- الجولانی: روابطی راهبردی را با ترکیه برقرار خواهیم کرد
- عراقچی: رژیم صهیونیستی به‌رغم حمایت غرب، نتوانسته به اهداف شیطانی خود دست یابد
- برنج‌های وارداتی آلوده بودند؟
- کدام کشور بزرگترین طلبکار جهان است؟
- واکنش عجیب نظام پزشکی در پی نابینا شدن ۹ نفر
- امنیت آب‌های خلیج فارس و دریای عمان به یک نیروی اهل تسنن سپرده شد
- انتقاد عارف از دخالت برخی نهادها در دانشگاه‌ها
- پایان دوران گاریدو؛ سرمربی اسپانیایی فسخ کرد
- ایتالیا: نمی‌گذاریم روسیه امنیت اتحادیه اروپا را به خطر بیندازد
- جزئیات حوادث تلخ در ۳ بیمارستان کشور از زبان سخنگوی کمیسیون بهداشت
چهارشنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۱۸:۱۵
شدیدترین زلزله‌های تاریخ جهان
آیا می‌شود زمین‌لرزه را پیش‌بینی کرد؟
در پی وقوع زلزله ترکیه و سوریه،در گزارشی از بزرگترین و خسارت بار‌ترین زلزله‌ها نوشته و این سوال را بررسی کرده ایم که آیا زمین لرزه‌ها قابل پیش‌بینی هستند.
آیا زلزله قابل پیش‌بینی است؟
توییت‌های یک دانشمند زمین‌شناس هلندی سر و صدای زیادی به پا کرده است. فرانک هووگربیتز زمین شناس هلندی عضو پژوهشکده پایش هندسی بین اجرام آسمانی مرتبط با فعالیت‌های لرزه‌ای SSGEOS دو روز قبل از وقوع زلزله ترکیه در توییتر شخصی خود از احتمال یک زلزله ۷.۵ ریشتری در منطقه ترکیه، اردن، سوریه و لبنان خبر داده و گفته بود «دیر یا زود در این منطقه زلزله‌ای به بزرگی ۷.۵ ریشتر خواهد آمد.»
بر اساس تعریف این سازمان، پیش‌بینی زلزله باید سه فاکتور داشته باشد؛ اول تاریخ و زمان وقوع، دوم مکان وقوع و سوم قدرت زلزله. این سازمان در پاسخ به سوالاتی درباره برخی افراد که موفق شده‌اند زلزله‌ها را پیش‌بینی کنند گفته بله، این اتفاق افتاده اما چرایی اشتباه بودن ادعای آن‌ها مبنی بر پیش‌بینی زلزله مشخص است؛ نخست اینکه آن‌ها بر اساس شواهد علمی دست به پیش‌بینی نزده‌اند و زلزله‌ها بخشی از فرآیند‌های علمی‌اند و هیچ ربطی به حرکت ابر‌ها یا بدن درد و این قبیل مسائل ندارند. دوم اینکه این افراد پیشگو سه فاکتوری که درواقع ادعای آن‌ها را تبدیل به پیش‌بینی می‌کند، ندارند. و سوم اینکه پیش‌بینی‌ها بسیار کلی‌اند. همیشه ممکن است زلزله اتفاق بیفتد. برای مثال زلزله ۴ ریشتری تقریبا هر سی روز یکبار در آمریکا رخ می‌دهد. زلزله ۲ ریشتری هر روز در سواحل جنوبی آمریکا در حال وقوع است.
این سازمان آمریکایی معتقد است اگر زمین‌لرزه‌ای رخ دهد که با پیش‌بینی آن‌ها مطابقت داشته باشد، آن‌ها ادعای موفقیت می‌کنند حتی اگر یک یا چند عنصر پیش‌بینی شده آن‌ها به شدت با آنچه در واقع رخ داده متفاوت باشد. اما در واقع باید گفت پیش‌بینی آن‌ها شکست خورده است؛ بنابراین باید توجه داشت که بین هشدار اولیه زلزله، پیش‌بینی زلزله، احتمالات زلزله و پیشگویی زلزله چه تفاوت‌هایی وجود دارد؟
پیش‌بینی زلزله در چین چندین دهه پیش بر اساس زلزله‌های کوچک و فعالیت غیرمعمول حیوانات انجام می‌شد. بسیاری از مردم ترجیح دادند بیرون از خانه‌های خود بخوابند و در نتیجه در هنگام وقوع زلزله اصلی و ایجاد ویرانی‌های گسترده در امان ماندند. با این حال، این نوع از فعالیت‌های لرزه‌ای به ندرت با یک زمین‌لرزه بزرگ همراه است و متأسفانه، اغلب زلزله‌ها هیچ رویداد اولیه‌ای ندارند. زمین‌لرزه بزرگ بعدی در چین هیچ پیش‌زمینه‌ای نداشت و هزاران نفر جان باختند. USGS به جای تلاش برای انجام پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت، تلاش‌های خود را بر کاهش طولانی‌مدت خطرات زلزله و کمک به بهبود ایمنی سازه‌ها متمرکز می‌کند.
