در تعامل با اروپا از برجام عبرت بگیریم

فواد ایزدی، کارشناس مسایل بین‌الملل با اشاره به اظهارنظرها مختلف درباره برجام می‌گوید که برجام به نظر او یک توافق خوب نبوده است و باید از این توافق در گفت‌وگو با طرف اروپایی‌ هم درس عبرت گرفته‌ شود.
به گزارش ايسنا، فواد ایزدی در پاسخ به این پرسش که بعد از چهار سال فکر می‌کنید برجام یک توافق خوب در چارچوب سیاسی و دیپلماتیک بود یا خیر؟ گفت: برای پاسخ به این پرسش باید شرایط قبل از مذاکرات و توافق برجام را با شرایط فعلی در نظر گرفت. سوال این است که شرایط قبل از توافق هسته‌ای بهتر بود یا شرایط فعلی؟
وی با بیان این‌که "قبل از برجام صنعت هسته‌ای زنده و پر جنب و جوش بود در کنار این‌که تحریم‌ها هم وجود داشت" اظهار کرد: قبل از برجام و حتی قبل از مذاکرات ژنو، ایران قادر بود یک میلیون بشکه نفت را به طور رسمی بفروشد و بخشی هم به طور غیررسمی. در حدود ۱۰ هزار کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار داشتیم که جدای از مشخصه‌های فنی و هسته ای آن برای کشور بازدارندگی ایجاد می‌کرد. ۱۹ هزار سانتریفیوژ در حال کار بودند. در فردو کار غنی‌سازی انجام می‌شد و راکتور اراک در مراحل پایانی کار قرار داشت.
این کارشناس مسایل بین‌الملل با طرح این پرسش که آیا دلیل به وجود آمدن این شرایط برجام است یا خیر؟ گفت: طبیعی است که مشکلات فعلی کشور به طور صد در صد ناشی از برجام نیست. آمریکا دشمن است و طبیعی است که به دشمنی‌اش ادامه می‌دهد و در این شش سال از مذاکرات ژنو تا وین و تاکنون نیز فشارها نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش هم داشته است که این‌ها لزوماً متاثر از برجام نیست اما قطعاً بخش قابل توجهی از شرایط فعلی ناشی از توافق هسته‌ای است.
وی تصریح کرد: معتقدم پروژه برجام موفق نبوده است. حمایت مذاکره‌کنندگان هسته‌ای از این توافق و دولت از این توافق به این دلیل است که مساله برای دولت ناموسی شده است در حالی که این حمایت به نفع کشور نیست. توافق تا زمانی خوب است که برای کشور منافعی داشته باشد. نباید نسبت به آن حساس بود. انصاف حکم می‌کند نگاه صفر و صدی به مساله نداشته باشیم.
ایزدی در ادامه با بیان این‌که بخشی از این‌که توافقی نه چندان خوب را امضا کردیم ناشی از نگاه خودمان بوده است، اظهار کرد: ۱۸ ماه مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ در برنامه‌ای که کلیپی از آن هم پخش شده است پرسیدم که اگر رییس‌جمهور آمریکا از جبهه مقابل دموکرات‌ها باشد چه الزام حقوقی برای اجرای برجام خواهد داشت؟ که پاسخ داده شد، قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل الزام حقوقی آن است. اما نظر کارشناسی ما این بود که هیچ الزام حقوقی و بین‌المللی وجود ندارد. از نظر من استدلال تیم مذاکره‌کننده اشتباه بود. اگر آقای ظریف و تیمش نمی‌دانستند که آمریکا قابلیت نقض و اجرا نکردن برجام را دارد باید پاسخ دهند چرا نمی‌دانستند؟ اگر نمی‌دانستند باید از افرادی استفاده می‌کردند که آمریکا شناس باشند و نسبت به این مسایل آگاه. اگر هم می‌دانست که آمریکا می‌تواند به راحتی و بدون هیچ فشاری خارج شود پس چرا این همه تبلیغات به راه انداختند که قرار است برجام در همان نقطه آغازین همه تحریم‌ها را لغو کند!
وی خاطرنشان کرد: از این منظر دولت در برجام خوب عمل نکرد و این مسایل باید برای‌مان تجربه شود تا دچار برجام ۲ و ۳ نشویم. امروز طرف‌های مقابل امتیازهای بیش‌تری از ایران می‌خواهند و برجام تجربه مهمی‌است اما به نظر هیچ عبرتی از آن گرفته نشده است.