پزشکیان یک نامزد تراز برای شکل‌گیری بازی برد-برد میان حاکمیت و جامعه است

علی باقری فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی حضور مسعود پزشکیان به عنوان نامزد نهایی جبهه اصلاحات در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: آقای پزشکیان شخصیت شناخته‌شده‌ای در کشور هستند. واجد مجموعه‌ای از ویژگی‌هایی هستند که ایشان را یکتا و یگانه‌ کرده و این ویژگی‌ها در ابعاد مختلف شخصیتی او نیز وجود دارد. آقای پزشکیان از لحاظ علمی شخصیتی درخشان دارند. به لحاظ سوابق اجرایی، از ریاست دانشگاه، وزارت، نمایندگی مجلس و نایب رئیسی مجلس کاملا کارنامه مشخصی دارند. آقای پزشکیان به لحاظ تفکری فردی مؤمن به مبانی اصیل انقلاب است. یعنی این مبانی را از سرچشمه قبول دارد. فارغ از پیرایه‌هایی که در این سال‌ها به او نسبت داده شد، مؤمن واقعی به مبانی انقلاب و از سمت دیگر فردی اصلاح‌گر و تحول‌خواه است.

پزشکیان می‌تواند بین بدنه جامعه و حاکمیت ائتلاف‌ساز باشد

وی افزود:‌ ایمان و عرق به مبانی انقلاب باعث نشد که آقای پزشکیان چشم بر مشکلات، ناهنجاری‌ها و نارسایی‌های جامعه کنونی ببندد. ویژگی مهم دیگر به نظرم این است که علیرغم آنکه به اردوگاه منتقدان حاکمیت تعلق دارد، ویژگی‌های دیگری از چهره‌ ایشان ساخته که می‌تواند رفاه‌ساز و ائتلاف‌ساز بین بدنه جامعه و حاکمیت باشد. یعنی علیرغم اینکه به اردوگاه منتقدین ‌تعلق دارد، در لایه‌های اصلی حاکمیت نسبت به ایشان سوء‌ظن و نگاه منفی وجود ندارد. این مجموعه ویژگی‌ها شخصیتی از آقای پزشکیان ساخته که در شرایط امروز کشور و انتخابات ۱۴۰۳ می‌تواند یک نامزد مناسب و تراز برای شکل‌گیری یک بازی برد- برد بین حاکمیت و جامعه باشد. می‌تواند انتخاباتی شکل بگیرد که با افزایش مشارکت و بازگشت اعتماد به انتخابات برگزار شده توسط نظام، بهره‌ آن به کل جامعه و نظام سیاسی برسد. از طرف دیگر امکان انتخاب و برکشیده شدن یک چهره سیاسی منتقد و اصلاح‌گر نسبت به وضعیت کنونی مطرح شود. بنابراین حضور آقای پزشکیان می‌تواند یک بازی برد- برد را ایجاد کند.

رقابت اصلی بین پزشکیان و قالیباف شکل خواهد گرفت

باقری در پاسخ به این سوال که رقابت اصلی و نهایی در انتخابات بین کدام کاندیداها خواهد بود، گفت:‌ من تصورم این است با توجه به بازخوردی که در مدت زمان گذشته دیده شد، ویژگی‌ها و برجستگی‌های شخصی ایشان کاملا به گونه‌ای است که می‌تواند توجه افکار عمومی، اقشار متنوع و مختلفی از جامعه را به سمت خود جلب کند. بنابراین در قبال سوال شما باید عرض کنم که نه تنها آقای پزشکیان را رقیب کاندیداهای دیگر در این انتخابات ارزیابی نمی‌کنم، بلکه فکر می‌کنم سوال را باید برگردانید و بگویید چه کاندیداهایی رقیب آقای پزشکیان در این انتخابات خواهند بود. من فکر می‌کنم رقابت اصلی بین آقای پزشکیان و آقای قالیباف شکل خواهد گرفت.

فعال شدن گروه‌های سیاسی اصلاح‌طلب و میانه‌رو از برکات حضور پزشکیان

این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که جبهه اصلاحات به همراه آقای پزشکیان به چه شکل می‌توانند سرمایه اجتماعی از دست رفته در انتخابات اخیر را در این مدت کوتاه بازیابی کنند، گفت: من اعتقاد دارم که بازیگران اصلی سیاست و جناح‌های سیاسی مختلف، یک اصل مهم برای حفظ سرمایه اجتماعی دارند. باید یک اصل پایه‌ای و بنیادی را مدنظر قرار دهند و آن هم این است که عرصه سیاست‌ورزی را واگذار نکنند. البته می‌شود در قبال شرایط مختلف، تصمیمات مختلف گرفت و باید هم این‌گونه باشد. یک نیروی عملگرای سیاسی در صحنه‌های مختلف یک نسخه واحد نمی‌پیچید، نمی‌نویسد و به ‌آن عمل نمی‌کند.

