بازار به جای برخورد های سلیقه ای می تواند بازاری سالم و استاندارد را به همراه داشته باشد.
اما این در شرایطی است که افت شاخص بورس در شهریورماه سال ۹۳ شدت گرفته و از ۷۳ هزار و ۹۰۵ واحد با افت ۱۵۶۶ واحدی به ۷۲ هزار و ۳۳۹ واحد رسیده است. همچنین ارزش بازار از ۳ میلیون و ۳۳۲ هزار و ۹۲۷ میلیارد ریال در اول شهریور به ۳ میلیون و ۲۷۷ هزار و ۲۹۴ میلیارد ریال در ۹ شهریور رسیده است که نشان دهنده افت ۵۵ هزار و ۶۳۳ میلیارد ریالی ارزش بازار است.