تغییر در روابط کرملین با کاخ سفید

بالاخره دیدار روسای جمهوری آمریکا و روسیه در شهر هلسینکی برگزار شد. ظرف یک ماه اخیر و پس از سفر «جان بولتن» به کرملین گمانه زنی‌های متعددی درباره «معامله بزرگ» مطرح شده بود.
بنا به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس ، دیدار «دونالد ترامپ» با «ولادیمیرپوتین» با تاخیر انجام گرفت اما دو سال پشت درهای بسته به طول کشید. ترامپ پس از این دیدار دو ساعته گفت که «این دیدار،‌ شروع بسیار خوبی به شمار می‌رود.» بعد از دو ساعت مذاکره دو رئیس جمهور و همراهانشان در جریان یک ناهار کاری به صحبت ادامه دادند. پس از پایان این نشست، ترامپ و پوتین کنفرانسی مطبوعاتی برگزار کردند.
 وی پیش از این دیدار در توئیتی نوشته بود: «به لطف سال‌ها حماقت و بلاهت واشنگتن و الان هم با لجن پراکنی فریبکارانه، روابط ما روسیه هرگز به این بدی نبوده است». اتفاق جالب اینجاست که حساب کاربری وزارت امورخارجه روسیه ، توئیت رئیس جمهوری روسیه را لایک کرد.
 این که آنها چه گفتند و چه گرفتند را نه در کنفرانس خبری آنها بلکه تغییر آرایش خاورمیانه و جهان باید جست و جو کرد. رهبران اروپایی دیروز با نوعی نگرانی به این نشست دوجانبه نگاه می‌کردند. «فدریکا موگرینی» نماینده ارشد اتحادیه اروپا در سیاست خارجی در واکنش به مجموعه تحولات اخیر به خبرنگاران گفت: «اگر یک روزنامه‌نگار بودم، قطعا این پرسش را مطرح می‌کردم که از نظر رئیس‌جمهوری آمریکا چه کسی دوست اوست.»
 
نشست بدون برنامه مشخص
رئیس جمهوری آمریکا در ابتدای دیدار گفته بود که دو کشور تا کنون با هم خوب کنار نیامده‌اند و افزود: «همکاری با روسیه چیز خوبی است، چیز بدی نیست..»
او همچنین ابراز امیدواری کرد که دو طرف درباره زرادخانه‌های هسته‌ای خود "کاری انجام دهند." رئیس جمهوری آمریکا در ابتدای این دیدار به ولادیمیر پوتین بابت برگزاری موفق جام جهانی تبریک گفت. او درباره دیدارش با پوتین افزود: مسائل زیادی وجود دارد که باید در این دیدار درباره آنها گفت‌وگو کنیم. بحث تجارت، نیروهای نظامی، بحث تسلیحات هسته‌ای و ده‌ها مورد دیگر که باید دو طرف آنها را بررسی کنیم. فرصت خوبی است که به عنوان دو کشور بزرگ چالش‌هایی را که بوده پشت سر بگذاریم. ما روابط بدی را تجربه کرده‌ایم.
وی ادامه داد: جهان اکنون به ما نگاه می‌کند. باید اقدام مثبتی انجام دهیم، از جمله در مورد سلاح‌های هسته‌ای. ما با هم تقریبا ۹۰ درصد سلاح‌های هسته‌ای جهان را در اختیار داریم. مذاکرات در پرونده‌های مختلف بعد از دیدار دو رئیس جمهور توسط تیم‌های کارشناسی ادامه خواهد یافت.
پوتین نیز در ابتدای این دیدار گفته بود که اکنون زمان گفت‌وگو میان واشنگتن و مسکو است. رئیس جمهوری روسیه هم‌چنین پیشنهاد داد که باید با ترامپ درباره مشکلات جهانی بحث شود و عنوان داشت که از این قبیل مسائل که نیاز به مذاکره و توجه دارند، بسیار است.
دو رئیس جمهور بعد از دست دادن با هم به حضور خود در مقابل خبرنگاران پایان دادند و وارد اتاق مذاکرات شدند.
«جان بولتون» مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا گفته است که دو طرف موافقت کرده‌اند که این دیدار دستور کار مشخصی نداشته باشد.ترامپ  گفته بود که از این دیدار "انتظار زیادی ندارد"، اما امیدوار است این دیدار «نتایج مثبتی» هم در پی داشته باشد.
 
