چه کسانی به نیابت از رهبری نماز جمعه می خوانند؟

«نماز جمعه متعلق به نظام است.» جمله ای که بارها مطرح شده است تا حکایت گر آن باشد که نه تنها سلایق سیاسی و جناحی نباید از تریبون نماز جمعه بیان شود بلکه باید از این همایش و گردهمایی دینی برای انسجام سیاسی نظام بهره گرفته شود. از همین روست که نماز جمعه را نمازی عبادی - سیاسی می‌نامند، آنجا که خطیب نماز جمعه ضمن پرداختن به مباحث دینی و شرعی گریزی نیز به اوضاع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جامعه زده و تذکرات و موارد لازم را یادآور می شود.

امام جمعه دائم از طرف شورای سیاست گذاری ائمه جمعه انتخاب می شود. امام جمعه دائم این اختیار را دارد که یک یا چند نفر را به عنوان امام جمعه موقت همان شهر انتخاب کند. در همین راستا شهر تهران تاکنون امام جمعه های زیادی را به خود دیده است.

پنجم مرداد سال ۱۳۵۸ اما همان روزی بود که نهال نماز جمعه تهران به دستور بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران و به دست حضرت آيت‌الله طالقاني در دانشگاه تهران كاشته شد تا آیت الله طالقاني نخستین امام جمعه تهران پس از انقلاب اسلامی باشد. ایشان از مبارزین و یاران امام راحل در دوران قبل از انقلاب بودند. بعد از انقلاب اسلامی و پس از ترور آیت الله مرتضی مطهری ایشان ریاست شورای انقلاب اسلامی را برعهده گرفت. آیت الله طالقانی از اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی نیز بودند. در مرداد ماه سال ۵۸ ایشان از سوی امام خمینی رحمه الله علیه به عنوان امام جمعه تهران منصوب شدند که تا پیش از مرگ، ۵ نماز جمعه را برگزار کردند.

رهبر معظم انقلاب در حال حاضر امام جمعه دائم تهران هستند و آیت الله احمد جنتی، آیت الله امامی کاشانی، آیت الله موحدی کرمانی، حجت الاسلام سیداحمد خاتمی و حجت الاسلام صدیقی امام جمعه های موقت تهران می باشند. آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز تا چند سال پیش از جمله امام جمعه های موقت تهران بودند که بعد ازحوادث انتخاباتی سال ۸۸ آخرین نماز جمعه وی در تیرماه آن سال با حاشیه های زیادی همراه شد و آیت الله از آن زمان دیگر به تریبون نماز جمعه بازنگشت.

آیت الله مهدوی کنی، آیت الله یزدی، آیت الله سیدحسن طاهری خرم آبادی هم در دوره هایی دیگر در جمع امام جمعه های موقت تهران حضور داشتند.

در جدول زیر مروری بر سوابق ۵ امام جمعه موقت تهران شده است؛

اسامی


سوابق امام جمعه‌های موقت تهران

آیت الله احمد جنتی


ایشان عضو فقها و دبیر شورای نگهبان و امام جمعه موقت تهران است. آیت الله از دوره اول شورای نگهبان در سال ۱۳۵۹ به عنوان عضو فقهای این نهاد منصوب شد و از سال ۱۳۷۱ دبیری شورا را برعهده دارد.

آیت الله جنتي که دارای درجه اجتهاد است، در درس آیة‌ الله العظمی‌ بروجردی‌(ره‌)، آیة‌ الله العظمی‌ گلپایگانی‌، آیت‌ الله‌ العظمی‌ حجّت‌ کوه‌ کمره‌ای‌(ره‌) و آیة‌ الله العظمی‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) حضور داشته است. آیة‌ الله احمد جنتی‌ در دوران‌ تحصیل‌ خود با فضلائی‌ چون‌ شهید سعیدی‌، شیخ‌ محسن‌ حرم‌پناهی‌، شهید مفتح‌، سید کرامت‌الله‌ ملک‌ حسینی‌، شیخ‌ ابوالقاسم‌ خزعلی‌ و شیخ‌ محمد علی‌ موحدی‌ کرمانی‌ به‌ مباحثه‌ درس‌ می‌پرداخت‌ و با بزرگانی‌ چون‌ شهید بهشتی‌، شهید قدوسی‌، آیة‌ الله مصباح‌ یزدی‌، آیة‌ الله سبحانی‌، آیة‌ الله مشکینی‌ و آیة‌ الله امینی‌ رابطة‌ دوستانه‌ و مصاحبت‌ داشت‌.

