در خان طومان چه گذشت؟

«خان طومان» شهرکي در جنوب غربي شهر حلب و در فاصله 10 تا 15 کيلومتري جنوب اين شهر قرار دارد. اين شهرک به دليل نزديکي به اتوبان حلب - دمشق از اهميت تدارکاتي ويژه‌اي برخوردار است. به نوشته رسانه‌هاي ايران، شهرک خانطومان يکي از اصلي‌ترين راه‌هاي کمک‌رساني گروه‌هاي مسلح مخالف رژيم اسد به يکديگر از شمال به جنوب استان حلب است. خانطومان در سال‌هاي گذشته در کنترل مخالفان سوريه بود اما در ماه دسامبر 2015 به کنترل نيروهاي اسد و هم‌پيمانان آنها درآمد. در اين فاصله يکبار تلاش مخالفان براي بازپس‌گيري اين شهرک ناکام ماند، اما روز جمعه گذشته، اين شهرک بارديگر به کنترل مخالفان اسد درآمد. يکي از ايرانيهايي که در اين جبهه بود در پيامي‌نوشته است: «ما از جامون نمي‌تونيم تکان بخوريم، ما الان 83 نفر توي اتاق هستيم، منتظر پشتيباني توپخونه هستيم تا عقب بکشيم، انشاءالله که شهيد بشيم نه اسير.» انتشار اخبار و تصاوير مربوط به شهادت اين افراد، قلب ايرانيها را بسيار جريحه دار کرده است.

به طوري که در رسانه‌هاي مجازي واکنش مردم را در پي داشته است و مردم از مسئولان خواسته‌اند اقدامات انتقام‌جويانه داشته باشند. سيد حسن خميني نيز در پيامي‌که در ايسنتاگرام خود نوشت: «شهادت برادران عزيزمان را که مظلومانه در سوريه به شهادت رسيدند، به خانواده‌هاي ايشان و به همه مردم شريف ايران به‌ويژه به مردم غيور مازندران تسليت مي‌گويم. مي‌خواستم درباره شعبان و اعياد آن به خصوص درباره ولادت باسعادت سرور شهيدان و آزادگان بنويسم اما گويي عيد حسين(ع) هم به بوي شهادت آميخته است.»

رئيس کميته دفاعي مجلس شوراي اسلامي‌گفت: گروههاي تروريستي مستقر در سوريه بايد منتظر پاسخ کوبنده ارتش سوريه به اين اقدام غير قانوني و نقض آتش‌بس باشند. اسماعيل کوثري درباره فاجعه خان طومان در منطقه حلب سوريه اظهار کرد: آمريکايي‌ها زماني که ديدند نمي‌توانند به اهداف خود در سوريه و عراق دست پيدا کنند بحث صلح و آتش‌بس را مطرح کردند که اين موضوع با توافق روسيه در برخي از نقاط سوريه از جمله خان طومان صورت گرفت. او افزود: طبق توافقي که پيرامون آتش‌بس صورت گرفت نبايد هيچ گلوله‌اي ما بين دو طرف شليک مي‌شد اما همان گونه که مقامات ايراني بارها به آن اشاره کردند بار ديگر آمريکايي‌ها به تعهدات خود پايبند بوده و شاهد بوديم با همکاري گروهک‌هاي معارض سوريه اقدامي ‌برخلاف آتش‌بس انجام دادند و آن را نقض کردند. عضو کميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي ‌با اشاره به اينکه کشته شدن نيرو‌هاي نظامي‌در جنگ امري عادي محسوب مي‌شود خاطر نشان کرد: منطقه خان طومان با مقاومت نيروهاي ارتش سوريه از دست معارضين گرفته شده بود اما متاسفانه با حيله و نيرنگي که مقامات آل سعود و غربي‌ها به خصوص آمريکا اتخاذ کردند متاسفانه اين منطقه دوباره به دست گروهکهاي تروريستي افتاد. کوثري تاکيد کرد: گروههاي تروريستي مستقر در سوريه بايد منتظر پاسخ کوبنده ارتش سوريه به اين اقدام غير قانوني و نقض آتش‌بس باشند. او درباره جنگ رواني رسانه‌هاي غربي پيرامون کشته شدن تعداد کثيري از ايرانيان مدافع حرم در خانطومان گفت: اين اخبار تنها يک جنگ رواني است و طبق آمار اعلام شده در اين فاجعه از ايرانيان مدافع حرم13 نفر شهيد 18نفر مجروح و 5 الي 6 نفر اسير شده‌اند. عضو کميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي‌ خاطر نشان کرد: خون‌هايي که در خانطومان ريخته شده است نتيجه خباثت آمريکا است و دولتمردان اين کشور بايد پاسخگوي اين فاجعه باشند.