عبور از تنش های ایدئولوژیک
سرانجام عصر امروز و پس از معطلی خبرنگاران ، روسای جمهوری آمریکا و روسیه در مقابل دوربین ها ظاهر شدند تا نتایج اولیه دیدارشان را به چشم های خیره جهان انتقال بدهند.
پوتین در ابتدای این نشست خبری از تغییر در ماهیت چالش‌های پیش روی آمریکا و روسیه در جهان امروز سخن گفت و تأکید کرد، آمریکا و روسیه به عنوان قدرت‌های بزرگ در قبال امنیت بین‌المللی مسئول هستند.
وی بر اهمیت همکاری‌های میان روسیه و آمریکا نیز تأکید کرد و گفت که «دوران جنگ های ایدئولوژیک تمام شده و دو کشور منافع مشترک بسیاری دارند.»
رئیس جمهوری آمریکا در سخنان خود در نشست مشترک با ولادیمیر پوتین گفت که «اختلاف نظرها میان دو کشور آشکار است و آنها تلاش می‌کنند که راه حلی برای همکاری در زمینه‌های مختلف پیدا کنند. او گفت که دو کشور حتی در زمان جنگ سرد هم ارتباط خود را به نحوی حفظ کردند اما اکنون به بدترین حالت خود رسیده است.»
او گفت این حالت از چهار ساعت پیش (زمان مذاکره دو رهبر) تغییر کرده است.
ترامپ از همتای روس خود به دلیل دیدار با او تشکر کرد و گفت که «دیدار امروز آغاز روندی طولانی‌تر همراه با مذاکراتی قوی‌تر با روسیه است.»
پوتین اظهار کرد: «روسیه و آمریکا می‌توانند رهبری را در سوریه عهده‌دار شده و باعث ایجاد صلح در این کشور شوند.»
او همچنین به نقش شخص ترامپ در پیشبرد مذاکرات با کره‌شمالی و حل بحران تسلیحات هسته‌ای این کشور اشاره کرد.
به گفته رییس‌جمهوری روسیه، «موضوع برجام و خروج آمریکا از این توافق از جمله دیگر مواردی بوده که دو طرف درباره آن گفت‌وگو کرده‌اند. پوتین در ادامه تصریح کرد، ایران کشوری است که برنامه هسته‌ای آن تحت نظارت شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد.»
وی دیدارش با ترامپ را گامی بسیار مهم قلمداد کرد اما در عین حال گفت که دو طرف همچنان بر سر مسائل متعددی اختلاف نظر دارند.
در طرف دیگر ، ترامپ در آغاز اظهاراتش ضمن تقدیر از فنلاند به خاطر میزبانی این نشست، با اشاره به اهمیت دیپلماسی در سیاست آمریکا گفت، «مذاکرات مفید برای آمریکا و روسیه و سراسر جهان خوب است.»
رییس‌جمهوری آمریکا خاطرنشان کرد: «در جریان مذاکرات امروزم با پوتین با او درباره موضوع مداخله در انتخابات آمریکا صحبت کردم.»
ترامپ تحقیقات درباره دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را یک "فاجعه" خواند که باعث فاصله افتادن میان دو کشور شده است. گفت: «هیچ همدستی در کار نبوده و او هیلاری کلینتون را در رقابتی سالم شکست داده است. او این تحقیقات را "مسخره" خواند.»
ترامپ در کنفرانس مشترک با پوتین از پاسخ به این سوال طفره رفت که آیا آمریکا از روسیه می‌خواهد ۱۲نظامی روس را که جمعه وزارت دادگستری آمریکا متهم کرد به«دخالت»در انتخابات۲۰۱۶ تحویل دهند، و در عین حال باز هم به تحقیقات بازرس مولر حمله کرد و آن را فاجعه خواند. پوتین داشت لبخند می‌زد.
در این میان ، پوتین گفت: «او و رئیس جمهور آمریکا هر کدام برای منافع کشور خودشان تلاش می‌کنند. او گفت آیا هیچ مدرکی واقعی وجود دارد که حاکی از همدستی در انتخابات آمریکا باشد و پاسخ داد که هیچ مدرکی وجود ندارد.»
 
