شرق: زمزمه کناره‌گیری جلیلی

شایعه است، واقعیت یا خبرپراکنی؟ در آستانه انتخابات، از ستاد حدادعادل خبر رسیده که «برخی بزرگان برای کناره‌گیری سعید جلیلی تلاش‌هایی آغاز کرده‌اند و او نیز در این زمینه استدلال‌های بزرگان را پذیرفته است.» نمایندگان حاضر در ستاد سعید جلیلی خبر را تکذیب می‌کنند. با این حال صادق زیباکلام، تاکید دارد که حضور ضعیف جلیلی در مناظره‌های اخیر موجب ریزش آرای او شده و طرفداران رادیکال او را ناامید کرده است. این تحلیلگر سیاسی معتقد است: «در فرصت پایانی، گزینه دیگری برای طیف‌های رادیکال اصولگرا باقی نمانده. نه انصار حزب‌الله و نه آیت‌الله مصباح یزدی و جبهه پایداری نخواهند توانست در این زمان کوتاه روی فرد دیگری سرمایه‌گذاری کنند و بدون شک قالیباف، ولایتی، رضایی و حدادعادل نیز گزینه مورد نظر آنان نخواهند بود.» حضور سعید جلیلی، دبیر شورایعالی امنیت ملی و مسوول مذاکره‌کننده پرونده هسته‌ای در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم حاشیه‌های فراوانی ایجاد کرده است. برخی معتقدند اگر او نامزد ریاست‌جمهوری نبود، این‌همه رازهای مگوی انرژی هسته‌ای و نشست‌های پنهانی رو نمی‌شد. اما آنطور که زیباکلام تحلیل می‌کند: «اصولگرایان تندرو، گزینه دیگری جز جلیلی ندارند، جلیلی فتوکپی احمدی‌نژاد است، اما فتوکپی‌ای ناقص. او نفوذ کلام، سخنوری و مدیریت و توانمندی‌های احمدی‌نژاد را ندارد و این فقدان‌ها به‌ویژه در آخرین مناظره، بیش از هر زمان دیگری مشخص شد.» به‌گفته زیباکلام، «نقدهای صورت‌گرفته نه از سوی محمدرضا عارف و حسن روحانی به‌عنوان نامزدهای اصلاح‌طلب، که این‌بار از سوی مشاور امور بین‌الملل مقام‌معظم‌رهبری مطرح شده است. علی‌اکبر ولایتی در آخرین مناظره، به صراحت نشان داد که جلیلی نه‌تنها مذاکره‌کننده‌ای ایده‌آل و پرقدرت نبوده، که نشست‌هایش با ۱+۵ هم راه به جایی نبرده و با این تفاسیر، تمام نقشه‌های اصولگرایان تندرو در حمایت از او نقش بر آب شد.» زیباکلام تاکید دارد که بازنده اصلی مناظره سوم، سعید جلیلی بوده و محمدباقر قالیباف. اما ضعف جلیلی در بیان ایده‌ها و دفاع از سیاست‌های هسته‌ای‌اش در مذاکرات، کار را برای جریانی از اصولگراها و نامزد موردنظر دشوارتر از همیشه کرد.
به این دلیل، سعید جلیلی بیش از آنکه برای این جریان، دارایی به شمار بیاید، یک بدهی است. مجتبی توانگر، سخنگوی ستاد حدادعادل به «ایسنا» گفته است: «برخی بزرگان، رایزنی‌هایی با آقای جلیلی برای کناره‌گیری آغاز کرده و او نیز در این زمینه استدلال‌های بزرگان را پذیرفته است.» او تاکید دارد: «حدادعادل تا پایان رقابت‌های انتخاباتی در صحنه حضور خواهد داشت و به نفع هیچ نامزدی کناره‌گیری نخواهد کرد. کسانی اخبار انصراف حضور آقای حدادعادل را مطرح می‌کنند که منافع خود را با حضور ایشان در خطر می‌بینند.»البته چندی پیش هم ستاد جلیلی خبر داد که حدادعادل به نفع او کناره‌گیری خواهد کرد. اگرچه برخی دعواها انتخاباتی باشد اما تصاویر خوش‌وبش‌های مناظره آخر میان حدادعادل و سعید جلیلی پیام دیگری برای افکار عمومی داشت، خوش‌وبش‌ها به جایی رسیده بود که حدادعادل حرف‌هایی روی کاغذ نوشت و به سعید جلیلی داد. اما در همین حال شهبازی، سخنگوی ستاد جلیلی نیز به «شرق» گفته جلیلی بنای کناررفتن ندارد و تا آخر خط در صحنه انتخابات حضور خواهد داشت. البته تا این لحظه، هنوز ستاد جلیلی، مواضع ستاد حداد را به طور رسمی در خبرگزاری‌ها تکذیب نکرده است. در همین زمینه حسن جوکار، عضو کمیسیون امنیت ملی که اخبار ستادهای تبلیغاتی را نشنیده، در گفت‌وگو با «شرق» تاکید دارد که «نمی‌خواهد نامی از نامزد خاصی بیاورد اما در مساله هسته‌ای باید علاوه بر اینکه اصول را حفظ می‌کنیم، تهدیدزدایی شود و به گونه‌ای عمل کنیم که بتوانیم ضمن تعامل با کشورهای دوست، آسیب‌های ممکن را به حداقل برسانیم.» حضور سعید جلیلی از همان آغاز در صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری، اما و اگرهای فراوانی به راه انداخت. روزنامه شهروند سه‌روز پیش در گزارشی نوشت: «اگر جلیلی به هر دلیلی، پیروز انتخابات نشود یا بدتر از آن، رای پایینی بیاورد، به احتمال زیاد، دستگاه تبلیغاتی غرب، شکست او یا رای پایینش را رفراندوم مردم ایران درمورد روند مذاکرات هسته‌ای در سال‌های اخیر جا خواهد زد و نتیجه انتخابات را «نه» ایرانیان به مقاومت جمهوری اسلامی در این مذاکرات برخواهد شمرد و اینطور وانمود خواهد کرد که مردم ایران از تحریم‌ها خسته شده‌اند.» از اینها گذشته آنچه از آخرین مناظره در افکار عمومی به جای مانده، این است که دیپلمات کهنه‌کاری چون علی‌اکبر ولایتی، در نقدی تمام قد از سیاست‌های هسته‌ای سعید جلیلی، نمره خوبی به کارنامه کاری او نداد و در عمل با مثال‌هایی ساده از عدم توفيق او در پرونده هسته‌ای چند سال اخیر گفت. بالا و پایین‌های سیاسی این روزها، برای سعید جلیلی چندان خوشایند نیست، اگرچه محمدرضا باهنر از اینکه شایبه‌هایی برای تلقی او به‌عنوان «گزینه نظام» مطرح شده، به‌موقع گله کرد، اما تا چندی پیش هنوز حرف و حدیث‌هایی اینچنین به گوش می‌رسید. اما او هرچه باشد، گزینه مورد تایید آیت‌الله مصباح یزدی و جبهه پایداری، در زمین رقابت‌های مناظره‌ای، چندان خوش ندرخشید و مقهور توانایی دیپلمات‌های کهنه‌کار شد.