بررسی واکنش‌ها به لغو معافیت‌های نفتی ایران

یک هفته از بیانیه‌ای که کاخ سفید درباره لغو معافیت‌های نفتی ایران منتشر کرد، گذشته است. بیانیه‌ای که نه تنها واکنش‌های بسیاری را داخل ایران و توسط مقامات در پی داشت، بلکه کشورهای خارجی و مشتریان نفتی ایران نیز به آن واکنش نشان دادند.
به گزارش ايسنا، معافیت‌های شش ماهه‌ای که آمریکا در آبان ماه به مشتریان نفتی ایران اعطا کرده بود، در حالی رو به پایان است که کاخ سفید در اعلامیه‌ای اطلاع داد که ایالات متحده معافیت از تحریم‌های نفتی هشت کشور را تمدید نخواهد کرد. این اعلامیه واکنش‌های زیادی را در داخل و خارج از کشور به همراه داشت.
برشی از واکنش مقامات داخلی به تصمیم آمریکا
در این راستا، مقام معظم رهبری، در روز چهارم اردیبهشت‌ماه در دیدار خود با کارگران صنایع مختلف به مساله تحریم‌های آمریکا علیه ایران پرداختند و اعلام کردند که دشمنی و توطئه آمریکا در قضیه نفت بی‌پاسخ نخواهد ماند. هم‌چنین حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان در جلسه هیأت دولت که چهارشنبه هفته گذشته برگزار شد، با بیان این‌که آمریکایی‌ها از روز دوشنبه تبلیغات جدیدی را برای فشار بر ملت ایران آغاز کردند، گفت: البته آمریکایی‌ها اقدامات جدی خود را از اردیبهشت سال گذشته و مقدمات آن را از دی ماه ۹۶ شروع کرده بودند و هر روز هم یک اقدام خلاف قانون در عرصه‌های بین‌المللی، سیاسی، تبلیغاتی و بویژه اقتصادی برای فشار علیه ملت ایران انجام می‌دهند.
اما بیژن زنگنه، وزیر نفت، هفته قبل، سوم اردیبهشت‌ماه در مجلس حضور یافته بود، اعلام کرد خواب آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تعبیر نمی‌شود. به گفته وی، وضعیت عرضه و تقاضا در بازار نفت شکننده است و بیانیه آمریکا و حامیان منطقه‌اش برای اطمینان دادن به بازار نفت و جلوگیری از قیمت نفت، نشان دهنده‌ی نگرانی آن‌ها از بی‌ثباتی و شکنندگی بازار نفت است که این بازار بسیار غیرقابل پیش‌بینی است.
همچنین، سرلشگر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در حاشیه بیست و سومین همایش سراسری فرماندهان، رؤسا و مدیران ناجا تاکید کرد که اگر نفت ما از تنگه هرمز عبور نکند، نفت دیگر کشورها نیز از این تنگه عبور نخواهد کرد. البته ما قصد بستن تنگه هرمز را نداریم مگر این‌که اقدامات دشمنان به جایی برسد که مجبور بشویم و چاره‌ای جز این وجود نداشته باشد.
از سوی دیگر محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان هم که برای شرکت در نشست مجمع عمومی برای بزرگداشت روز بین‌المللی چندجانبه گرایی و دیپلماسی برای صلح به نیویورک رفته بود، درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیز تاکید کرد که تهران در مواجهه با این تحریم‌ها بهبود خواهد یافت. وی گفت: منظور من این است که همیشه راهی برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد. در این زمینه دکترا داریم.
وی با بیان این‌که تحریم‌های نفتی بر زندگی مردم عادی تأثیرگذار است، یادآور شد: بنابراین، دولت هر کاری بتواند برای فروش نفت انجام می‌دهد تا به شهروندان خدمت کند. این مقام بلند پایه کشورمان در پاسخ به این سوال که ایران از این پس به چه کسی می‌خواهد نفت بفروشد، گفت: اگر به شما بگویم که دیگر نمی‌توانیم به آن‌ها نفت بفروشیم. ظریف تاکید کرد که عدم تمدید معافیت‌های نفتی مانع از فروش نفت ایران نخواهد شد.
