ایرانیان مقیم خارج در صدر تقاضای سرمایه‌گذاری در ایران

سیروس تالاری، عضو هیات رئیسه انجمن سرمایه‌گذاری مشترک ایرانی و خارجی (IFJIA) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره تاثیر تغییر دولت بر فرآیند جذب سرمایه‌های خارجی به کشور اظهار کرد: به باور من آنچه رئیس دولت چهاردهم در مورد سیاست‌های خود در عرصه روابط بین‌الملل گفته در کوتاه‌مدت نمی‌تواند اجرا شود با این حال باید ببینیم این دولت در آینده دورتر چگونه تعاملات خود را با جهان شکل می‌دهد و چگونه با چالش‌های جذب سرمایه‌گذاری خارجی به کشور مواجه می‌شود. 

وی در پاسخ به اینکه آیا دولت چهاردهم می‌تواند با اتخاذ راهکاری غیر از دور زدن تحریم‌ها روابط خارجی ایران و در زیرمجموعه آن جذب سرمایه خارجی را پیش ببرد، اظهار کرد: به نظر من دور زدن تحریم‌ها در جذب سرمایه خارجی معنا ندارد؛ روسیه حتی پس از جنگ با اوکراین برای فروش نفت خود نیاز به موضوعی همچون دور زدن تحریم نداشت زیرا کشورهای غربی تحریم‌کننده ایران و روسیه بازار مصرف نفت این دو کشور هستند و نرسیدن نفت ایران و روسیه به اقتصادهای بزرگ دنیا به فروپاشی آنها می‌انجامد، در نتیجه این قدرت‌های اقتصادی نمی‌توانند ۴ میلیون بشکه نفتی که روزانه روسیه به بازار جهانی تزریق می‌کند را تحریم کنند و مانع عرضه آن شوند. ایران هم روزانه ۱.۵ میلیون تا ۲ میلیون بشکه نفت به بازار انرژی جهان تزریق می‌کند و اگر کشورهای تحریم‌کننده ایران مانع این امر نمی‌شوند چون می‌دانند نفت ایران و روسیه است که تعادل بازار انرژی جهان را حفظ می‌کند. 

تالاری در تشریح جزئیات سرمایه‌گذاری خارجی که اکنون در ایران صورت می‌گیرد، توضیح داد: براساس آخرین داده‌هایی که در انجمن سرمایه‌گذاری مشترک ایرانی و خارجی ارائه شده اکنون بیشترین تقاضای خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران از سوی ایرانی‌هایی صورت می‌گیرد که در خارج از کشور اقامت دارند و این افراد با سرمایه‌ای بین ۱۰ تا ۳۰ میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند، علاوه بر این گروه افغانستانی‌ها هم از ۲۰۰ هزار دلار تا حداکثر ۱۵ میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند و البته آنها این کار را با هدف دریافت مجوز اقامت در ایران انجام می‌دهند؛ غیر از این موارد تاکنون شاهد تقاضا برای سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر و با ارقام بالاتری در ایران نبوده‌ایم و این در حالی است که کشور به جذب سرمایه خارجی در حوزه‌های گوناگون به ویژه توسعه زیرساخت‌ها نیاز دارد. 

عضو هیات رئیسه انجمن سرمایه‌گذاری مشترک ایرانی و خارجی در پاسخ به اینکه تغییر دولت بر جو روانی حاکم بر جهان نسبت به ایران چه تاثیری داشت، گفت: سرمایه‌گذار به دنبال این است که سرمایه خود را در نقطه‌ای مستقر کند که بداند امنیت سرمایه در آنجا تامین است و سرمایه او می‌تواند در آن مکان بهره‌وری داشته باشد. بنابراین به طور مثال از میان دو کشور همسایه پاکستان و افغانستان، پاکستان را برمی‌گزیند به این دلیل که در این کشور دولتی باثبات و تابع قوانین بین‌المللی مستقر است و این موضوع امنیت سرمایه را تامین می‌کند بنابراین سرمایه‌گذار با واقعیت‌های اقتصادی سروکار دارد و موضوعاتی مانند جو روانی و مانند آن تاثیری در جهت‌دهی مسیر سرمایه ندارد، در مقام تشبیه می‌توان گفت سرمایه در سراسر دنیا مانند ابری در حرکت است و جایی این ابر تبدیل به باران می‌شود که شرایط جوی مناسب برای بارش وجود داشته باشد و به باور من سرمایه سرمایه‌گذاران جهان در هیچ اقتصادی حتی در اقتصادهای بزرگی مانند چین و امریکا انباشته نیست و به طور مستمر در حال گردش است.  

وی در ادامه تصریح کرد: نبود احساس امنیت برای سرمایه‌گذاری در ایران در دو عامل ریشه دارد، عامل نخست مناسبات ایران با جهان و دیگری مناسبات داخل کشور است؛ در مناسبات خارجی که تحریم هستیم و در فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار داریم اما در مناسبات داخلی مشکل از آنجا برمی‌آید که در ایران مولفه‌های رشد اقتصادی کشور در همبستگی با یکدیگر قرار ندارند، این مولفه‌های بین قطب‌های اقتصادی کشور تقسیم شده و مافیای اقتصادی در این کشور همه امکانات را می‌بلعد و این مافیا در همه صنایع رخنه کرده است؛ چنین موضوعی بیش از هر چیز احساس امنیت را برای سرمایه‌گذار از بین می‌برد و حتی اگر مناسبات خارجی در کشور به بالاترین کیفیت خود برسد، مناسبات داخلی مانع جذب سرمایه‌گذار می‌شود. 

تالاری در نهایت خاطرنشان کرد: برای سرمایه‌گذار خارجی حتی جایگاه سرمایه‌گذاری در بیشتر مواقع اهمیت ندارد و این مقامات مسئول دولتی هستند که با همکاری بخش خصوصی می‌توانند سرمایه خارجی را جهت‌دهی کنند و در حال حاضر ارقامی که به عنوان سرمایه خارجی جذب ایران می‌شوند چون ارقام کلانی نیستند می‌توانند برای تامین سرمایه صنایع کوچک‌مقیاس به کار آیند.