ترامپ برای ایران بهتر از کلینتون است

دکتر علی بیگدلی استاد دانشگاه، کارشناس مسائل بین‌المللی و پژوهشگر عصر معاصر است که در زمینه علوم سیاسی در حوزه تاریخ اندیشه سیاسی و تاریخ روابط بین‌الملل صاحبنظر بوده و در این زمینه‌ها نیز کتاب‌هایی را تالیف کرده است. تا کنون بیش از ده جلد کتاب و بیش از پنجاه مقاله در نشریات معتبر از او به چاپ رسیده است. با دکتر بیگدلی درباره فردای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گفت و گو کردیم. بیگدلی در گفت و گو با مردم سالاری این نظر را مطرح کرد که انتخاب ترامپ جمهوریخواه برای ایران بهتر از انتخاب هیلاری کلینتون دموکرات است.

آقای دکتر، فردای بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چگونه خواهد بود؟ ابتدا در مورد ریاست جمهوری آقای ترامپ بفرمائید. اگر ترامپ انتخاب شود چه تصویری از صحنه داخلی و خارجی آمریکا خواهیم داشت؟

اینکه بعد از انتخاب هر یک از اینها در وضعیت داخلی آمریکا و در سیاست خارجی ایالات متحده چه اتفاقاتی رخ خواهد داد به صورت یکی یکی اشاره می کنم:

 آقای ترامپ از حزب جمهوری خواه است، جمهوری خواه ها یک نوع تفکر سلطه گرایانه ای در نظام بین المللی دارند، خاستگاهشان اشرافیتی است و مرکز برخاست آنها در شمال شرقی آمریکا، یعنی واشنگتن، نیویورک و دیترویت که مرکز صنایع عظیم آمریکا، اتومبیل سازی، هواپیماسازی، بانک ها و بیمه ها است، که تمایل مذهبی آنها بسیار بالاست، مخصوصا آقای ترامپ که از شاخه تی پارتی است و تی پارتی ها خیلی علاقه مند به مسائل مذهبی هستند. یکی از دلایلی که آقای ترامپ توانست در انتها به پیروزی برسد آن اظهار نظرهایی بود که مشاورینش به او پیشنهاد کردند که خیلی روی آنها مانور دهد و آن کاهش پرستیژ آمریکا در طول حکومت اوباما بوده است که آمریکاییان متعصب نسبت به ناسیونالیسم آمریکا معتقدند که در دوره اوباما اعتبار و منزلت آمریکا در نظام بین الملل کاهش پیدا کرده است، مخصوصا قدرت گرفتن روسیه و تسلطش بر شبه جزیره کریمه و شرق اوکراین که با واکنش های سرد اوباما مواجه شد و از نظر آنها برای اوباما خیلی مرارت آمیز بوده است.

آنها معتقدند به اینکه آمریکایی که یک روزی رهبری دنیا را بر عهده داشته، به دلیل قدرت اقتصادی و نظامی، امروز به درجات پایین دارد نزول پیدا می کند و بنابراین آقای ترامپ به دنبال این است که هر چه وسیع تر بتواند آن منزلت، شان و پرستیژ آمریکا را در نظام بین المللی اجرا کند و به همین دلیل هم طرفداران وی بیشتر از طبقات متوسط به بالا و گروه های مرفه جامعه آمریکا هستند. به همین دلیل هم رأی بالاتری نسبت به خانم کلینتون آورده است.  

سیاست های برجامی رئیس جمهور احتمالی ایالات متحده آمریکا، یعنی ترامپ به چه صورتی خواهد بود؟

در ارتباط با برجام باید بگویم، همانطور که می دانید آقای ترامپ گفته است که من برجام را پاره خواهم کرد ولی یک مقداری بعید به نظر می رسد چرا که این رفتار غیر اخلاقی که ترامپ بخواهد عملی کند به اعتبار و منزلت آمریکا لطمه خواهد زد. وی می تواند این کار را کند ولی اگر این کار را کند تبعات بسیار زیادی دارد، حتی در دل طرفداران خودش در جهان، در میان کشورهای 1+5 که از دوستان نزدیک آمریکا هستند و این سند را امضا کردند، این عمل باعث تحقیر این کشورها خواهد شد.