وی افزود: اما اصل پایه‌ای به نظر من این است که نوع رفتار سیاسی که انتخاب می‌شود، نباید منجر به حذف خواسته یا ناخواسته از عرصه سیاست‌ورزی و مبارزه سیاسی شود. این یک اصل است که من خیلی خوشحالم با تأیید صلاحیت آقای پزشکیان این زمینه فراهم شده که مجموعه بزرگی از نیروهای سیاسی، ذیل کاندیداتوری ایشان چه آنهایی که نصفه و نیمه در ادوار گذشته خودشان را در صحنه رقابت حفظ کردند و چه آنهایی که از این صحنه غیبت کرده و پا پس کشیده بودند دوباره به صحنه سیاست بازگشتند.

باقری گفت: فکر می‌کنم یکی از برکات تأیید صلاحیت آقای پزشکیان این است که همه این افراد می‌توانند در انتخابات فعال شوند و آن پیش‌فرض حضور در صحنه، بازیگر بودن و حذف نکردن خود از معادلات سیاسی کشور را دوباره احیا کنند و می‌توانند این پیش‌شرط را لحاظ کرده و در صحنه حضور فعال داشته باشند. من فکر می‌کنم هیچ عذر و بهانه‌ای برای هیچ فعال سیاسی معتقد به اصلاح‌گری در اتفاقی که می‌شود با رفتار اصلاح‌گرانه جامعه را بهبود بخشید وجود ندارد و من امیدوارم که هم جبهه اصلاحات و هم سایر اصلاح‌گرانی که خارج از جبهه اصلاحات فعالیت می‌کنند و فعال‌تر از آن نیروهای میانه ملی، همه این گروه‌ها به صحنه بیایند، یک کمپین بزرگ ملی سیاسی برای ایران و حول آقای پزشکیان به وجود بیاورند و روح امید را به جامعه برگردانند.

مشارکت در این انتخابات زیر ۶۰ درصد نخواهد بود

پزشکیان نامزدی فراتر از کاندیدای جبهه اصلاحات است

وی در پاسخ به این سوال که تخمین شما از میزان مشارکت در انتخابات چند درصد خواهد بود و نامزد مورد حمایت جبهه اصلاحات چه مقدار رای خواهد آور،د گفت: البته فکر می‌کنم آقای پزشکیان کاندیدایی فراتر از کاندیدای جبهه اصلاحات است. ابعاد شخصیتی آقای پزشکیان به گونه‌ای است که وی را در پوزیشنی بالاتر و فراتر از کاندیدای یک جریان خاص در این انتخابات قرار خواهد داد. لذا گمان می‌کنم اگر انتخابات به دور دوم کشیده شود، آقای پزشکیان حداقل یکی از پایه‌های مرحله دوم انتخابات خواهد بود. درخصوص مشارکت هم گمان من این است که مشارکت در این انتخابات زیر ۶۰ درصد نخواهد بود.

باقری درباره آنکه مسعود پزشکیان باید بیشتر در کدام حوزه تمرکز کند و بهترین توصیه به او چیست، گفت: با سابقه‌ و حساسیت‌هایی که از ایشان سراغ داریم، گمانم این است که اگر آقای پزشکیان خودِ واقعی‌اش باشد، یعنی همان پزشکیانی که در این سال‌ها کار کرده، نطق کرده، در کنار مردم بوده و بتواند این خود واقعی‌اش دا توسعه، گسترش و به آن عمق دهد و در قالب یک برنامه منسجم آن را به جامعه ارائه کند، همین گفتمان پیروز‌ در این انتخابات خواهد بود.

 این مدل، شبیه‌ترین مدل به انتخابات ۷۶ فارغ از برنده آن است

وی افزود:‌ یکی از مهم‌ترین موضوعات و حساسیت‌هایی که از آقای پزشکیان می‌شناسم و سراغ دارم بحث عدالت‌خواهی است که شاید مسأله اصلی و از مسائل اساسی جامعه ما باشد. نگاه عدالت‌خواه و ضد فساد، نگاه علم‌محور و معتقد به لزوم اداره علمی و منطقی کشور و همین‌طور نگاه اینکه باید گره‌های موجود و نقاط چرکین مزمنی که سد راه توسعه کشور شده را به نفع مردم باز کنیم از چهارچوب‌های فکری است که ما از آقای پزشکیان سراغ داریم. معتقدم اگر آقای پزشکیان در تبلیغات انتخاباتی خودش باشد و به همین سرفصل‌ها و حساسیت‌هایی که شاکله شخصیت ایشان را ساخته عمق بدهد، می‌تواند گفتمان پیروز در این انتخابات باشد.

