موافقان و مخالفان فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی در مجلس

به گزارش مردم سالاری آنلاین،حدود یک ماه از قطعی گاه و بیگاه اینترنت و فیلترینگ پلتفرم‌های مختلف مانند اینستاگرام و واتس‌اپ می‌گذرد. دو برنامه‌ پرکاربرد میان ایرانیان که به لیست بلندبالای فیلترینگ قبلی اضافه شد.
ابراهیم رئیسی، در مستند انتخاباتی خود با اشاره به اینستاگرام گفته بود: «این یک چیزی است که در زمینه کسب‌وکار مردم است. آخر کسی می‌آید محل درآمد مردم را تعطیل کند؟ دختران من خیلی وقت‌ها خریدهای‌شان را از این طریق انجام می‌دهند و می‌گویند ارزان‌تر است. من همیشه گفتم فضای مجازی باید گسترش پیدا کند. من خودم در اینستاگرام صفحه دارم و هر شب کامنت‌ها را نگاه می‌کنم.»
اما از همان زمان زمزمه تصویب طرح ساماندهی پیام‌رسان‌ها و فضای مجازی آغاز شد. مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس تیرماه سال ۱۴۰۰ گفت: «ما قانون آن را آماده کرده‌ایم، آن را به صحن مجلس می‌بریم و انجامش خواهیم داد.»
۶ مرداد ۱۴۰۰، نمایندگان مجلس با بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی موافقت کردند. پافشاری برخی روی اجرای طرح صیانت همینگونه ادامه داشت تا شهریور سال جاری که اینترنت بین‌المللی در ساعاتی از روز به طور کامل قطع شد. به دنبال آن زنجیره‌ای از برنامه‌ها از جمله اینستاگرام نیز فیلتر شد. این در حالی است که درآمد حدود ۱۱ میلیون نفر به شبکه‌های اجتماعی وابسته است. البته تنها صحبت از برچیده شدن کسب‌وکارهای آنلاین نیست، بلکه گردش آزاد اطلاعات موضوع مهمی است که نباید از آن غافل ماند. در ادامه نظر برخی از نمایندگان مجلس را درباره فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی می‌خوانید.
موافقان محدودیت شبکه‌های اجتماعی
مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: «۲ سال است که برخی از نمایندگان نمی‌گذارند فضای مجازی را مدیریت کنیم. مجلس امروز قابل مقایسه با مجلس‌های قبلی نیست و باید پای مدیریت فضای مجازی بایستد.»
البته حتی او که از حامیان اصلی اجرای طرح صیانت بود، گفته است: «حرف ما این نیست که شغل‌ها را در فضای مجازی تعطیل کنیم. این اتفاق نه شدنی است نه ما می‌خواهیم که این کار بشود. ما بهتر از واتس‌اپ را باید بیاوریم تا مردم خودشان انتخاب کنند.» (فارس)
احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس نیز گفت: «فضای مجازی نیازمند قانونمند شدن است و باید به سمت اصلاح و مشخصاً حاکمیت قانون بر آن حرکت کنیم.»