نخستین‌ مسؤولیت‌ او پس‌ از پیروزی‌ انقلاب‌، قضاوت‌ در دادگاه‌هاي‌ انقلاب‌ با حکم‌ امام‌ خمینی‌(ره‌) بود. فقدان‌ قوانین‌ و آیین‌ نامه‌های‌ اجرایی‌ در دادگاهها، عدم‌ آشنایی‌ افرادِ مؤمن‌ و انقلابی‌ با سیر اجرایی‌ کار قضاوت‌ و مشکلات‌ متعدد دیگر، کار در دستگاه‌ قضایی‌ سالهای‌ نخستین‌ انقلاب‌ را دشوار ساخته‌ بود. با وجوداین‌ مشکلات‌، بزرگاني‌ چون‌ شهید قدوسی‌، شهید بهشتی‌ و آیة‌ الله جنتی‌ در این‌ عرصه‌ پای‌ نهادند به‌ تدوین‌ و اصلاح‌ ساختار قضایی‌ کشور پرداختند.

عضویت در شورای پشتیبانی جنگ، مدیریت در دادگاه های انقلاب اسلامی، نمایندگی مجلس خبرگان در دوره اول و دوم از استان خوزستان و در دوره سوم از استان تهران و عضویت در هیئت تحقیق مجلس خبرگان، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی از دیگر مسئولیت های وی بوده است.او در سال ۱۳۸۶ در انتخابات ریاست مجلس خبرگان از اکبر هاشمی رفسنجانی شکست خورد.



آیت الله امامی کاشانی


آیت الله محمد امامی کاشانی، متولی مدرسه عالی شهید مطهری، نماینده مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه موقت تهران است. امامی کاشانی در دوران تحصیلات حوزوی در کلاس درس خارج آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی، آیت الله محقق داماد و آیت الله روح الله خمینی شرکت داشت و فلسفه را از علامه طباطبائی و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی فرا گرفت. وی از اعضای تشکیل‌دهنده جامعه روحانیت مبارز است. ایشان پس از پیروزی انقلاب به عضویت شورای نگهبان و تولیت مدرسه عالی شهید مطهری برگزیده شد.

ایشان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بودند اما در سال ۹۱ به درخواست خود از این مجمع کناره گیری کردند و در بیان دلیل آن گفتند«اطباء به بنده توصیه کردند که باید کارم را کم کنم و بنده از مقام معظم رهبری استدعا کردم و ایشان نیز پذیرفتند که در این دوره از حضور در مجمع تشخیص معاف شوم.»

حجت الاسلام سیداحمد خاتمی


عضو هیأت رئیسهٔ مجلس خبرگان رهبری، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت و امام جمعه موقت تهران است

سید احمد خاتمی‌ در سال‌ ۱۳۵۱ تحصیل‌ علوم‌ حوزوی‌ را در مدرسه‌ علمیه‌ صادقیه‌ سمنان‌ آغاز کرد و به‌ مدّت‌ دو سال‌ در آنجا دروس‌ مقدماتی‌ را نزد اساتید آن‌ حوزه‌ به‌ پایان‌ برد و در سال‌ ۱۳۵۴ به‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌ هجرت‌ کرد و جهت‌ استحکام‌ بیشتر دروس‌ اکثر درسهایی‌ را که‌ در حوزه‌ سمنان‌ خوانده‌ بود نزد ادیب‌ بزرگ‌ مرحوم‌ مدرس‌ افغانی‌ که‌ به‌ تازگی‌ از نجف‌ آمده‌ بود، مجدداً تکرار کرد و سپس‌ دروس‌ سطح‌ را از اساتید بزرگ‌ حوزه‌ همانند مرحوم‌ آیت‌ الله ستوده‌، آیت‌ الله اشتهاردی‌، آیت‌ الله خزعلی‌، آیت‌ الله بنی‌ فضل‌ و... به‌ پایان‌ برد و سپس‌ در درس‌ خارج‌ حضرات‌ آیات‌ شیخ‌ جواد تبریزی‌، محمد فاضل‌ لنکرانی‌، میرزا هاشم‌ آملی‌، وحید خراسانی‌، شبیری‌ زنجانی‌ و... شرکت‌ کرده‌ و به‌ مدّت‌ هفده‌ سال‌ در درس‌ خارج‌ فقه‌ و اصول‌ این‌ حضرات‌ شرکت‌ نمود.