بلافاصله بعد از خبر شهادت ايراني‌ها در منطقه خانطومان، معاون عربي و آفريقاي وزارت خارجه ايران اشغال خانطومان را محکوم کرد و گفت: راهکار در سوريه صرفا سياسي است و بايد تروريست‌ها و گروه‌هاي مسلح مرتبط با آنها توسط جامعه جهاني محکوم و سرکوب شوند. حسين اميرعبداللهيان معاون عربي و آفريقاي وزارت خارجه کشورمان اقدام تروريست‌ها و معارضه مسلح در اشغال خان طومان سوريه را محکوم کرد و افزود: در مذاکرات اخير با مقامات روسيه يکي از موضوعات مورد توجه تهران و مسکو بررسي عوامل نقض آتش‌بس بود. او افزود: اقدام مشترک تروريست‌ها و گروههاي مسلح بي مسئوليتي که به غلط معارضه معتدل خوانده مي‌شوند در سوء‌استفاده از فضاي آتش‌بس در سوريه، اثبات مي‌کند که اين جريان‌ها با حمايت خارجي بدنبال تداوم اقدامات نظامي‌هستند و هيچ اعتقادي به راه حل سياسي ندارند.

علي شمخاني نماينده مقام معظم رهبري و دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به سوءاستفاده گروه‌هاي تروريستي از شرايط آتش‌بس در سوريه و انجام تحرکات محدود در جنوب حلب گفت: جمهوري اسلامي‌ايران از ابتداي مطرح شدن طرح آتش‌بس ضمن مخالفت نکردن با اصل آن، اشکالات ساختاري را متوجه اين طرح مي‌دانست. رخداد خان طومان نشان داد که نگراني‌هاي مطرح شده از سوي ايران کاملاً درست و متناسب با واقعيت‌هاي صحنه بوده و آتش‌بس صرفاً فرصتي براي بازسازي گروه‌هاي تروريستي از سوي دولت‌هاي حامي‌آنان خواهد بود. دبير شوراي عالي امنيت ملي همچنين گفت: قطعا ايران با متحدين خود يعني روسيه، سوريه و حزب‌الله، اتفاقات اخير حلب را بي‌پاسخ نخواهد گذاشت. آنچه در اين ميان رخ داد، استفاده هدفمند از يک حُسن‌نيت در ايجاد آتش‌بس در منطقه عمومي‌حلب بود. آمريکايي‌ها به همراه متحدين منطقه‌اي و تروريستي خود با پشتيباني لجستيکي ممتد، محور اين کار هستند. اتفاقات اخير خانطومان در قالب جيش‌الفتح نبود بلکه در حقيقت جبهه‌النصره بود.

مشاور امور بين‌الملل رئيس مجلس شوراي اسلامي‌معتقد است طرح آمريکايي- عربستاني- ترکيه‌اي حمله به خان طومان براي جبران شکست آنها در مذاکرات ژنو درخصوص شرايط سوريه بوده است. حسين شيخ‌الاسلام گفته است: خان طومان منطقه‌اي راهبردي و مرتفع در حاشيه جنوبي حلب بوده که بر جاده حلب-دمشق مسلط است و گروه‌هايي که بر اين ناحيه تسلط يابند مي‌توانند کاملا اين جاده استراتژيک را تهديد کنند. پيش از اين، ناحيه خانطومان در دست نيروهاي دولتي و به حالت آتش‌بس بود اما تروريست‌ها با استفاده فرصت غافلگيري از اين آتش‌بس سوءاستفاده و جبهه النصره با حدود 12 کاميون حاوي مواد منفجره به منطقه هجوم بردند.

وي افزود: هجوم نيروهاي جبهه النصره و شکست خط منطقه باعث بروز تلفاتي در ميان نيروهاي ارتش سوريه و مقاومت در خان طومان شد که بعد از آن ساير تروريست‌ها نيز وارد منطقه شده و حمله سختي را ترتيب دادند اما از آنجايي که اين منطقه نقطه حساسي براي تأمين امنيت حلب است قطعا چاره انديشي شده و پس گرفته مي‌شود. هنگامي‌که مذاکرات اخير ژنو در خصوص سوريه صورت گرفت هيأت رياض اين مذاکرات را به دليل عدم دست‌آورد و خسارت در حوزه نظامي، ترک کرد لذا بعد از آن با همکاري هم‌پيمانان خود در صدد جبران برآمد. مشاور امور بين الملل رئيس مجلس شوراي اسلامي‌در پايان خاطرنشان کرد: اين طرح در راستاي افزايش قدرت چانه زني متحدان عليه سوريه بود که با سوءاستفاده از شرايط آتش‌بس شکل گرفت البته نبايد اهميت حضور مستشاري ايران در چنين شرايطي را فراموش کرد که همين حرکت در آينده باعث آزادسازي خانطومان خواهد شد.

نايب رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس، گفت:هيئت ويژه تحقيق اين کميسيون در آينده اي نزديک براي بررسي ميداني به منطقه خانطومان اعزام مي‌شود. منصور حقيقت پور با اشاره به بروز حوادث اخير در استان حلب سوريه و منطقه خان طومان، گفت: در گام نخست کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس بنا دارد که نشست ويژه اي را با حضور مسئولان مربوطه براي بررسي ابعاد حادثه خان طومان برگزار کند، که اين جلسه احتمالا در چند روز آينده برگزار مي‌شود. نماينده مردم اردبيل، نير و نمين در مجلس شوراي اسلامي، از اعزام هيأت ويژه تحقيق از کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس به منطقه خان طومان خبر داد و گفت: در شرايط کنوني در حال رايزني براي اعزام اين هيأت هستيم، البته اعضاي اين هيأت قرار است که در آينده نزديک با حضور در اين منطقه، بازديد و تحقيقات ميداني را از اوضاع خان طومان صورت دهند.