سوالات جنسی کودکان را چگونه پاسخ دهیم؟

یک روانشناس کودک و نوجوان چگونگی برخورد والدین و پاسخ به سوالات و کنجکاوی‌های جنسی کودکان را بیان کرد.
مونا فلسفی در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه تربیت جنسی یکی از مسائل مهم زندگی هر انسانی است که والدین باید آن را به فرزندان خود آموزش دهند، بیان کرد: تربیت یعنی هدایت صحیح استعدادها و تربیت جنسی یکی از انواع تربیتی است که باید از بدو تولد آغاز شود و نیاز است که کودک آن را از والد همجنس خود بیاموزد.
به گفته این روانشناس تربیت جنسی در سه مرحله شناخت، پذیرش و افتخار تکامل می‌یابد و اگر به درستی شکل نگیرد کودکان دچار اختلالات بلوغ می‌شوند، همچنین در آینده در روابط زناشویی آنها مشکلاتی رخ خواهد داد. ناگفته نماند که شکل‌گیری هویت جنسی ناسالم در افزایش آمار طلاق جامعه آینده نیز بی‌تاثیر نیست.
وی با بیان اینکه والدین در این نوع تربیت کودکان خود نقش موثری دارند، یادآور شد: در ایران والدین به دلیل حیاء، عدم آگاهی و فرهنگ از آموزش تربیت جنسی به کودکانشان هراس دارند و آن را امری اشتباه می‌دانند، این درحالیست که اگر کودکان در این زمینه آموزش صحیحی دریافت کنند نه تنها به کودک آسیبی وارد نمی‌شود بلکه در رشد او نقش موثری دارد، لذا در صورتی که والدین راه صحیح بیان کردن را نمی‌دانند، باید در این زمینه از مشاور یا روانشناس راهنمایی بگیرند.
بنابر اظهارات این روانشناس، والدین باید در سنین ۲-۳ سالگی مفهوم اندام خصوصی را به کودکان بیاموزند تا کودک به حریم خصوصی خود آگاه باشد، در این دوران باید به کودک توضیح داد که "اندام خصوصی تنها برای این است که به دستشویی بروی و تنها والدین یا خودت برای شستشو اجازه دست زدن به آن بخش از بدن را داری"، اما در سنین ۳- ۴ سالگی کودکان کنجکاو می‌شوند اینکه "چگونه و از کجا به وجود آمده‌اند؟"، در همین راستا لازم است والدین اینگونه توضیح دهند که "تو در شکم مامان به وجود آمدی، اما به دلیل اینکه خیلی کوچولو بودی مامان تا زمانی که به دنیا بیایی در شکمش از تو مراقبت کرد". در سنین ۵- ۶ سالگی نیز که حیاء در کودکان شکل می‌گیرد، کنجکاوتر می‌شوند و گاهی اوقات ممکن است در این زمینه به والدین خود مراجعه نکنند و آن را از افراد دیگر بپرسند، حال آنکه اگر رابطه بین کودک و والدین صحیح باشد کودک آن را از والدین خود جستجو می‌کنند.
به گفته وی در سنین ۵- ۶ سالگی کنجکاوی‌هایی در کودک شکل می‌گیرد و ممکن است سوالهایی مانند اینکه "چرا از نظر ظاهری با خواهر یا برادرم متفاوت هستم؟"بپرسند، در همین راستا والدین می‌توانند ویژگی‌های ظاهری میان دختر و پسر را برای کودکشان توضیح دهند و برای اینکار تنها با استفاده از عروسک‌ها یا انیمیشنها موضوع را تشریح کنند، البته اگر کودک کنجکاوی نکند نیازی به توضیح آن نیست.
فلسفی افزود: شکل گیری هویت از ۶-۹ سالگی نیز آغاز و در دوران بلوغ تشدید می‌شود، لذا در سنین دبستان والدین باید تولید مثل گیاهان و جانوران را به فرزندانشان توضیح دهند و در سنین بالاتر از دبستان باید درباره سلول‌های اسپرم و تخمک توضیحاتی دهند اما نباید درباره رابطه جنسی به آنها توضیحی داد.
وی معتقد است زمانی که کودک درباره اندامهای خود کنجکاوی می‌کند والدین نباید آنها را تنبیه کنند، در غیر این صورت کودک برای رفع کنجکاوی به غریبه‌ها رجوع می‌کند.
این روانشناس معتقد است که اگر کودکان متناسب با سن خود به تفاوت‌های جنسی آگاهی نداشته باشند احساس نقص و عذاب وجدان در آنها شکل گرفته و استرس و اضطراب تشدید می‌شود.
فلسفی با اشاره به اینکه کودکان باید نقش جنسی خود را به درستی دریافت کنند، تاکید کرد: زمانی که دختربچه‌ها کفش پاشنه بلند مادرشان را به پا می‌کنند والدین آنها را تنبیه می‌کنند، حال آنکه کودک در این دوران تلاش می‌کند این نقش خود را به درستی ایفا کند.
این روانشناس در بخش دیگری از این گفت‌وگو به آماده‌سازی کودکان برای دوران بلوغ اشاره کرد و افزود: کودکان در سن ۹-۱۰ سالگی باید برای پذیرش بلوغ آماده باشند و در صورتی که والدین به مسائلی مانند رژیم غذایی، چاقی، رفتار والدین و مسائل دیگر توجه نکنند بلوغ زودرس رخ می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه والدین برای افزایش اعتماد به نفس فرزندان خود باید "جشن بلوغ" بگیرند، تصریح کرد: دختران به دلیل تفاوتهای ظاهری بیشتری که در زمان بلوغ در آنها ظاهر می‌شود، فشار روانی بیشتری را تجربه می‌کنند، و لازم است توضیحات کافی به آنها ارائه شود که عادت‌های ماهانه نشانه سلامتی بدن آنهاست.