آیا پای قانون می‌لنگد؟

«هر روز دولت‌مردان ما سر کار می‌آیند و به این فکر می‌کنند که امروز چه کار کنیم که اعتماد آمریکایی‌ها جلب شود.» شنیدن این جمله از عزت‌الله ضرغامی‌که به احتمال زیاد یکی از گزینه‌های اصولگرایان برای انتخابات ریاست جمهوری 96 است، به خودی خود اهمیت چندانی ندارد، اما وقتی می‌فهمیم این سخنان از تریبون نماز جمعه بیان شده است، جای سوال پیدا می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، البته این اولین باری نیست که نامزدهای بالقوه انتخاباتی مخصوصا از جبهه اصولگرایان، با استفاده از تریبون‌های رسمی، به تخطئه دولت می‌پردازند و درواقع رفتارهایشان شائبه تبلیغات انتخاباتی دارد. پیشتر سعید جلیلی هم برای تخریب دولت از تریبون محافل عزای حسینی استفاده کرده بود. علاوه بر نامزدهای احتمالی، اصولگرایانی که تریبونی در اختیار دارند نیز، از هیچ صحبتی برای حمله به دولت مضایقه نمی‌کنند. اتفاقی که برای خود اصولگرایان می‌تواند آفت‌هایی داشته باشد. سوال این است که آیا این عمل، خود نوعی قانون گریزی تلقی نمی‌شود؟
تریبون نماز جمعه در اختیار ضرغامی
مطابق قانون انتخابات ریاست‌جمهوری زمان تبلیغات انتخاباتی ٢٢ روز قبل از آغاز رسمی‌انتخابات است. گزاره ای که سالهاست وجود دارد و افرادی که وارد این راه می‌شوند لاجرم آن را می‌فهمند. اما در چند ماه اخیر این قانون به شدت زیر پا گذاشته می‌شود و چه بسا افرادی که به وضوح به طرق مختلف به تبلیغات انتخاباتی می‌پردازند. یکی از همین افراد، عزت‌الله ضرغامی‌یکی از کاندیداهای احتمالی جریان اصولگرا است که ضمن سخنرانی در پیش از خطبه نماز جمعه تهران گفته است: «در اقدامات و اظهارنظرهای اولیه آمریکایی‌ها آن‌ها تظاهر کردند که توافق را اجرا می‌کنند اما از همان ابتدا مشکلات جدی پیش آمد و سعی می‌کردند با پرده‌پوشی و کنایه و حرف‌های حاشیه‌ای نقض تعهدات‌شان را سرپوش بگذارند و متاسفانه در داخل برخی مسوولان توجیه‌های آنان را برای مردم بازگو می‌کردند و به نوعی سخنگوهای نیابتی آمریکا بودند و سعی داشتند رفتار آمریکایی‌ها را در اجرا نکردن تعهدات‌شان توجیه کنند.» این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی که مبنای صحبت‌هایش را به برجام و بدعهدی آمریکا گذاشته بود، ادامه داده است: «تهدید و تحریم هم‌چنان ادامه دارد و آن‌ها برجام را اجرا نمی‌کنند. جالب است که می‌گویند برجام را اجرا نمی‌کنیم؛ خب مگر اصلا برجام اجرا شده است که شما بخواهید از این‌جا به بعد را اجرا نکنید.» ضرغامی‌ با انتقاد از ادبیات برخی مسئولان گفته است: «چرا برخی دولت مردان از این ادبیات استفاده می‌کنند و می‌گویند که امروز آمریکا به ما فلان مجوز را داده است تا فلان کار را انجام دهیم. هر روز دولت‌مردان ما سر کار می‌آیند و به این فکر می‌کنند که امروز چه کار کنیم که اعتماد آمریکایی‌ها جلب شود تا به ما یک مجوز دیگر بدهند که این رفتار فاجعه است اما متاسفانه برخی مدیران ما دچار این موضوع نشدند».
استفاده تبلیغاتی از تریبون‌ها
با نگاهی به اخبار چند هفته گذشته مشخص می‌شود عزت ضرغامی‌نه تنها یکی از گزینه‌های احتمالی اصولگرایان برای انتخابات سال آینده است، بلکه او هم به صورت صریح این احتمال را رد نکرده است. در واقع او که دیروز اجازه یافته بود به عنوان سخنران پیش از خطبه‌ها، صحبت کند، کسی است که قرار است در انتخابات آینده یکی از امیدهای اصولگرایان در مقابله با حسن روحانی باشد. اما این تنها اتفاقات رخ داده نیست.
اواسط مهرماه و همزمان با شروع عزاداری حسینی، سعید جلیلی که نماینده جبهه پایداری در انتخابات سال 92 بود و گفته می‌شود یکی از گزینه‌های اصلی این جبهه برای میدان رقابت در انتخابات 96 است در مراسم شب هشتم عزاداری سالار شهیدان در هیئت انصار الحسین قرچک، از حقوق بالای مسئولان انتقاد کرده و در واقع از همین تریبون به تخطئه دولت پرداخته است. او گفته بود: «التزام به حقوق مردم، مهم تر از دانستن حقوق مردم است. امروز در کنار کسانی که حقوق مردم را بشناسند به «حدوددان» هم نیازمندیم که حد و مرز منافع و حقوق مردم را بر اساس موازین دینی هم بشناسند و هم به آن ملتزم باشند.» این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داده بود: «اگر کسانی که منابع مادی و ذخایر معنوی و آبروی نظام را تاراج می‌کنند، «ذخیره انقلاب» نامیدیم معلوم است از «حقوق مردم» و «تکالیف کارگزاران» در فرهنگ حسینی بی‌خبریم.» تخطئه دولت از تریبون‌های رسمی‌اتفاق نادری محسوب نمی‌شود گرچه رفتاری غیرقانونی هم باشد اما آنجایی قانون کاملا زیرپا گذاشته می‌شود که استفاده از این تریبون‌ها توسط نامزدهای احتمالی برای حمله به دولت، در واقع مقاصد انتخاباتی همراه داشته باشد.