اعتراض مشتریان نفتی ایران
در حالی که این تنها گوشه‌ای از واکنش‌های مقامات بلند پایه کشورمان درباره اقدام آمریکا علیه ایران بود، کشورهای خارجی نیز به این ماجرا واکنش نشان داده و به آن اعتراض کردند. در این راستا یک مقام کره جنوبی اعلام کرد سئول قصد دارد راه‌هایی را برای متقاعد کردن آمریکا برای تجدیدنظر در تمدید معافیت‌ها برای واردات نفت ایران پیدا کند.
با این حال، یک مقام بلندپایه در وزارت امور خارجه کره جنوبی به "اس اند پی گلوبال پلاتس" گفت: سئول امیدوار است که واشنگتن در تصمیم خود تجدیدنظر کرده و معافیت‌ها برای کره جنوبی را تمدید کند تا این کشور بتواند پس از دوم ماه مه که مدت معافیت شش ماهه به پایان می‌رسد، همچنان به خرید نفت و میعانات ایران ادامه دهد. وی گفت: دولت از چند روز فرصت باقی مانده تا پایان مدت معافیت‌ها استفاده کرده و تلاش‌های دیپلماتیک خود برای متقاعد کردن آمریکا برای تمدید معافیت‌ها را افزایش خواهد داد.
چین نیز که بزرگ‌ترین مشتری نفتی ایران است، از تلاش دولت آمریکا برای پایان بخشیدن به معافیت‌های فروش نفت ایران به شدت انتقاد کرد. وزارت خارجه چین اعلام کرد این کشور همواره مخالف تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران بوده است. وزارت خارجه چین رسماً به آمریکا بر سر تصمیمش برای پایان دادن به معافیت‌ها برای واردات نفت ایران اعتراض کرد.
در این راستا، گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت خارجه چین در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار کرد که چین قطعاً با اجرای یکجانبه تحریم‌های آمریکا مخالف است. تصمیم آمریکا باعث افزایش بی‌ثباتی در خاورمیانه و بازارهای انرژی بین‌المللی می‌شود. ما از آمریکا می‌خواهیم رفتار مسئولانه‌ای داشته باشد و نقش سازنده‌ای ایفا کند. چین پیش از این نظرش را به اطلاع طرف آمریکایی رسانده است. چین از طرف آمریکایی خواسته است به منافع و نگرانی‌های چین احترام گذاشته و اقدامات اشتباهی که به منافع چین لطمه می‌زند انجام ندهد. چین به تلاش برای حمایت از حقوق مشروع شرکت‌های چینی ادامه خواهد داد.
از سوی دیگر، هند امیدوار است آمریکا به متحدانش اجازه دهد همچنان به خرید نفت ایران ادامه دهند. تحت معافیت‌ها ما امیدواریم که آمریکایی‌ها انعطاف به خرج داده و به ما اجازه دهند به خرید نفت ایران ادامه دهیم.
ترکیه نیز اعلام کرد پایان معافیت برای ادامه واردات نفت ایران را نمی‌پذیرد و وزیر خارجه این کشور در توییتی نوشت: دیکته شدن چگونگی روابط با کشورهای همسایه قابل پذیرفتن نیست. مولود چاووش اوغلو گفته که ترکیه تحریم‌های یکجانبه و تحمیل سلایق کشورهای دیگر در روابط با همسایگانش را نمی‌پذیرد. وی هشدار داد که اقدام آمریکا ممکن است به ثبات منطقه آسیب بزند.
چاووش اوغلو هم‌چنین گفته که تصمیم آمریکا برای پایان دادن به معافیت‌ها برای ادامه واردات نفت ایران به صلح و ثبات منطقه‌ای کمک نمی‌کند و به مردم ایران آسیب می‌زند. هم‌چنین وزارت امور خارجه ترکیه اعلام کرد این کشور تلاش می‌کند آمریکا را قانع کند که ترکیه از تحریم‌های آمریکا ضد صادرات نفت ایران معاف شود