نقد صریح بیژن بیرنگ به ترویج بی‌تجربگی در تلویزیون

بیژن بیرنگ درباره تغییر مدیران شبکه‌های تلویزیونی و معاون سیما می‌گوید: نه جوان بودن مهم است، نه پیر و مسن بودن؛ کار در تلویزیون دانش و تجربه می‌خواهد.
بیژن بیرنگ ـ کارگردان و تهیه کننده باسابقه سینما و تلویزیون ـ که مدت ها حاضر به شرکت در مصاحبه ای نبود، حالا به سخن آمده و درباره جابه جایی‌ها و تغییرات اخیر مدیران تلویزیون که سازمان صداوسیما را به سمت جوانگرایی سوق داده است، به ایسنا می گوید: جوان گرایی و این حرف ها یکسری توهمات است؛ مثلا چرا ما نباید در مسأله آب یک متخصص نود ساله را صدا کنیم که شرایط را درست کند و به جایش جوانگرایی کنیم و یک بچه بیست ساله را بیاوریم که مسائل را حل کند؟ پس تجربه کجای کار است؟ تجربه در دنیا هیچ نقشی ندارد؟ سواد نقشی ندارد؟ مثلا اگر یک آدم ۲۰ ـ ۳۰ ساله را مدیر یک شبکه کنیم، می‌خواهیم چه اتفاقی بیفتد، وقتی که کار نکرده، دستیاری نکرده، آموزش ندیده و تجربه نکرده است؟ معلوم است که اشتباه می‌کند.
او در پاسخ به اینکه پیشنهادش به مدیران جدید تلویزیون و معاون جدیدی سیما چیست؟ تصریح می کند: پیشنهادم این است که اگر این کاره نیستند، وقت هیچکس را نگیرند، استعفا بدهند و بروند. با پیشنهاد، کسی کاری یاد نمی‌گیرد!

این کارگردان پیشکسوت که همراه با مرحوم مسعود رسام، ساخت سریال خاطره انگیز «خانه سبز» با بازی مرحوم خسرو شکیبایی را در کارنامه دارد، با بیان اینکه در حال حاضر نه تلویزیون تماشا می کند و نه با این رسانه همکاری می کند، تصریح می کند: آن زمان که من با تلویزیون کار می‌کردم، مدیرها و آدم‌ها این شکلی نبودند. الان می‌خواهید معجزه اتفاق بیفتد؟

سریال «خانه سبز»
بیرنگ در ادامه با بازگویی اظهارنظری از جان هیوستون، کارگردان شناخته شده آمریکایی، درباره وظایف تهیه کننده و نیز تشبیه کردن تلویزیون به یک تهیه کننده بزرگ، عنوان می کند: از نظر من تلویزیون تهیه کننده بزرگ است؛ ما که به عنوان تهیه کننده کار می‌کردیم، تهیه کننده نبودیم، ما فقط تهیه کننده اجرایی بودیم. جان هیوستون درباره وظایف یک تهیه کننده می‌گوید: ۵۰ درصد وظیفه یک تهیه کننده انتخاب درست است؛ یعنی با انتخاب درست ۵۰ درصد کار درست می‌شود. ۱۰ درصد ویژگی های آدم‌هاست. هر کسی ویژگی خاص خودش را دارد که قاعدتا برای هیچکس ۱۰ درصدش کامل نمی‌شود. ۲۰ درصد خلاقیت است که از این ۲۰ درصد هم کسی نمی‌تواند ۱۰۰ درصدش را خالق باشد، جز خداوند تبارک و تعالی. ۲۰ درصد از کیفیت کار می ماند که هیچ موقع این ۲۰ درصد هم پر نمی‌شود. هیچکاری نمی‌تواند ۹۰ درصد خوب باشد؛ نهایت ۸۰ درصد خوب می شود؛ بنابراین این کارگردان آمریکایی نتیجه می‌گیرد که بزرگترین وظیفه تهیه کننده انتخاب درست است. پس اگر تلویزیون به عنوان یک تهیه کننده، مدیرانش را درست انتخاب کند و اگر مدیرانش لایق باشند و آن‌ها هم انتخاب ‌های درستی کنند، یک شبکه راه می‌افتد.
او می افزاید: اگر تلویزیون در انتخاب مدیران درست عمل کند و مدیران در انتخاب عوامل و برنامه سازان درست عمل کنند، از یک مصاحبه گرفته تا یک سریال، کار راه می‌افتد؛ مثلا اگر یک مدیر شبکه آقای ایرج طهماسب را انتخاب کند، ۵۰ درصد راه را رفته است. از ۵۰ درصد باقی هم چند درصد بالا درست می‌شود و کاری درحد ۶۰ ـ ۷۰ درصد می‌شود که کار خوبی از آب درمی‌آید. ولی اگر از اول انتخاب آن‌ها آقای طهماسب نباشد و کار آقای طهماسب را به آدم دیگری بدهند، دیگر معجزه‌ای اتفاق نمی‌افتد.
بیرنگ با توضیح اینکه برای دستیابی به نتیجه ایده‌آل و دلخواه باید انتخاب درستی داشته و در مسیر درستی گام برداشت، خاطرنشان می کند: اگر انتخاب‌هایت اشتباه باشد، هیچ راه چاره ای وجود ندارد و اتفاقی هم نمی‌افتد. تو باید تدارک را درست بچینی تا معجزه هم کمک کند.

سریال «همسران»
کارگردان سریال «همسران» با یادآوریِ یک روایت طنزآمیز عنوان می کند: می‌گویند شخصی رفته بود پیش بزرگی، دعا می‌کرد که بلیتش را برنده کند و گریه می‌کرد. یک شب آن بزرگ به خوابش آمد و گفت تو باید یک بلیط بخری که من برنده‌اش کنم! قصه ما همین است. اگر هر کسی سر جایش باشد، کارها درست می‌شود. آدم هایی که در جای نادرست قرار می‌گیرند را می‌خواهیم با مشورت و راهنمایی به جایی برسانیم که نمی‌شود.
بیژن بیرنگ ساخت سریال‌های خاطره انگیزی همچون «همسران» و «خانه سبز» و نیز تهیه کنندگی مجموعه‌هایی همچون «تولدی دیگر» و «دنیای شیرین دریا» را در کارنامه هنری خود به ثبت رسانده است