تبلیغات پیش از موعد غیرقانونی است
این در حالی است که عبدالرضا رحمانی‌فضلی وزیر کشور پیش از مراسمات عزاداری حسینی، با تاکید بر اینکه سخنرانی فعالان سیاسی و مسئولان پیشین کشورمان در مساجد باید با مجوز وزارت کشور یا استانداری انجام ‌شود، گفته بود: «همیشه این گونه بوده که افراد سیاسی به‌ طرق مختلف نظرات و انتقادات خود را مطرح می‌کنند که از نظر ما اشکالی ندارد. قدرت‌هاضمه جامعه ما هم به قدری قوی است که آن‌ها همواره درباره این اظهارات تشخیص درست می‌دهند پس ما نگرانی در این زمینه نداریم.» او ادامه داده بود: «البته باید بر محور قانون پیش برویم و قانون می‌گوید که این جلسات باید مجوز داشته باشند، امنیت جلسات حفظ شده و خارج از محدوده قانونی، تبلیغات انتخاباتی انجام نشود. افراد نباید به‌گونه‌ای عمل کنند که رفتار آنها شائبه انتخاباتی داشته باشد زیرا این امر خلاف قانون است و در صورت مشاهده تذکر داده و جلوی آن را می‌گیریم البته بعضی مواقع استدلال این است که سخنرانی‌ها به‌دلیل مناسبت‌های مذهبی در مسجد مجوز نمی‌خواهد. هیچ‌وقت هم لازم نبوده که مجوز گرفته شود و برگزاری این مراسم‌ها یک امر جاری است. اما واقع قضیه این است که افراد نباید بسترهای اجتماعی و فرهنگی را به بهانه‌هایی، مجوز فعالیت‌های خود قرار دهند زیرا این امر برای کشور هزینه‌های زیادی دارد.» وزیر کشور با تاکید بر اینکه، فعالیت‌های زودهنگام انتخاباتی غیرقانونی است، تصریح کرده بود: «شائبه انتخاباتی بستگی به نحوه صحبت و محتوای سخنرانی‌ها دارد که در صورت تکرار شائبه انتخاباتی تقویت می‌شود.» در این میان، شورای نگهبان نیز درباره تبلیغات زودهنگام ساکت ننشست و عباسعلی کدخدایی سخنگوی این شورا در اظهارنظری اعلام کرد: «این شورا در موعد بررسی صلاحیت‌ها، فعالیت‌های زودهنگام انتخاباتی برخی از کاندیداها را مدنظر قرار خواهد داد».
امام جمعه و حمله به دولت
اما علاوه بر نامزدهای احتمالی، چهره‌های مطرح اصولگرایی هم از هر بهانه ای برای حمله به دولت و شخص رئیس جمهوری استفاده می‌کنند. سيد‌احمد علم‌الهدي، امام جمعه مشهد مردادماه امسال، در خطبه‌هاي نماز جمعه مشهد بدون نام بردن از رييس‌جمهور و با تكرار اين عبارت او با اين لحن كه «يك آقايي نيز مي‌گويد با برجام عزت پيدا كرديم» معترضانه گفته بود: «چه عزتي؟ اينكه شركت مدلينگ ايتاليايي بيايد عزت است؟ اين را در برجام پيش برديد؟ چرا دستگاه‌هاي دانش بنيان خارجي حاضر نيستند سرمايه‌گذاري كنند؟ اين عزت است؟ ده‌ها و صدها فروشگاه مدلينگ مي‌خواهند ايجاد كنند و جوان ما را منحرف كنند و يك پيچ و مهره از دستگاه الكترونيكي خود را نيز حاضر نيستند به ما بفروشند. او ادامه داد: عزت متعلق به خدا و پيغمبر و مومنان است، اين عزت آوردن جنس بنجل مدل خارجي به كشور است يا دشمني با كفار و مشركان و دشمن‌ستيزي و استكبارستيزي است.»
از طرفی آیت‌الله حسینی‌شاهرودی نماینده ولی فقیه در کردستان درباره استفاده از تریبون‌های رسمی‌توسط نامزدهای(احتمالی) انتخاباتی گفته بود: «استفاده از تریبون‌های نماز جمعه برای تبلیغات انتخاباتی کاندیداها ممنوع است و کاندیداها باید از راه‌های عرف و قانونی برای اعلام برنامه‌های مدنظر خود اقدام کنند.» این صحبت حسینی شاهرودی پیش از انتخابات مجلس مطرح شد که مدت زمان قانونی تبلیغات انتخابات بود.
اگربا نگاهی اخلاقی به انتخابات نگاه کنیم، حکم این است که شرایط برابر برای همه طرفین به وجود آید. اگر قرار باشد به منتقدان غیرمنطقی دولت که رقیبان او هم در انتخابات آتی هستند، تریبونی برای صحبت علیه دولت داده شود، پس باید این امکان به صورت متقابل برای حسن روحانی و هوادارنش نیز به وجود آید. اما با در نظر گرفتن غیرقانونی بودن تبلیغات پیش از موعد پس باید عزمی‌برای جلوگیری از تکرار این اتفاقات هم وجود داشته باشد. اما با شواهد موجود، به نظر می‌رسد این عزم همچنان در میان بدنه راست‌افراطی وجود ندارد!