پیش از اینکه به طور مشخص به تصویر دوران ریاست جمهوری خانم کلینتون بپردازید، می خواستم خواهش کنم بفرمائید که داستان آقای سندرز، رقیب حزبی خانم کلینتون به چه صورت است؟

اخیرا در ملاقاتی که آقای سندرز با آقای اوباما داشت، آقای اوباما، سندرز را قانع کرد که به نفع خانم کلینتون کنار برود. منتها نوع نگاه سندرز به مسائل داخلی آمریکا با خانم کلینتون خیلی متفاوت است. به خاطر اینکه آقای سندرز دارای تفکر عدالت اجتماعی و سوابق سوسیالیستی است و نگاهی متفاوت با خانم کلینتون دارد که دارای تفکرات اشراف مابانه است. ولی اوباما قول داد که بعد از اینکه کلینتون به ریاست جمهوری انتخاب شد بخش عمده ای از انتظارات سندرز در ارتباط با کاهش فاصله غنی و فقیر را عملی و از میزان بیکاری بکاهد. آقای سندرز از دور رقابتها خارج شده است. اما اینکه طرفداران وی به سمت چه کسی گرایش پیدا خواهند کرد من تصورم این است که بخش عظیمی از طرفداران وی رسوب می کنند و به هیچ کدام از دو طرف رأی نخواهند داد، به خاطر اینکه جنس طرفداران سندرز متفاوت با جنس طرفداران ترامپ و کلینتون است. طرفداران سندرز بیشتر اقشار میانی متمایل به پایین جامعه آمریکا هستند که بیشتر فقرا را تشکیل می دهد و هیچ کدام از این دو نفر ترامپ و کلینتون بین این گروه ها محبوبیتی ندارند. ولی ممکن است به هر حال بخشی از طرفداران وی به سمت خانم کلینتون بروند و به او رأی دهند.

تصویر دوران ریاست جمهوری خانم کلینتون چگونه تصویری خواهد بود؟

دموکرات ها نگاهشان به بیرون است و منافع آمریکا را در بیرون از خاک آمریکا جستجو می کنند. خانم کلینتون چند خاستگاه طبقاتی دارد. خود وی از طبقه اشراف آمریکا است بنابراین نگاه وی از بالا به پایین است. زنی است که در واقع بسیار دیکتاتور مآبانه رفتار می کند و نگاه وی به دنیا نگاه تحقیرآمیزی است و در دوره وزارت خارجه خود این ویژگی را به طور کامل از خود بروز داد. در داخل آمریکا خاستگاهش بیشتر رای لاتین تبارها است، به خاطر اینکه اوباما توانست رابطه با کوبا را برقرار کند و به همین دلیل بخش وسیعی از آراء لاتین تبارها و همین طور رأی سیاهپوستان آمریکایی را به دست آورده است.

 در منطقه خاورمیانه که جولانگاه آمریکاست، خانم کلینتون خیلی متکی به کانون های عربی است و به خصوص با عربستان سعودی روابط بسیار نزدیک دارد و عربستان هم به خانم کلینتون کمک های سخاوتمندانه ای کرده است. مسئله دوم این است که رابط وی با لابی های یهودی بسیار نزدیک است. بنابراین با این دو حادثه، یعنی نزدیکی خانم کلینتون به اعراب و اسرائیل قطعا برای ما مشکلاتی را در خاورمیانه به وجود خواهد آورد ولی آقای اوباما یک سال و نیم پیش در استرالیا اعلام کرد که ما در خاورمیانه دیگر به دنبال جذابیت هایی نیستیم و نگاهمان معطوف به شرق آسیاست، هم به خاطر کره شمالی و هم به خاطر دست درازی هایی که چین به برخی جزایر کرده است. آمریکا خیلی متوجه مسئله شرق آسیا شده و منافعش را در آن منطقه می بیند. آمریکاییها شاید تا یک سال پیش 270 هزار سرباز در دریای چین داشتند که الان این رقم به چیزی در حدود 400 هزار سرباز رسیده است. آمریکا نگران مسائل شرق آسیاست به خاطر همین دست درازی های چین به مناطق ژئوپلتیک دریای چین.