بعد از وایرال شدن توییت پیش‌بینی فرانک هوگربیتز، بسیاری از زمین‌شناسان درباره پیش‌بینی‌ناپذیر بودن زلزله هشدار داده و تاکید کردند که نباید به دام این پیش‌بینی‌ها افتاد، چون زمین‌لرزه‌ها توسط تراز‌های سیاره‌ای ایجاد نمی‌شوند و هیچ روش علمی برای پیش‌بینی زلزله وجود ندارد. اما هوگربیتز در پاسخ به این افراد نتیجه تحقیقات یک دانشمند عراقی به نام صالح محمد عواد در دانشگاه بغداد درباره «تاثیر تراز سیاره‌ای منظومه شمسی بر جزر و مد و زلزله» را در توییتر خود به انتشار گذاشته است.
با وجود بیانیه قوی سازمان لرزه‌نگاری آمریکا، موسسه تحقیقات لرزه‌ای SSGEOS همچنان بر صحت پیش‌بینی خود بر اساس رصد هندسی ماه و زمین اصرار دارد. در تازه‌ترین اظهار نظر خود هم پیش‌بینی کرده و گفته «هندسه ماه ممکن است باعث ایجاد برخی فعالیت‌های لرزه‌ای قوی در روزهای آینده، به ویژه در روز ۸ فوریه شود و به احتمال زیاد قدرت آن تا ۶ ریشتر خودهد بود. احتمال وقوع یک رخداد لرزه‌ای بزرگتر هم وجود دارد.» این موسسه گفته پس‌لرزه‌ها در مرکز ترکیه ادامه خواهد داشت و می‌تواند به بالاترین حد یعنی ۵ تا ۶ ریشتر برسد.
شدیدترین زلزله‌ها در تاریخ کدام اند؟
زلزله بزرگ آلاسکا در سال ۱۹۶۴ با ۹.۲ ریشتر قدرت دومین زلزله شدید تاریخ است که ذر منطقه پرینس ویلیام ساوند آلاسکا رخ داده است. این زلزله یک روستا را خراب کرد و به کشته شدن ۲۳ نفر منجر شد.
زمین لرزه کامچاکا در شرق روسیه با ۹ ریشتر در سال ۱۹۵۲ سومین زمین لرزه قوی ثبت شده در تاریخ است که ۱۰ تا ۱۵ هزار کشته به جای گذاشته است.
زلزله اکوادور-کلمبیا با ۸.۸ ریشتر در سال ۱۹۰۶ هم در زمره شدیدترین زلزله‌های تاریخ است، اما تعداد کشته‌ها ثبت نشده است. زلزله رت آیلند در سال ۱۹۶۵ با ۸.۷ ریشتر قدرت در منطقه آلاسکا اتفاق افتاده، اما به لطف خالی از سکنه بودن این منطقه خسارت کمی به دنبال داشت. زلزله تبت در سال ۱۹۵۰ با ۸.۶ ریشتر قدرت یکی از زمین لرزه‌های بزرگ تاریخ است که به کشته شدن ۱۵۰۰ تا ۳ هزار نفر منجر شد.
سونامی اقیانوس هند در آپریل ۲۰۱۲ هم یکی از شدیدترین زمین‌لرزه‌های تاریخ است. این سونامی در اثر یک زلزله ۸.۶ ریشتری در ن زدیکی شهر آسه اندونزی اتفاق افتاد، اما خوشبختانه به دلیل دوری از سرزمین‌های قابل سکونت، تنها ۱۰ کشته و ۱۲ زخمی به جای گذاشت که بیشتر آن‌ها در اثر حمله پنیک و سکته قلبی از ترس سونامی جان باخته بودند.
خسارت بار‌ترین زلزله‌های تاریخ
اما این دسته‌بندی که بر اساس شدت زمین لرزه است شاید از نظر زمین‌شناسی اهمیت داشته باشد، اما زلزله‌هایی که بیشترین خسارت جانی را داشته‌اند از نظر حافظه تاریخی مردم اهمیت بیشتری دارند. زلزله بزرگ سیشوآن چین در سال ۲۰۰۸ با ۸۰۰ هزار کشته بیشترین خسارت جانی را داشته است. بسیاری از ساختمان‌ها، مدارس و بیمارستان‌ها در این زلزله از بین رفتند و ده‌ها هزار نفر بی‌خانمان شدند.
سونامی ۲۰۰۴ اندونزی همان طور که گفته شد، هم از حیث قدرت ۹.۱ ریشتر، هم هم خسارت جانی جزو بدترین زلزله‌های تاریخ است. این زلزله ۲۳۰ تا ۲۵۰ هزار کشته داشته است. زلزله ۲۰۲۰ هاییتی اگرچه تنها ۷ ریشتر داشت، اما به کشته شدن ۲۲۰ هزار نفر منجر شد.
منبع:رویداد۲۴
کد مطلب: 188941
