لبخند سوئیس به ایران زیر بار تحریم

سفر سوئیسی‌ها به ایران همانند سایر کشورهای اروپایی پس از خروج آمریکا از برجام کاهش داشته است. با این وجود درست در روزهایی که پرونده تازه‌ای در راستای سیاه‌نمایی ایران باز شده، سوئیس پای مذاکره با کشورمان نشست و تفاهم‌نامه‌ای را امضا کرد که در چهار دهه گذشته بین دو کشور برقرار نشده بود.
ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ که به تازگی سفری به سوئیس داشته است، در گفت‌وگو با ایسنا درباره تعاملات تازه گردشگری ایران با برخی کشورها، توضیح داد: با توجه به فضایی که با خروج آمریکا از برجام ایجاد شد و ریزشی که در گردشگران کشورهای غربی تجریه کردیم، تصمیم گرفتیم برای جبران و تغییر وضعیت، با بازارهای مستعد که کمتر تحت تاثیر تحولات سیاسی قرار می‌گیرند، وارد تعاملات گسترده‌تر شویم، سوئیس از جمله این کشورها بود. ما دنبال بازارهایی بودیم که به طور مستمر جایگزین کشورهایی شوندکه در سال‌های اخیر ریزش گردشگران آن‌ها در ایران بیشتر بوده است.
او ادامه داد: درحال حاضر بیشتر مطالعات و تمرکز بازاریابی گردشگری ایران علاوه بر کشورهای اروپایی، شبه قاره هند است. معتقدم این شبه قاره که متشکل از کشورهای هند، پاکستان، بنگلادش است با جمعیتی بیش از یک میلیارد و ۷۰۰ هزار نفر که بیش از ۳۰ میلیون نفر آن‌ها شیعه دوازده امامی هستند، بازار پر قدرتی به حساب می‌آید. ما حتی خیلی جدی مایل به کار در بازار افغانستان هستیم.
وی افزود: درست است همه کشورهای شبه قاره هند ثروتمند نیستند اما دلیل نمی‌شود که اصلا جمعیت ثروتمند و یا گردشگر نداشته باشد و نتوان روی آن سرمایه‌گذاری کرد.
تیموری گفت: در حوزه اروپا نیز علاوه‌بر ارتباط‌هایی که با سوئیس و اتریش برقرار شده است دنبال گسترش ارتباط‌هایی با کشورهایی همچون دانمارک و سوئد هستیم.
او ادامه داد: سوئیس یکی از کشورهایی بود که در سال‌های گذشته با وجود نوسانات سیاسی، همواره به ایران توریست فرستاده است، به اضافه این‌که مردم آن شناخت خوبی از ایران دارند. از طرفی، سوئیس در حدود هشت  میلیون نفر جمعیت داد که بیش از ۹۱ درصد آن‌ها در سال دست‌کم سه سفر انجام می‌دهند که یک سفر آن‌ها به خارج از این کشور اختصاص دارد و دو سفر دیگر معمولا در داخل کشور انجام می‌شود. مردم این کشور از نظر رفاهی سطحی بالا دارند و از جمله توریست‌هایی به شمار می‌آیند که هزینه‌کرد بالایی هنگام سفر دارند.

معاون گردشگری با اشاره به یادداشت تفاهمی که بین دو کشور امضا شد، گفت: یک سال پیش در تهران دیداری با نمانیده گردشگری سوئیس داشتم که ارتباط‌ها ادامه پیدا کرد تا این‌که در حاشیه اجلاس کمیسیون همکاری‌های اقتصادی دو کشور، سند همکاری بین بخش گردشگری ایران و سوئیس امضا شد. روابط گردشگری دو کشور در سال‌های دور بسیار پر قدرت بود اما دست‌کم در چهار دهه اخیر هیچ یادداشت تفاهمی بین دو کشور وجود نداشت و چارچوب همکاری‌ها در این زمینه مشخص نبوده است.
تیموری اضافه کرد: برای این سند همکاری بازه زمانی تعیین نشده و حتی اشاره شده در ادامه این تفاهم، اسناد مهم‌تر و برنامه‌های عملیاتی‌تری بین دو کشور مبادله شود. این سند چارچوب همکاری‌های دو کشور را مشخص می‌کند تا روابط و تعاملات گردشگری بین ایران و سوئیس منسجم‌تر شود.