ماجرای حضور او در کلاس درس آیت الله منتظری از حاشیه ساز ترین مسائل پیرامون وی بود که از سوی مهدی کروبی مطرح شد. وی در پاسخ به کروبی گفت« مثل این که آقای کروبی فراموش کرده‌اند آقای منتظری بعد از پیروزی انقلاب به عنوان قائم‌مقام رهبری معرفی شدند و شخص ایشان در تحکیم این جایگاه بیشترین تلاش را کردند. آقای کروبی در مصاحبه‌ای که درمهرماه ۶۳ به عنوان سرپرست بنیاد شهید و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی داشته‌اند و در کتاب فقیه عالیقدر جلد دوم از صفحه ۴۲۳ تا ۴۲۹ آقای منتظری را با بیش از ۲۰ وصف ستوده‌اند که بعضی از آن‌ها غلو نیز هست. آنچه آقای کروبی از آقای منتظری می‌گویند به عنوان قائم‌مقام رهبری است و امام نیز آقای منتظری را فقیه عالی قدر می‌نامیدند؛ پس در این دوره شرکت در درس ایشان همراهی با انقلاب محسوب می‌شود؛ پس آقای کروبی با این سخن‌شان می‌خواستند من را نقد کنند؛ در حالی که مرا ستوده‌اند».

عضو شورای مرکزی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین گفت: «آقای کروبی در نامه خود گفته‌اند من از آقای منتظری حمایت می‌کردم، از ایشان باید پرسید این حمایت در چه زمانی بوده است، آیا در زمان قائم‌مقامی ایشان بوده یا بعد از آن. در زمان قائم‌مقامی نظام از ایشان دم می‌زد و من هم کوشیدم قطره‌ای از سیل خروشان مردم باشم. اگر منظور ایشان بعد از عزل آقای منتظری است که این یک دروغ آشکار است، بنده دقیقا از آغاز سال ۶۷ ، یعنی شش ماه قبل از عزل آقای منتظری به علت این که می‌دانستم امام از ایشان ناراضی است دیگر در درسشان شرکت نکردم و بعد از عزل نیز جزو اولین استادانی بودم که در حمایت از امام (ره) در ارتباط با این اقدام صحبت کردم. همین قدر آقای کروبی بداند که از سال ۶۷ که بنده درس آقای منتظری را ترک کرده‌ام دیگر حتی برای یک بار هم نزدیک بیت ایشان نشده‌ام».

آیت الله موحدی کرمانی


آیت‌الله محمدعلی موحدی معروف به موحدی کرمانی، فرزند عباس واعظ معروف کرمان در سال ۱۳۱۰ در کرمان به دنیا آمدند. ایشان در کرمان از محضر آیت‌الله صالحی و شیخ‌الرئیس و در قم از مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی و آیت‌الله العظمی داماد و آیت‌الله العظمی امام خمینی و در نجف از محضر مرحوم آیت‌الله العظمی خوئی و آیت‌الله العظمی سید محمود شاهرودی و آیت‌الله العظمی میرزا باقر زنجانی بهره برده و مدت کوتاهی نیز در مشهد از محضر آیت‌الله میلانی بهره‌مند شده است.

آیت‌الله در حوزه قم بیشتر با حضرات آیات، آقایان هاشمی رفسنجانی، ربانی املشی هم‌مباحثه بوده و نیز با حضرات آیات آقایان مطهری، بهشتی، مؤمن، جنتی، طاهری خرم آبادی و مهدوی کنی نیز هم‌نشینی و دوستی داشته‌اند.

آیت الله محمدعلی موحدی‌کرمانی در حال حاضر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است که در سال ۹۱ با حکم رهبر انقلاب به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد. وی تا سال ۱۳۸۴ دارای سمت نمایندگی رهبری در سپاه پاسداران بود.

آیت الله موحدی کرمانی از موسسین جامعه روحانیت مبارز تهران به شمار می رود که از ابتدا تاکنون بعنوان یکی از اعضای شورای مرکزی فعالیت داشته است. وی بعد از انقلاب، در حزب جمهوری اسلامی به عنوان عضو شورای مرکزی و عضو داوری این حزب حضور داشته است. موحدی کرمانی در انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده مردم کرمان برگزیده شده و پس از ان در ادوار دوم تا پنجم نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بود. ریاست کمیسیون امور داخلی مجلس و ریاست کمیسیون امور دفاعی مجلس و نیز نائب رئیسی مجلس شورای اسلامی از جمله مسئولیتهای وی در مجلس بوده است. وی همچنین نماینده استان کرمان در همه ادوار مجلس خبرگان رهبری بوده است.

حجت الاسلام صدیقی


حجت الاسلام صدیقی از خطیبان کهنه تهران، امام جمعه موقت تهران، رئیس دادگاه انتظامی قضات، و مدرس اخلاق حوزه علمیه قم است. ایشان امام جماعت مسجد اعظم اُزگُل از محله‌های سنتی تهران بوده و در همان مسجد چند سالی است که مدرسه علمیه‌ای زیر نظر حوزه علمیه قم تاسیس کرده است. امام جمعه موقت تهران سخنران ثابت مهدیه تهران نیز هست.




منبع: خبرآنلاین