پنجاهمین سالگرد بازگشت جزایر سه‌گانه به ایران

۹ آذرماه ۱۳۵۰ خورشیدی، سی‌‌ام نوامبر سال ۱۹۷۱ میلادی، نیروی دریایی ارتش ایران جزایر ایرانی بوموسا، تُنب بزرگ و تُنب کوچک را به حاکمیت ایران بازگرداند و پرچم ایران بر فراز بلند‌ترین قله ابوموسی به اهتزاز در آمد.
به گزارش امرداد، در ساعت ٦:١٥ بامداد روز ٩ آذر ١٣٥٠ خورشیدی ( ٣٠ نوامبر ١٩٧١ میلادی )، یک روز پیش از ترک نیروهای  انگلیسی از خلیج فارس یگان‌های نیروی دریایی ایران در سه جزیره تنگه هرمز ( تنب بزرگ تنب کوچک و بوموسا ) پیاده شدند. نخستین پرچم ایران پس از گذشت کمتر از ٣٥ دقیقه از آغاز عملیات بر نخستین جزیره افراشته شد و در راس ساعت ٨ در هر سه جزیره پرچم ایران همراه با شلیک ٢١ گلوله توپ برافراشته شد. این خبر را امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت در جلسه علنی مجلس شورای ملی اعلام کرد.
بخشی از نیروهای ایرانی بر چهار گوشه بوموسا (ابوموسی) و بر فراز کوه حلوا به عنوان بلندترین نقطه جزیره پرچم سه رنگ ملی ایران را بر افراشتند. بخش دیگر نیروها نیز پس از اعزام به جزیره تنب بزرگ مسالمت‌آمیز و بدون حمل سلاح برای تحویل پاسگاه رفتند، به شوند ناهماهنگی میان شیخ شارجه با پلیس بومی جزیره تنب بزرگ از داخل پاسگاه با تیراندازی مواجه شدند و ناجوانمردانه جان باختند. نام این سه جانسپار جاویدان راه میهن: سروان رضا سوزنچی، مه‌ناوی یکم حبیب‌الله کهریزی و  ناوی آیت ا.. خانی. در جزيره بوموسا، برادر امير شارجه از یگان‌ها و مقامات ايرانی استقبال كرد. بدین ترتیب پس از  نزدیک به ۸۰ سال که سیاست استعمار برخلاف حقوق مسلم تاریخى مانع اعمال حاکمیت ایران بر این جزایر شده بود، پس از گفت‌وگوهاى پیگیر، بار دیگر این جزایر تحت حاکمیت بر حق ایران قرار گرفت.
دولت ایران حتا در دوره قاجاریان و نیز در دوران رضاشاه، بارها حق حاکمیت خود را بر جزیره‌های تنب و بوموسا اعلام کرد. از جمله در تاریخ ۵ اسفند ۱۳۰۸ خورشیدی، وزارت خارجه دولت رضاشاه پهلوی، نامه اعتراضى را مبنى بر برافراشتن پرچم بریتانیا بر فراز جزیره های بوموسا و تنب بزرگ به وزیر مختار بریتانیا در تهران نگاشت. جزاير ابوموسی، تنب بزرگ و تنب كوچک تا سال ۱۲۸۳ خورشیدی (۱۹۰۴ میلادی) كه برای نخستين بار ناوهای جنگی انگلستان در ساحل آنها پهلو گرفته بود، جزو خاک ايران و تحت اداره بندرلنگه از توابع استان فارس بودند. در اين سال، انگلستان اين جزاير را به اشغال خود درآورد و مورد اعتراض دولت وقت ايران قرار گرفت. مشکل ایران در دوران قاجارها، نداشتن قدرت دريايی موثر بود. ایران در دهه ۱۹۳۰ پس از خرید چند ناو از ایتالیا، توانست انگلیسی‌هارا از چند نقطه خلیج فارس ازجمله «باسعیدو» در قشم بیرون براند.
جزیره بوموسا با وسعت ۱۲ کیلومتر مربع، تنب بزرگ با ۱۱ کیلومتر مربع و تنب کوچک با ۲ کیلومتر مربع مساحت همراه با دیگر جزایر ایرانى خلیج فارس، دنباله چین خوردگى هاى زاگرس در آب‌های کرانه‌ای ایران به‌شمار می‌رود.