اعمال فشار به ایران
وی با لبخند از «توافق میان دو کشور در راستای تداوم همکاری‌های امنیتی» خبر داد. ترامپ همچنین اظهار کرد که با پوتین درباره «اعمال فشار علیه تهران برای جلوگیری از بلندپروازی‌های هسته‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران» صحبت کرده است.
 
تمجید ترامپ از پوتین
در ادامه این جلسه، ترامپ در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره این که پیش‌تر پوتین را «رقیب» خوانده بود، گفت: «پوتین یک رقیب است و این واژه یک تمجید محسوب می‌شود.»
وی در بخش دیگری اظهار کرد: «هر دو کشور مسئول وضعیت فعلی روابط دوجانبه هستند. نشست این‌چنینی باید مدت‌ها پیش-حتی پیش از آغاز ریاست‌جمهوری من- برگزار می‌شد. هر دو طرف اشتباهاتی را مرتکب شده‌اند.»
پوتین نیز در پاسخ به این که چرا باید اظهارات روسیه را در خصوص عدم مداخله در انتخابات آمریکا باور کرد، خاطرنشان کرد: چرا فکر می‌کنید که ترامپ به من اعتماد کامل دارد یا بر عکس؟ ما نباید به اهداف کوتاه‌مدت متکی باشیم. ما در زمان انتخابات همدیگر را نمی‌شناسیم. ترامپ به عنوان کاندیدا درباره بهبود روابط با روسیه صحبت می‌کرد و روس‌ها طبیعتاً از این رویکرد استقبال می‌کردند. 
وی در بخش دیگری از اظهارات خود در همین زمینه ادامه داد: «من علاقه‌ داشتم که ترامپ در انتخابات پیروز شود زیرا او به دنبال بهبود روابط با روسیه بود.»
 
«همکاری برای امنیت اسرائیل»
دونالد ترامپ گفت که روسیه و آمریکا برای کمک به تضمین امنیت اسرائیل با هم همکاری می‌کنند. در این کنفرانس مطبوعاتی رییس‌جمهوری روسیه توپ فوتبالی را به همتای آمریکایی خود داد و ترامپ این توپ را به همسرش داد.
 
اعتماد بی سابقه ترامپ به روسیه
در ادامه خبرنگار خبرگزاری آسوشیتدپرس به گزارش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا در خصوص مداخله روسیه در انتخابات ایالات متحده اشاره کرد و در همین زمینه از ترامپ سوال کرد که رییس‌جمهوری آمریکا در پاسخ این ادعا را بی‌اساس دانست.
پوتین در پاسخ به پرسشی درباره شبه جزیره کریمه تصریح کرد: «موضع ترامپ در مورد کریمه مشخص است. به اعتقاد او، کریمه به طور غیرقانونی تصرف شده است. ما اما نظر دیگری داریم و معتقدیم برای الحاق کریمه همه‌پرسی برگزار شده و از این رو، برای ما این پرونده بسته شده است.»
 
گیر واشنگتن به مظنون اصلی راشاگیت
اگرچه ذهن رسانه های ایرانی درگیر مسئله سوریه و احتمال فروش منافع ایران در سوریه بود اما رسانه های غربی عمدتا درباره رسوایی «راشاگیت» و مداخله کرملین به نفع ترامپ سوال می کردند.
سه روز پیش از این دیدار وزارت دادگستری آمریکا ۱۲ افسر اطلاعاتی ارتش روسیه را متهم کرد که با هک کردن کامپیوترهای حزب دموکرات در جریان انتخابات سال ۲۰۱۶ تلاش کردند با تخریب هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات، بر نتایج انتخابات آمریکا تاثیر بگذارند.
در پی اعلام این اتهامات بسیاری از سیاستمداران آمریکایی از جمله چاک شومر، رهبر دموکرات‌ها در مجلس سنا به دلیل آنچه «حمله به دموکراسی» کشورشان خوانده‌اند، خواهان لغو این دیدار شده بودند. رابرت مولر بر روی پرونده دخالت احتمالی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تبانی تیم انتخاباتی دونالد ترامپ با مسکو کار می‌کند؛ تاکنون شماری از نزدیکان آقای ترامپ، در این مورد مورد بازجویی قرار گرفته‌اند.
گزارش: علی ودایع/ مردم سالاری آنلاین