برنامه عراق براي قطع وابستگي به گاز ايران

گروه اقتصادي-حسين قباديان: چند روز پس از آنکه عراق اعلام کرد واردات گاز از ايران را افزايش داده، خبر رسيد که عراق به دنبال قطع وابستگي به گاز ايران است؛ بطوريکه برنامه اين کشور، خودکفايي گازي تا 5 سال ديگر اعلام شده است. دليل اين موضوع را شايد در اظهارنظر جديد سخنگوي وزارت برق عراق بتوانيم پيدا کنيم. «احمد موسي العبادي»، سخنگوي وزارت برق عراق اعلام کرده با از دست دادن توان توليد بيش از 5 هزار مگاواتي ناچار به کاهش ساعات برق‌رساني به شهروندان شديم. او گفت: «صادرات گاز ايران به عراق از 45 ميليون مترمکعب به 20 ميليون مترمکعب کاهش يافته است در حاليکه سامانه برق عراق مشخصا در اين وقت از سال نيازمند 55 تا 60 ميليون مترمکعب گاز است.»
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،اين البته نخستين باري نيست که واردات گاز عراق از ايران، دچار چالش مي‌شود و کاهش صادرات گاز ايران به اين کشور، به دلايل فني يا به ادعاي طرف عراقي، به دليل تاخير در پرداخت هزينه گاز توسط عراق به دليل موانع نقل و انتقال مالي حاصل از تحريم، تامين برق اين کشور را دچار مشکل مي‌کند.عراق اگرچه ذخاير نفتي فراواني دارد و از نظر توليد نفت هم طي سالهاي اخير با سرمايه گذاري گسترده از ايران سبقت گرفته و به دومين توليدکننده بزرگ نفت در اوپک تبديل شده، اما از نظر توليد گاز همچنان با نقطه مطلوب فاصله دارد و مشتري گاز ايران است. با اين وجود، مشکلاتي در مسير واردات گاز از ايران براي عراقي ها وجود دارد. به دليل تحريم ايران، از يک سو عراق موظف به گرفتن مجوزهاي ساليانه از آمريکا براي خريد گاز از ايران است و از سوي ديگر براي پرداخت مبالغ گاز خريداري شده از ايران، با چالش مواجه است. اما اين تنها مانع عراق براي واردات گاز از ايران نيست.
گاهي صادرات گاز ايران به عراق کاهش مي‌يابد که مسئولان در کشورمان آن را به مشکلات فني نسبت مي‌دهند اما اين مشکل، بويژه در زماني که مصرف گاز در ايران بيشتر مي‌شود، پررنگتر جلوه مي‌کند. اوايل خردادماه سال جاري بود که در پي کاهش صادرات گاز ايران به عراق، فواد حسين وزير امور خارجه عراق با حسين اميرعبداللهيان وزير امور خارجه ايران تلفني گفتگو کرد؛ همان گفتگويي که حاصلش استفاده از مبلغ طلب گازي ايران از عراق، براي  تأمين هزينه‌هاي زائران ايراني در موسم حج بود. پس از آن گفتگو، وزارت خارجه عراق در بيانيه‌اي اعلام کرد، کاهش صادرات گاز ايران به عراق با توجه به اظهارات وزير خارجه ايران موضوع فني است و ايران قصدي براي کم کردن ارسال گاز ندارد.عراق در تابستان به دليل شدت گرماي هوا و افزايش مصرف برق در اين کشور، نياز مبرمي‌به استفاده از گاز براي نيروگاههاي برق اين کشور دارد و سال گذشته هم کمبود گاز نيروگاههاي اين کشور و قطع مداوم برق، اعتراضات فراواني در اين کشور ايجاد کرد. همان زمان، عراق براي حل مشکل کمبود برق، با عربستان مذاکره کرد تا در کنار واردات گاز از ايران براي تامين سوخت نيروگاههاي اين کشور، از عربستان هم برق وارد کند تا مشکل برق اين کشور حل شود. اما حالا عراق به دنبال خودکفايي گازي است تا مشکل را حل کند.حيان عبدالغني وزير نفت عراق در حاشيه فعاليت‌هاي هشتمين کنفرانس بين‌المللي اوپک در وين گفت که بغداد دو دوره صدور مجوز براي اکتشاف ميادين نفت و گاز را آغاز کرده است.
 اولين دوره شامل بيش از 10 ميدان نفت و گاز در غرب عراق و دومين دوره نيز شامل 13 ميدان و مرکز اکتشافي است و در مرزهاي غربي عراق قرار دارد که عراق را قادر مي‌سازد تا بيش از يک ميليارد و 500 ميليون فوت مکعب گاز توليد کند تا طي پنج سال آينده به خودکفايي در حوزه گاز دست يابد.با اين طرح عراق، ايران يکي از مشتريان مهم گاز خود را از دست خواهد داد؛ هرچند که همين حالا هم با توجه به عدم افزايش توليد گاز در ايران متناسب با مصرف داخلي، و همچنين افت فشار گاز در فازهاي قديمي‌تر پارس جنوبي، ايران در تامين گاز موردنياز داخلي خود هم با چالش مواجه شده و بدون سرمايه گذاري جديد و استفاده از فناوري پيشرفته خارجي، بعيد است بتواند توليد گاز خود را در کوتاه مدت افزايش دهد.
سخنگوي وزارت برق عراق روز شنبه گفت: «پرونده برق تنها وظيفه اين وزارتخانه نيست بلکه همه از اوضاع نيروگاه‌ها و کمبود گاز و افت توليد برق بايد اطلاع داشته باشند، اکنون چندين نيروگاه تعطيل شده است، نيروگاه‌ها بدون گاز وارداتي از ايران يا گاز ملي چگونه کار خواهد کرد؟ ما نگرانيم که همه تلاش‌هايمان در مرحله گذشته به دليل اوضاع کنوني از بين رود زيرا وزارت برق نمي‌تواند بار مسئوليت ارگان‌هاي ديگر را بر دوش کشد.»عراق به دليل کاهش واردات گاز از ايران و مشکل تامين برق اين کشور در فصل تابستانف حالا بيش از هر زمان ديگري به فکر خودکفايي در توليد گاز افتاده؛ هدفي که چندان نمي‌تواند دور از دسترس باشد.
کمااينکه اين کشور در يک برنامه جاه طلبانه، توليد نفت خود را طي ده سال اخير به طور بيسابقه اي افزايش داد و جايگاه دوم اوپک را از نظر توليد نفت از ايران گرفت؛ جايگاهي که با توجه به افزايش مداوم توليد نفت عراق، ايران در صورت رفع تحريم هم نمي‌تواند به راحتي به آن برسد. حالا همين برنامه با سرمايه گذاري و تکنولوژي شرکتهاي غربي مي‌تواند توليد گاز اين کشور را هم افزايش دهد.