برجام در زمان رئیس جمهور احتمالی ایالات متحده آمریکا، یعنی خانم کلینتون به چه صورتی دنبال خواهد شد؟

 آقای سندرز گفته که من آن را مورد تجدید نظر قرار می دهم ولی خانم کلینتون گفته که من آن را قبول دارم. البته به خاطر نیازی که به آقای اوباما دارد ناچار شده تا چنین اظهار نظری کند، ولی خیلی مطمئن نیستم که خانم کلینتون پایبندی قطعی نسبت به برجام را دنبال کند. حتما یک گرایش های ضد ایرانی در رفتارهای سیاسی منطقه ای او به چشم خواهد خورد. نگاه وی به ما نگاه تحقیرآمیزی است و امیدواریم که برای ما مشکلی به وجود نیاورد. من خودم به تنهایی فکر می کنم که اگر آقای ترامپ انتخاب شود بیشتر به نفع ما خواهد بود تا خانم کلینتون و اینکه این خانم بسیار زن دیکتاتور مآبی است و قبلا هم این کار را در مصر و در بهار عرب که از دست پرورده ها و از نظریات ایشان بوده است نشان داده و امیدواریم که برای ما مشکل آفرینی نکند.

تصویر خاورمیانه در زمان ریاست جمهوری کلینتون و ترامپ را چگونه پیش بینی می فرمائید؟

سابقه حزب جمهوری خواه نشان داده که بیشتر به مسائل داخلی آمریکا می پردازد، ولی دموکرات ها با ابزار حقوق بشری خیلی به مسائل بین المللی توجه کرده اند، یعنی منافعشان را در پشت مرزهای آمریکا جستجو می کنند. ترامپ خیلی با یهودیها ارتباط نزدیکی ندارد و از عربها بیزار است. ولی در برابر ترامپ، خانم کلینتون همانطور که عرض کردم نزدیک به محافل عرب است و به محافل یهودی نزدیک است و این ممکن است که برای ما مشکلاتی را به وجود بیاورد. جنگ افروزی خانم کلینتون بیشتر از آقای ترامپ خواهد بود. اگر چه در آمریکا قدرت از چند جهت کنترل می شود و رئیس جمهور به تنهایی قادر نیست دست به اقدام نظامی بزند، ولی با همه این احوال این در ذات و سرشت خانم کلینتون هست که میل به جنگ آوری در وی بسیار بالاست. به عنوان نمونه همانطور که گفتم یکی از نظریه پردازان بسیار مؤثر بهار عربی خانم کلینتون بوده است.

پس اگر خانم کلینتون پیروز انتخابات شوند ما خاورمیانه ملتهب تری خواهیم داشت؟

بله همین طور است... با توجه به نزدیکی ایشان به محافل عرب و یهودی این امر محتمل تر است. آقای ترامپ هیچ توجهی به جهان عرب ندارد و یک کلمه هم راجع به دنیای عرب در لابه لای شعارهای انتخاباتی خود صحبت نکرده است. ولی خانم کلینتون بارها به این مسئله پرداخته که خاورمیانه هنوز اهمیت دارد، هم به خاطر نفت و هم به خاطر اسرائیل، ولی ترامپ در رابطه با اسرائیل اظهار نظرهای بسیار واضحی مطرح نکرده است.

آقای دکتر؛ حمایت های ضمنی که خیلی خاموش از طرف چین، روسیه یا حتی کره شمالی از آقای ترامپ می شود به چه علت است؟ این کشورها به چه شکل به آقای ترامپ نگاه می کنند؟

ببینید آقای ترامپ گفته است که اولین سفر من بعد از پیروزی در انتخابات، به کره شمالی است. این اظهار نظر خیلی سختی است و کره شمالی هم بسیار خوشحال است از این که آقای ترامپ به ریاست جمهوری برسد. زیرا معتقد است که باید با کره شمالی صحبت کرد و به انتظاراتش پاسخ داد و هر چقدر خشونت در ارتباط با کره شمالی در پیش بگیریم زیانش بیشتر خواهد شد. در ارتباط با چین و روسیه هم همین نظر را دارد که ما بایستی که غنائم بین المللی را تقسیم بکنیم و آقای اوباما و حتی بوش را متهم می کند که شما در منازعات بین المللی روسیه را به بازی نگرفتید و این واکنشهایی که آقای پوتین از خودش نشان داد در شبه جزیره کریمه و در شرق اکراین این نتیجه اش به بازی نگرفتن روسیه در مسائل بین المللی بوده و این کار اشتباهی بوده، وقت آن است که دوباره اینها را برگردانیم به سمت و سویی که بتوانند در  مسائل بین المللی نقش آفرینی بکنند.