ماندگاری ویروس کرونا در محیط‌های آبی

به اعتقاد محققان، ویروس کرونا در محیط‌های آبی به ویژه در فصول سرد ماندگاری بالایی دارد، ولی نتایج مطالعات نشان می دهد که استفاده از روش های نوین گندزدایی و کلرزنی می تواند به میزان ۹۰ درصد از انتقال این ویروس به انسان جلوگیری کند، ضمن آنکه اپراتورهای تصفیه خانه ‎های آب و مجموعه‌های تفریحی آبی باید ارزیابی ریسک و آنالیز کیفی آب را در اولویت قرار دهند.
دکتر مهدی شفیعی، مدیرعامل یکی از شرکت‌های دانش بنیان فعال در زمینه بومی سازی سامانه‌های گندزدایی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: از آنجایی‌که ماندگاری و مقاومت ویروس کووید- ۱۹ نسبتا زیاد است، سیستم‌های مدرن تصفیه می‌توانند نقش مهمی در حفاظت سلامت عمومی جامعه ایفا کنند.
وی اضافه کرد: طبق آخرین مطالعات صورت گرفته، بقای ویروس کرونا در محیط‌های آبی با دمای پایین، نسبتا زیاد است و بنابراین بسترهای آبی و فاضلابی در فصول سرد می‌توانند بستر خطرناکی برای انتقال کرونا ویروس باشند.
شفیعی با تاکید بر اینکه ویروس کرونا نسبت به دیگر میکرو ارگانیسم‌های موجود در آب، مانند "اشرشیا کلی" دارای مقاومت و طول عمر بیشتری است، اظهار کرد: یافته‌های علمی نشان می‌دهد که ویروس کرونا توانایی زنده ماندن خود در محیط‌های آبی، فاضلاب و زباله را حفظ می‌کند؛ از این رو ویروس کووید-۱۹ می‌تواند از طریق فاضلاب به انسان منتقل شود.
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان با اشاره به اثرات تصفیه پساب در کاهش و قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا، تاکید کرد: پساب‌های تصفیه شده برای آب آشامیدنی و حتی آبیاری فضای سبز در این زمینه موثر است؛ از این رو تصفیه فاضلاب می‌تواند نقش بسزایی در کاهش انتقال ویروس کرونا داشته باشد. تصفیه فاضلاب معمولا تا ۹۰ درصد در حذف ویروس موثر است.
وی با تاکید بر اینکه فرایندهای اصلی حذف ویروس‌ها در فاضلاب، بر مبنای روش گندزدایی شیمیایی با استفاده از روش کلریناسیون است، خاطر نشان کرد: بهترین و موثرترین روش گندزدایی با کلر، استفاده از پکیج های الکترولیز مولد هیپوکلریت سدیم در محل است؛ چرا که این روش به علت عدم افت غلظت و مصرف به اندازه نیاز ، دارای بیشترین کارایی و کمترین اثرات جانبی کلر است.
شفیعی یادآور شد: با توجه به تکثیر این ویروس در محیط‌های آبی، لازم است اپراتور تصفیه ‌خانه‌های آب و مجموعه‌های تفریحی آبی ارزیابی ریسک و آنالیز کیفی آب را در اولویت قرار دهند. گندزدایی آب با کلر راه موثری جهت جلوگیری از انتشار کرونا است.
این محقق افزود: به طور معمول پساب‌ها توسط شبکه‌های جمع‌آوری شهری که شامل فاضلاب خانگی و فاضلاب بیمارستان‌هایی که بیماران کرونایی دارند، جمع آوری می‌شوند. این حجم فاضلاب‌ها پس از انتقال به تصفیه‌خانه و احتمال اینکه غلظت ویروسی (تجمع ویروس) بیشتر شده باشد، از فرآیندهای مختلف تصفیه فاضلاب عبور کرده، گندزدایی شده و تصفیه می‌شوند.
وی ادامه داد: تصفیه ثانویه فاضلاب تا ۹۰ درصد در کاهش ویروس موثر است، از فرایندهای اصلی غیر فعال ‌سازی ویروس‌ها در فاضلاب، گندزدایی شیمیایی مثل کلریناسیون و اشعه UV است، ضمن آنکه تصفیه‌ آب‌های سطحی آلوده به فاضلاب در تأمین آب خام هنگام شیوع کرونا بسیار مهم است.
به گفته این محقق، ویروس کرونا در معرض برخی از غیرفعال کننده‌ها مانند نور خورشید، مواد شیمیایی، اکسیداتیو و دمای بالا، غیرفعال می‌شوند.
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان اظهار کرد: دستورالعمل‌های مربوط به کیفیت آب آشامیدنی کشور کانادا نشان می‌دهد که تصفیه متداول آب و گندزدایی با کلر (بررسی کدورت، گندزدایی، pH، دما) باعث کنترل ویروس خواهد شد، به گونه‌ای که در فرآیند تصفیه مانند فیلتراسیون به عنوان یکی از چندین فرایند موثر در کنترل ویروس کرونا، قادر به حذف ۹۹ درصدی ویروس‌ها خواهد شد.
وی با بیان اینکه هیچ دستورالعمل بهداشتی خاصی جهت محافظت کارمندان در برابر ویروس کووید-۱۹ در عملیات تصفیه فاضلاب وجود ندارد، خاطر نشان کرد: توصیه کارشناسان بهداشت جهانی در این زمینه شامل مراقبت‌های اولیه، اطلاع ‌رسانی و همکاری مردم در کنترل کرونا ویروس است و این یعنی برای کسانی که در این زمینه کار می‌کنند، با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی می توانند بدون دغدغه اقدام به اجرای عملیات تصفیه آب و فاضلاب کنند.
شفیعی در ادامه با بیان اثرات سیستم‌های نوین تصفیه در حذف ویروس کرونا از پساب، گفت: استفاده از سیستم‌های گندزدایی نوین باعث از بین بردن RNA ویروس کوید- ۱۹ خواهد شد و این ویروس بدون پوشش را به کلی از محیط‌های آبی حذف خواهد کرد.
وی با اشاره به برخی مطالعات در این زمینه یادآور شد: غلظت تمامی میکروارگانیسم های ویروسی در فاضلابی با دبی ۵ لیتر در ثانیه پس از انجام مراحل تصفیه و تزریق ماده گندزدا با غلظت ۵ ppm به صفر رسید که نشان از کارایی سیستم های گندزدایی الکتروکلرینیشن در حذف ویروس کرونا است.