با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، توجه افکار عمومی به این انتخابات در دنیا و از جمله در ایران افزایش یافته است. اما در این بین نوع انتخاب رییس جمهور در آمریکا نیز که لزوما با اکثریت آرای مردم نیست، با ابهاماتی برای افکار عمومی مواجه است.پرسش این است که رای الکترال و مجمع گزینندگان چیست و چگونه ممکن است فردی اکثریت آرای مردم را کسب کند اما رییس جمهوری نشود؟
به گزارش
مردم سالاری آنلاین، انتخابات در آمریکا، از طریق رأی غیر مستقیم مردم برگزار می شود. ابتدا نتایج انتخابات در ایالتهای آمریکا به صورت جداگانه بررسی می شود. هر کسی که برنده اکثریت آرا در هر ایالت شود، تعداد آرای الکترال آن ایالت را از آن خود میکند. در واقع مجموع آرای رییس جمهوری منتخب را نه رای چند ده میلیونی مردم، بلکه رای الکترال مشخص می کند. هر چه ایالتی پرجمعیتتر باشد، تعداد آرای الکترال آن بیشتر خواهد بود. برای پیروزی درانتخابات ریاست جمهوری آمریکا به حداقل ۲۷۰ رأی از مجموع ۵۳۸ رأی الکترال نیاز است. معمولا هر فردی آرای بیشتری از مردم کسب کند، در جذب آرای الکترال هم موفق خواهد بود اما در دوره هایی که رقابت بین دو کاندیدای ریاست جمهوری بیشتر و نزدیکتر بوده، این اتفاق رخ داده که کاندیدایی اکثریت آرای مردم را کسب کرده، اما کاندیدای دیگر، رای الکترال بیشتری کسب کرده و رییس جمهوری شده است.
آخرین بار در دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود که هیلاری کلینتون، حدود سه میلیون رای بیشتر کسب کرد، اما دونالد ترامپ با جذب آرای الکترال بیشتر، رییس جمهوری شد. پیش از آن هم چهار بار دیگر این اتفاق رخ داده که کسی رییس جمهوری شده که رای اکثریت را کسب نکرده، بلکه رای الکترال بالاتری گرفته است. به جز سال 2016، در سال 2000 هم این اتفاق راخ داد که جرج دبلیو بوش، اگرچه رای عمومی کمتری نسبت به کاندیدای دموکرات داشت، اما با کسب آرای الکترال، رییس جمهوری آمریکا شد. سه بار دیگر، مربوط به قرن نوزدهم میلادی است. به ترتیب در سالهای ۱۸۲۴، ۱۸۷۶ و ۱۸۸۸، جان کویینسی آدامز، رادرفورد بیرچاردهیز و بنجامین هریسون، با وجود اکثریت نداشتن در آرای مردم، با کسب آرای الکترال، رییس جمهوری آمریکا شدند.
اما کدام ایالت ها نقش تعیین کننده تری در انتخابات آمریکا دارند؟ ایالت کالیفرنیا ۵۵ با رای الکترال و ایالت تگزاس با ۳۸ رای الکترال، بیشترین نقش را در انتخابات آمریکا دارند. در انتخابات گذشته، کلینتون در کالیفرنیا و ترامپ در تگزاس بیشترین رای الکترال را کسب کردند و نظرسنجی ها نشان می دهد در این دوره نیز دموکراتها در کالیفرنیا و جمهوریخواهان در تگزاس پیشتاز هستند.
دو ایالت نیویورک و فلوریدا هر کدام با 29 رای الکترال، دیگر ایالتهای تاثیرگذار آمریکا در انتخابات هستند. در دوره پیش فلوریدا به ترامپ و نیویورک به کلینتون رای داده بودند. دو ایالت پنسیلوانیا و ایلینویز هم هر کدام 20 رای الکترال دارند که در اولی ترامپ رای آورده بود و در دومی هیلاری کلینتون و نظرسنجی ها نشان می دهد همچنان وضعیت دموکراتها و جمهوریخواهان، در این دو ایالت همانند دوره قبل خواهد بود. سایر ایالتهای آمرکا، زیر 20 رای الکترال دارند.
فعلا در نظرسنجی ها بایدن از ترامپ پیش است اما دو عامل می تواند نتیجه انتخابات را مغایر با این نظرسنجی ها ثبت کند. اول اینکه برخی از افرادی که قصد دارند به ترامپ رای دهند، به دلیل آنکه برچسبهای حمایت از پوپولیست نخورند، ترجیح میدهند رای خود را شفاف اعلام نکنند. دومین دلیل این است که ممکن است ترامپ در آرایی اکثریت را کسب کند و رای الکترال آن ایالتها را از آن خود کند که نتیجه انتخابات را تغییر دهد؛ اتفاقی که در دوره قبل هم رخ داد و ترامپ را به جای هیلاری کلینتون به کاخ سفید فرستاد.