او ادامه داد: «امروز متاسفانه به‌خاطر حجم سوء استفاده‌ شبکه‌های سازمان منافقین از بستر فضای مجازی برای توسعه آشوب‌ها و اغتشاشات، دچار محدودیت فضای مجازی شده‌ایم. به همین دلیل است که باید سریعاً به سمت توسعه شبکه ملی اطلاعات و ارتقای پلتفرم‌های داخلی حرکت و نظام بازآموزی و ارتقای سواد رسانه‌ای را ایجاد کنیم. در نظام آموزشی از ابتدایی تا دانشگاه در حوزه فضای مجازی و سواد رسانه‌ای بازنگری کنیم.» (ایسنا)
صادق طباطبایی‌نژاد، نماینده مجلس نیز درباره فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی گفت: «به نظر می‌رسد محدودیتی که در پلتفرم‌های اینستاگرام و واتس‌اپ ایجاد شده موقتی باشد و بیشتر برای موضوعات امنیتی به این شکل درآمده است. البته مهاجرت مردم به پیام رسان‌های داخلی کار بزرگ و زمانبری است، ولی به تدریج مردم باید به سمت پیام‌رسان‌های ایرانی حرکت کنند و از آنها بیشتر استفاده شود.» (ایسنا)
بد نیست از میان موافقان طرح ساماندهی پیام‌رسان‌ها به نظر فاطمه محمدبیگی، یکی دیگر از نمایندگان مجلس مروری کنیم. شهریور سال ۹۹، محمدبیگی از امضاکنندگان طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی گفته بود: «من مادر سه فرزند هستم. امروز آنها را به مدرسه بردم و به من گفتند فرزندانم باید در سامانه «شاد» ثبت‌نام کنند. تا امروز اجازه نداده بودم فرزندانم با فضای «اندروید» آشنا شوند؛ به این دلیل که فکر می‌‌کنم برای سلامت روحی و اخلاقی‌شان لازم نیست وارد فضای «اندروید» شوند. اما حالا نگرانم که نکند فرزند من در فضای اندروید وارد اینترنت شود و محتوای مستهجن ببیند. سال‌های سال تلاش کرده‌ایم که بچه‌‌های ما با صحنه‌های نامناسب مواجه نشوند.» (فراز)
سلب آزادی‌های مردم نتیجه مناسبی ندارد
با ادامه فیلترینگ و دسترسی محدود به اینترنت، برخی از نمایندگان مخالفت خود را با این موضوع نشان دادند. احمد علیرضابیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس درباره استمرار فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی گفت: «مردم نیاز دارند بایکدیگر ارتباط داشته باشند که طبیعتا استمرار این وضعیت تبعات ناخوشایندی را به همراه خواهد داشت. اگر تصور کنیم که به واسطه فیلتر کردن، می‌توانیم در کشور مصونیت ایجاد کنیم، تصور غلطی است. این روش‌ها هیچوقت جواب نداده است. اعمال هرگونه محدودیت و سلب آزادی‌های مردم، در هر قالبی که اتفاق بیافتد نتیجه مناسبی در پی نخواهد داشت.» (انتخاب)
غلامرضا نوری‌قزلجه از نمایندگان مخالف طرح صیانت نیز بیان کرد: «معتقدم اینترنت و شبکه‌های مجازی باید به حالت قبلی بازگردند و حتی‌المقدور آنچه هست از نظر دسترسی، پهنای باند و سرعت بهتر شود. شنیده شده است اینستاگرام و برخی از پلتفرم‌ها قرار است فیلتر شوند. این اخبار خوشحال‌کننده نیست و امیدوارم چنین اتفاقی رخ ندهد؛ زیرا این اقدامات جز اینکه بازار را برای فروش فیلترشکن و VPNها باز کند، کاری نمی‌کند.»
او ادامه داد: «تاکنون هم ثابت شده با فیلتر‌شدن‌ها آن اهدافی که سیاست‌گذاران در پی آن هستند و تعقیب می‌کنند، به دست نمی‌آید و ما امیدواریم این کار را نکنند. من نمی‌دانم یک‌عده چه سودی در فیلترشکن‌ها و VPNها دارند که دوست دارند همه چیز فیلتر شود تا فروش داشته باشند؟ نباید این کار را با مردم کرد؛ چراکه به مصحلت نیست.» (شرق)
جلال رشیدی کوچی، یکی دیگر از نمایندگان مجلس درباره فیلترینگ گفت: «عده‌ای با این استدلال که این شبکه‌ها بستر اغتشاشات را فراهم کرد و با همین موضوع، دنبال فیلتر کردن هستند. خیلی از افرادی که می‌خواهند شبکه‌های اجتماعی را فیلتر کنند در مجلس هستند. تا آنجایی که بتوانیم تلاش می‌کنیم جلوی این روش را بگیریم. این روش یعنی فیلتر شبکه‌های مجازی جواب نمی‌دهد. فیلتر کردن چاره کار نیست و پاک کردن صورت مسئله است. اینکه ما سرمان را در برف کنیم به منزله این نیست که خطرات پیرامونی ما وجود ندارد. تجربه هم ثابت کرده است که فیلتر کردن راهکارنیست.» (عصر ایران)
در شرایط فعلی آنچه رونق گرفته است بازار خرید و فروش فیلترشکن است. تجارت‌نیوز در گزارشی میدانی از بازار معاملات VPN نوشت که تا سقف یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان هم خرید و فروش می‌شود. حالا عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات گفته در تلاشیم که فروش فیلترشکن را نیز جرم‌انگاری کنیم.
منبع:تجارت نیوز