بررسی مسایل تجارت ایران و افغانستان

 مرتضی اشرفی در نشست کارگروه ساماندهی مبادلات مرزی خراسان رضوی اظهار کرد: با توجه به شرایط کنونی حاکم بر افغانستان و وقفه‌های ایجاد شده در تجارت با این کشور به ویژه در مرز دوغارون که به سمت شرایط عادی حرکت می کند قرار است این موضوع طی نشست مزبور از سوی مدیران اقتصادی و کارشناسان و فعالان تجارت در این حوزه مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
وی با اشاره به روند رو به بهبود وضعیت تجارت با افغانستان در مرز دوغارون ادامه داد: در این زمینه توجه ویژه به بخش خصوصی و فعال شدن و همفکری  اعضاء اتاق بازرگانی مشترک ایران و افغانستان ضروری است.
معاون استاندار خراسان رضوی عنوان کرد: رونق اقتصادی مرز اولویت اصلی خراسان رضوی است و هر یک از مدیران این حوزه باید وظیفه خود را در مرز دوغارون به نحو مطلوب انجام دهند تا کارها به نحو احسن مدیریت شود و ساماندهی شده و بیشترین صادرات و ترانزیت کالا از مرز دوغارون انجام گیرد.
اشرفی با اشاره به مشکلات موجود در مرز باجگیران و راه آهن خواف- هرات به عنوان مهمترین معضلات حوزه مرز خراسان رضوی گفت: تمام این موارد طی گزارشی مبسوط به وزارت کشور اعلام شده است.
وی همچنین بر استفاده مطلوب از ظرفیت‌های  منطقه ویژه اقتصادی سرخس از جمله تاسیسات زیر بنایی و حمل و نقلی تاکید کرد و افزود:  باید برنامه‌ریزی لازم و اطلاع‌رسانی مطللوب صورت گیرد تا ضمن جذب سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی از ظرفیت‌های این منطقه غفلت نشود.
در ادامه این نشست محسن سیاح، فرماندار تایباد نیز اظهار کرد: با تلاش شبانه روزی همه دستگاه های امنیتی و مسوول در مرز دوغارون شاهد کمترین تبعات امنیتی و اقتصادی بودیم و پیش بینی ها نیز حاکی از بروز کمترین تبعات تحت تاثیر تحولات امنیتی و اقتصادی در مرز دوغارون است.
وی افزود: با وجود بروز تغییر و تحولات در کشور افغانستان، حداقل ماندگاری و توقف ناوگان را در مرز دوغارون داشتیم و روزانه به طور میانگین ۶۵۰ تا ۷۰۰ کامیون صادراتی و ترانزیتی از دوغارون به نقاط دیگر کشور ارسال می‌شد، در صورتی که اگر معبر زمینی دوغارون با مشکلاتی مواجه می‌شد حدود ۳۰۰۰ ناوگان در این مرز متوقف می‌ماند.
فرماندار تایب خاطر نشان کرد: خوشبختانه با همکاری دستگاه‌های متولی در مرز و پیگیری استان از طریق گمرک و پایانه‌های مرزی، به دلیل تسلط و اشرافیت اطلاعاتی و اقتدار نیروهای انتظامی و نظامی، مشکل خاصی در مرز دوغارون به وجود نیامد.
وی تصریح کرد: تغییر و تحولات سیاسی در افغانستان باعث بروز فراز و فرودهایی در تجارت با این کشور شده است به طوری که در روزهای نخست شاهد کاهش ۵۰ درصدی صادرات و واردات کالا در مرز دوغارون و بی سامانی وضعیت بخش‌های اداری در آن سوی مرز و تبادلات ارزی بودیم.
سیاح اظهار کرد: هم اینک وضعیت صادرات و ترانزیت کالا در دوغارون روند افزایشی دارد و نباید از نظر دور داشت که مرز دوغارون در گذشته با مشکلاتی مواجه بوده که بخشی از آن از ایران و بخشی دیگر از افغانستان نشات می‌گیرد، اما بعد از این تغییر و تحولات مشکلات بیشتر شده است.
وی بیان کرد: پیشنهاد می‌شود که یک کارگروه و کمیته کارشناسی ویژه مرز دوغارون تشکیل و مسایل را به صورت میدانی و کارشناسی بررسی کند تا موانع و مشکلات برطرف و صادرات و واردات کالا شتاب گیرد.
جواد وحدتی، معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: طرف افغانستانی عوارض متقابل برای ناوگان حمل و نقلی را ۳۰ درصد افزایش داده است اما آمارها گویای مساعد شدن وضعیت تردد در مرز است.
وی افزود: ساخت مسیر جدید در مرز دوغارون برای تردد کامیون‌ها در حال انجام است و ۸۵ درصد پیشرفت اجرایی دارد.
امید جهانخواه، ناظر گمرکات خراسان رضوی نیز در این نشست اظهار کرد: از ۱۷ اردیبهشت ماه تا ۱۷ تیرماه، میزان ورودی کامیون از افغانستان به خراسان رضوی از طریق مرز دوغارون (گمرک، منطقه ویژه اقتصادی دوغارون و بازارچه مرزی) در مجموع ۲۰ هزار و ۲۸۴ دستگاه کامیون و میزان کامیون خروجی از مرز دوغارون در این مدت ۱۵ هزار و ۷۷۱ دستگاه بوده است.
وی افزود: از ۱۸ تیرماه تا ۱۵ شهریور ماه میزان ورودی کامیون از افغانستان به خراسان رضوی از طریق مرز دوغارون در مجموع ۱۰ هزار و ۸۴۵ دستگاه و میزان کامیون خروجی در این مدت از مرز دوغارون ۱۰ هزار و ۹۹۶ دستگاه بوده است.
ناظرات گمرکات استان اضافه کرد: میزان کامیون ورودی به مرز دوغارون در بازه زمانی  ۱۷ اردیبهشت ماه تا ۱۷ تیرماه در مقایسه با بازه زمانی ۱۸ تیرماه تا ۱۵ شهریور ماه ۴۷ درصد کاهش و میزان کامیون خروجی از مرز دوغارون در این بازه های زمانی ۴۴ درصد کاهش یافته است.
جهانخواه بیان کرد: میزان صادرات کالا از ۱۷ اردیبهشت ماه تا ۱۷ تیرماه از مرز دوغارون به میزان ۱۴۶ هزار تن و میزان ترانزیت کالا در این مدت از مرز دوغارون ۱۱۷ هزار تن بوده ، در حالی که میزان صادرات کالا از این مرز از ۱۸ تیرماه تا ۱۵ شهریور ماه ۸۲ هزار تن و میزان ترانزیت کالا از این مرز در مدت مزبور ۵۲ هزار تن بود.
وی افزود: مقایسه صادرات و ترانزیت کالا از مرز دوغارون در بازه زمانی ۱۷ اردیبهشت ماه تا ۱۷ تیرماه با ۱۸ تیرماه تا ۱۵ شهریور ماه حاکی از  کاهش ۴۳.۸ درصدی و ۵۷.۵ درصدی است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی استانداری خراسان رضوی، ناظرات گمرکات استان گفت: دلایل اصلی کاهش صادرات و ترانزیت کالا در مدت مزبور در مرز دوغارون عدم اجازه ورود ارز یا دلار از کشور افغانستان و عدم اعتماد تجار افغانستانی به تجارت در این مرز به دلیل شرایط سیاسی آن کشور است .