پیامدهای اعتماد حاکمیت به رسانه ها

در جهان امروز، وسایل ارتباط جمعی، روزنامه، رادیو، تلویزیون با انتقال اطلاعات و معلومات جدید و مبادله افکار و عقاید عمومی، در راه پیشرفت فرهنگ و تمدن بشری نقش بزرگی را به عهده گرفته اند. به طوری که بسیاری از دانشمندان، عصر کنونی را « عصر ارتباطات » نامیده اند. فراوانی جمعیت، تمرکز گروه های وسیع انسانی در شهرهای بزرگ، شرایط خاص تمدن صنعتی و پیچیدگی وضع زندگی اجتماعی، وابستگی ها و همبستگی های ملی و بین المللی، ناامنی و بحران ها، تحول نظام های سیاسی و اجتماعی، دگرگونی مبانی فرهنگی، ترک سنت های قدیمی و مخصوصاً بیداری وجدان اجتماعی، همه از جمله عواملی هستند که روز به روز نیاز انسان را به آگاهی از تمام حوادث و و قایع جاری محیط زندگی بیشتر می کند تا جایی که پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و توسعه اقتصادی و اجتماعی و تحکیم مبانی دموکراسی و تفاهم بین المللی لازم و ملزوم یکدیگر شده اند .
در این میان رسانه های جدید با گستردگی و سرعت عمل ، نقش بسیار پررنگتری را ایفا می کنند که روز به روز در حال افزایش است .
نقش رسانه های جدید در تحولات سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی ایران و فرصت ها و تهدیدات آن را در گفت و گو با مهندس میرزا بابا مطهری نژاد عضو شورای مرکزی و دفتر سیاسی حزب مردم سالاری و استاد ارتباطات ، به بحث گذاشته ایم .

تاثیر رسانه های جدید در تحولات اخیر سیاسی و اجتماعی ایران را چگونه ارزیابی می کنید ؟
رسانه های جدید یعنی شبکه های اجتماعی و سایت ها و بلاگ ها و سامانه های پیام کوتاه از 4 جنبه در تحولات سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی نقش آفرینی کرده و خواهند کرد :
اول : به لحاظ سرعت انتقال پیام و توسعه گستره مخاطب ، پیام ها در لحظه انتقال می یابد و گستره عظیم غیر قابل قیاس با رسانه های سنتی را پوشش می دهد ،
دوم : به لحاظ تولید محتوی مکتوب و مصور ، آنهم توسط نخبگان سیاسی ،
سوم : مقابله با هرنوع سانسور ، انحراف و شایعه با توجه به حضور پدیده ی شهروند خبرنگار
چهارم : آگاهی بخشی . بالابردن توان تحلیل عمومی از رویداد ها
البته هر یک از این جنبه ها و چگونگی تاثیر آن را می توان به تفصیل به بحث نشست
رسانه های مجازی تا چه میزان توانسته اند ارتباط دو سویه میان حاکمیت و مردم را عمق ببخشند ؟
نه تنها استعداد و توان و ویژگی رسانه های مجازی برقراری ارتباط دوسویه است ، که برقراری ارتباط دوسویه همسنگ است ، اما باید دوطرف ارتباط تمایل به استفاده از این استعداد را داشته باشند و ابزار لازم به این منظور را فراهم سازند . اعتماد حاکمیت به رسانه ها ، از ناکارآمدی ها در زمینه سیاسی و اقتصادی می کاهد .
متاسفانه حاکمیت جز در موارد محدود از این استعداد استفاده نمی کند و گاهی هم آنرا به رسمیت نمی شناسد و برای مردمی که در تلاش برای برقراری چنین ارتباط دوسویه ای هستند ایجاد هزینه می کند . لذا برسر راه رسانه های مجازی با خود مانع ایجاد می کند . رسانه ها این توان را دارند و داشته اند ولی حاکمیت از این توان کم بهره می برد .
به عنوان مثال در عملکرد دولت نهم و دهم و ضرورت رسیدگی به تخلفات ارکان این دولت ها که به طور وسیع در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی توسط مردم ذکر مصداق شد ، آنقدر تعلل ورزیدند تا از رهبری هزینه شد و دورخیز حضور دوباره رئیس این دولت ها در صحنه سیاسی را نقش برآب کرد .

آسیب شناسی رسانه های جدید را چگونه تحلیل می کنید ؟
بزرگترین آسیب رسانه های جدید ازجمله شبکه های اجتماعی ،انتشار اخبار از منابع کم اعتبار ، یا بی اعتبار و شایعه پراکنی هاست ، که راه حل مقابله با این آسیب ها ، نهادینه کردن جامعه و اعتبار بخشی به نهاد های مدنی و آگاهی دادن به مردم است که همه چیز را حسب مورد با این نهاد ها و رسانه های تحت نظارت آنها چک کنند و همچنین بالا بردن سواد رسانه ای جامعه است . جامعه از بی سوادی رسانه رنج می برد و همین موجب سوء استفاده عده ای قلیل از این فضاست .
اگر به این دو راه حل توجه شود ، سوء استفاده کنندگان به سرعت منزوی و کم مخاطب خواهند شد و خود از این فضا خارج خواهند شد .
در جوامعی که نهاد های مدنی از اعتبار برخوردارند ، شاهد این آسیب ها نیستیم . بدترین راه حل برای مقابله با این آسیب ها فیلترکردن و محدود سازی است .
نقش این رسانه ها در بیان ناکارآمدی های سیاسی و اقتصادی جامعه را بیان کنید ؟
بطور کلی یکی از کارکرد های رسانه در همه جای دنیا نقش نظارتی رسانه هاست . بطوری که رسانه ها مطبوعات را رکن چهارم دموکراسی نامیده اند .
حال هر چقدر رسانه از سرعت و گستره وسیع تر برخوردار باشد ، این نقش تجلی مطلوب تری خواهد داشت ، ناکارآمدی های سیاسی ، اقتصادی و ..... نتیجه ناتوانی در نظارت است ، که این رسانه ها به شرط این که آسیب زدایی شوند این نقش را با توان بالا ایفا خواهد کرد .