باقری در پاسخ به این سوال آیا احتمال تکرار انتخابات سال ۷۶ وجود دارد، گفت: حقیقتا خودم این موضوع را با بعضی از دوستان در میان گذاشتم. ما دو، سه مدل انتخاباتی در طول این سه دهه گذشته داشتیم. یک مدل آن ۱۴۰۰ بود که من از ابتدا یعنی ۲۰ روز پیش از انتخابات، معتقد بودم که با توجه به مختصات کلی کشور، مدل انتخابات ۱۴۰۰ نخواهد بود و خوشبختانه هم دیدیم همین‌طور است. اما سطح انتظارم در حد انتخابات ۸۴ یا در بهترین حالت ۹۲ بود که چند کاندیدای متوسط اصلاح‌طلب یا منتقد و در آن طرف هم دو، سه کاندیدای اصولگرا از ورژن‌های مختلف وجود داشته باشند. اما چیزی که عملا تا همین‌جا، دیدیم و اگر همین آرایش را در این انتخابات مبنا بگیریم، گمانم این است که این مدل، شبیه‌ترین مدل به انتخابات ۷۶ فارغ از برنده آن انتخابات است. یعنی نمی‌خواهم مدعی شوم که قطعا آقای پزشکیان با همان اقتداری که آقای خاتمی در سال ۷۶ انتخاب شد، انتخاب می‌شود. صرف نظر از نتیجه آن انتخابات، آرایش صحنه انتخابات ۱۴۰۳ VH شبیه‌ترین آرایش به مدل انتخابات ۷۶ می‌دانم.

وی افزود:‌ مؤلفه‌های این مدل انتخابات این است که کاندیدای واحد جبهه بزرگ منتقدین که آن زمان خط امامی بودند و هنوز نام اصلاحات نبود، الان جای خود را به جبهه بزرگ اصلاح‌گری و فراتر از آن نیروهای میانه داده است و یک کاندیدای واحد به نام آقای پزشکیان دارد. از آن طرف، از جریان رقیب و اردوگاه نزدیک به حاکمیت، در انتخابات ۷۶  آقای ناطق بود، امروز آن وحدت در دو کاندیدا شکسته شده و آقایان قالیباف و جلیلی نامزد هستند. پوزیشن مرحوم ری‌شهری در آن انتخابات را شاید بتوان با آقای پورمحمدی شبیه‌سازی کرد و دو کاندیدای دیگر انتخابات یعنی آقایان قاضی‌زاده و زاکانی را می‌توان در حد آقای زواره‌ای نام برد.

پزشکیان در مناظره‌ها خواهد درخشید

باقری در پاسخ به این سوال که نحوه مقابله آقای پزشکیان با چهره‌ها و نامزدهای تندرو در مناظره‌ها به چه صورت خواهد بود، گفت:‌  من گمان نمی‌کنم که آقای پزشکیان در مناظره‌ها دست پایین را داشته باشد. آقای پزشکیان از اردوگاهی می‌آید که در موضع مطالبه‌گری است. یعنی حداقل ۴ کاندیدای دیگر از شرایط موجود باید دفاع کنند. این یک ویژگی آقای پزشکیان در مناظره‌ها است. ویژگی دیگر ایشان قدرت حاضرجوابی و پاسخگویی و خطیب بودن آقای پزشکیان است. با این وجود فکر می‌کنم آقای پزشکیان در مناظره‌ها خواهد درخشید. متأسفانه در انتخابات گذشته شاهد بودیم که کارکرد برخی از کاندیداها واقعا تخریب رقیب بود و شاید هم به همین دلیل در انتخابات حاضر شده بودند. یعنی نیامده بودند رئیس‌‌جمهور شوند؛ بلکه آمده بودند تا اردوگاه رقیب را در مناظره‌ها تخریب کنند و بعد هم به نفع نامزد هدف کنار روند و همان اتفاق هم افتاد.

وی تصریح کرد: در این دور از انتخابات حدس می‌زنم برخی از کاندیداهای موجود، همان نقش را می‌خواهند ایفا کنند. ضمن اینکه آرزو می‌‌کنم صحنه رقابت این انتخابات به سمت بحث‌های تخریبی و جدلی نرود، گمان می‌کنم اگر این اتفاق هم بیفتد و برخی بخواهند این مرزها را درنوردیده و به آن سمت بروند، شخصیت پاک، دارای قدرت استدلال و بیان پزشکیان باعث خواهد شد که زیان‌کار عرصه احتمالی، کاندیداهای رقیب باشند.

زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی احتمالا تا انتهای انتخابات نمانند

باقری در پاسخ به این سوال که در این انتخابات کدام نامزدها پوششی و کدام نامزدها به نفع یک نامزد نهایی کنار خواهند رفت، گفت: اگر بخواهیم به قرینه انتخابات گذشته نگاه کنیم فکر می‌کنم آقای زاکانی و آقای قاضی‌زاده هاشمی شاید تا انتها در این انتخابات نمانند. درخصوص آقای قالیباف هم من به یک شکل دیگر، فکر می‌کنم. با توجه به اینکه ایشان از پوزیشن ریاست مجلس به این انتخابات ورود کرده، گمان می‌کنم اگر ارزیابی‌های قالیباف در روزهای منتهی به انتخابات، حاکی از این باشد که شانس پیروزی بالا نداشته باشد، برای حفظ پرستیژ مجلس و اینکه بتواند در آن سال‌ها بهتر و توانمندتر عمل کند، شاید کناره‌گیری کند.