وی به جزئیات بیشتر این تفاهم‌نامه اشاره کرد و افزود: در این تفاهم‌نامه دو دولت متعهد شدند بخش خصوصی و دولتی را برای توسعه همکاری‌های گردشگری تشویق کنند و مقررات و قوانین جاری، آمار و ارقام در حوزه گردشگری، تجارب و موفقیت‌های دو کشور در ارتقاء کیفیت خدمات گردشگری را با یکدیگر تبادل کنند. در حوزه‌های مختلف آموزش و پژوهش نیز مقرر شد موسسات برای همکاری‌های آموزشی تشویق شوند و برای شرکت در نمایشگاه‌ها و رویدادهای گردشگری دو کشور مشارکت کنند.
معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین به برگزاری نشستی با اعضای اتاق بازرگانی ایران و سوئیس در شهر زوریخ اشاره کرد و آن را فرصتی برای معرفی ایران دانست و گفت: تجار و بازرگانان سوئیس ذهن‌شان بر این بود که ممکن است در شرایط تحریم، گردشگری ایران افت پیدا کرده باشد اما ارائه آمارها در این بخش، وضعیت امیدوارانه‌ای را برای آن‌ها ترسیم کرد.
او با اشاره به نظر مقامات سوئیس درباره تداوم همکاری‌ها با ایران در شرایط تحریم، گفت: در مقدمه یادداشت تفاهم گردشگری ایران و سوئیس صراحتا ذکر شده گردشگری ابزاری برای تفاهم میان ملت‌ها و آشنایی و شناخت بیش از پیش و عمیق‌سازی روابط دو ملت است، بنابراین مصمم هستیم همکاری‌ها را توسعه دهیم و آن را حفظ کنیم. ما مطمئنیم با افزایش رفت و آمد گردشگران ارتباط با سایر کشورها عمیق‌تر می‌شود.
تیموری اضافه کرد: در جریان این سفر بازدیدی از ساختار اداری گردشگری سوئیس صورت گرفت که همزمانی آن با تعریف ساختار و تدوین چارت گردشگری در وزارتخانه جدید می‌تواند تجربه مفید و کاربردی باشد. همچنین در یک برنامه یک روزه بازدید فنی از توانمندی‌های گردشگری یک مقصد ویژه در این کشور به ویژه در بخش حمل و نقل آن انجام شد و در جریان هماهنگی بین دستگاه‌ها قرار گرفتیم. تجربیات گردشگری سوئیس و جایگاهی که گردشگری آن در درآمدزایی و اشتغالزایی این کشور دارد می‌تواند برای ایران مفید باشد.
سوییس در سال ۲۰۱۶ تنها از بخش‌های هتلداری، رستورانداری و حمل و نقل ۲۰.۳ میلیارد فرانک درآمد بدست آورد. سفر گردشگران خارجی از سوییس در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۱۶ میلیارد فرانک معادل ۴/۴ درصد درآمد صادراتی این کشور بود. درآمد حاصل از سفر گردشگران خارجی که به این کشور در سال ۲۰۱۷ نیز بالغ بر ۱۷ میلیارد دلار بود.
در سال ۲۰۱۶ گردشگری در سوئیس بالغ بر ۱۶۵ هزار شغل مستقیم ایجاد کرد که برابر با ۳/۳ درصد کل اشتغال در این کشور بوده است.
آمارهای بخش گردشگری سوئیس نشان می‌دهد بیشترین سفر مردم این کشور در سال ۲۰۱۶ بیشتر به کشورهای همسایه از جمله آلمان، ایتالیا و فرانسه بوده و ۲۱ درصد به سایر کشورهای اروپایی و ۸ درصد هم به خارج از اروپا سفر کرده‌اند. سوئیسی‌ها بیشتر برای گذران تعطیلات و تفریح از کشورشان خارج می‌شوند.
سوئیس همچنین در زمینه حمل و نقل، گردشگری کوهستان و تجهیزات تله کابین و ورزش‌های کوهستانی کشوری پیشرو به حساب می‌آید.