شکل‌گيري رفاقت در عين رقابت

گروه ديپلماسي: «حسين اميرعبداللهيان» که صبح پنج‌شنبه به دعوت رسمي «فيصل بن فرحان»  راهي رياض شده بود؛ با وزيرخارجه عربستان و «محمد بن‌سلمان» وليعهد سعودي ديدار کرد. اين سفر با آغاز به کار رسمي سفير جمهوري اسلامي در رياض همراه شد. بدين ترتيب، «عليرضا عنايتي» ماموريت خود را همزمان با ورود وزير امور خارجه کشورمان به پايتخت عربستان به طور رسمي آغاز کرد.
به گزارش آسوشيتدپرس سفر حسين اميرعبداللهيان در حالي صورت مي‌گيرد که هم عربستان سعودي و هم ايران تلاش مي‌کنند تنش‌ها را بين کشورهاي خود کاهش دهند. دو کشور مدت‌هاست يکديگر را رقيب اصلي خود در سراسر خاورميانه مي‌دانند. با اين حال، چالش‌ها به ويژه در مورد برنامه هسته‌اي درحال پيشرفت ايران، جنگ در يمن به رهبري عربستان سعودي و امنيت در سراسر آبراههاي منطقه همچنان باقي است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،عربستان در سال 2016 پس از تهاجم معترضان به مراکز ديپلماتيک آن در ايران, روابط خود را با تهران قطع کرد. عربستان سعودي چند روز قبل از اين اعتراضات، يک روحاني برجسته شيعه را به همراه 46 نفر ديگر اعدام کرده بود و اين اقدام منجر به اعتراضات در ايران شد.
حدود 2 ماه پيشتر هم بن‌فرحان به تهران آمده بود. وزير امورخارجه کشورمان عصر ديروز(جمعه) در صفحه شخصي خود در فضاي مجازي نوشت: «صبح جمعه با «بن‌سلمان» وليعهد عربستان‌سعودي به مدت 90 دقيقه در جده ديدار داشتيم. گفتگوي صريح، بي‌پرده، سودمند و نتيجه‌بخش، مبتني بر سياست همسايگي. با اراده روساي دو کشور، بر مناسبات دوجانبه پايدار در همه زمينه‌ها تاکيد شد. در منطقه بر امنيت و توسعه براي همه اتفاق نظر داريم.» اين نخستين ديدار رسمي يک مقام عالي کشورمان با محمد بن سلمان وليعهد عربستان سعودي پس از عادي سازي روابط دو کشور است. آخرين وزير امور خارجه ايران که در سفري رسمي به عربستان سعودي سفر کرد، محمد جواد ظريف بود که در سال 2015 براي درگذشت ملک عبدالله از رياض ديدن کرد.
ديدار راهبردي با وليعهد عربستان
اميرعبداللهيان روز جمعه در اين ديدار با تاکيد بر فرصت‌هاي فراروي دو کشور گفت: جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي مي توانند با توسعه همه جانبه همکاري‌ها از جمله در حوزه سياسي، اقتصادي، تجاري، ترانزيت، علم و فناوري، فرهنگي و مردمي، رشد و شکوفايي بيشتر را براي منطقه رقم بزنند.
وي با اشاره به تحولات نظام بين‌‌الملل تاکيد کرد: امروز ما در برابر يک مسئوليت تاريخي قرار داريم.
اميرعبداللهيان با بيان دستاوردها و ظرفيت‌هاي جمهوري اسلامي ايران افزود: راه موفقيت منطقه تقويت گفتگو و همکاري و افزايش همکاري‌هاي توسعه محور است.
وزير امور خارجه با اشاره به جايگاه و نقش ايران و عربستان در منطقه و جهان اسلام، از موضوع فلسطين و قدس به عنوان قضيه محوري جهان اسلام ياد کرد و رژيم صهيونيستي را تهديدي براي همگان دانست.
پيغام پادشاه عربستان براي تهران
وليعهد و نخست وزير پادشاهي عربستان سعودي نيز در اين ديدار با ابلاغ سلام خود و پادشاه عربستان سعودي به مقام معظم رهبري و رئيس جمهور دکتر رئيسي گفت: نگاه عربستان به رابطه با ايران راهبردي بوده و رياض در اين خصوص عزم جدي دارد.
محمد بن سلمان با تاکيد بر دعوت از رئيس جمهور ايران براي سفر به عربستان، ديدار سران دو کشور را بسيار با اهميت برشمرد و گفت اين ديدارها تاثيرات اساسي بر توسعه و تعميق مناسبات دوجانبه و چندجانبه خواهد داشت.
در اين ديدار همچنين در خصوص برخي مباحث منطقه اي و بين‌‌المللي نيز بحث و تبادل نظر شد.
کميته‌هاي تخصصي مشترک همکاري ايران و عربستان
ظهر پنج‌شنبه، اميرعبداللهيان در ديدار با وزيرخارجه سعودي ضمن اشاره به اينکه اين چهارمين ديدار وزراي خارجه از پکن تا تهران تا رياض است، اظهار خرسندي کرد که روابط دو کشور در مسير درست خود قرار دارد.
وي ضمن تاکيد بر لزوم فعال شدن زمينه‌هاي مختلف روابط دو کشور در راستاي منافع مشترک  پيشنهاد تشکيل کميته‌هاي تخصصي همکاري در زمينه‌هاي مختلف مورد علاقه دوجانبه را مطرح کرد که مورد استقبال قرار گرفت. وزيرامورخارجه کشورمان همچنين آمادگي جمهوري اسلامي ايران براي فعال سازي کميسيون مشترک همکاري‌هاي اقتصادي دو کشور را اعلام کرد.تشکيل شوراي هماهنگي روابط دوجانبه به رياست وزراي خارجه دو کشور، از ديگر مباحث مورد توجه و مشورت وزراي خارجه دو کشور بعنوان يکي از راههاي سرعت بخشيدن به مناسبات دو کشور بود.وزير امور خارجه کشورمان مبارزه با تروريسم را در راستاي امنيت مشترک دو کشور و کشورهاي منطقه دانست و افزود اين موضوع مي‌تواند يکي ديگر از زمينه‌هاي همکاري ميان دو کشور باشد.اميرعبداللهيان ديدگاههاي جمهوري اسلامي ايران براي همکاري دو کشور در زمينه‌هاي امنيتي، امداد و نجات، قضايي، زندانيان و امور کنسولي را تشريح کرد.
وي با اشاره به اهميت موضوع محيط زيست و معضل گردوغبار بعنوان يک مشکل فراگير اقليمي، بر دعوت ايران از عربستان براي شرکت در نشست بين‌المللي مبارزه با گردوغبار در تهران تاکيد کرد.
برگزاري نشست مشترک اتاق‌هاي بازرگاني دو کشور، فعال سازي خطوط پروازي، سرمايه گذاري مشترک، همکاري‌هاي علمي و پژوهشي، شرکت‌هاي دانش بنيان، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، تبادل هيات‌هاي نخبگاني، علمي و همچنين تيم‌هاي ورزشي دو کشور از ديگر موضوعات مطرح شده توسط وزير امور خارجه کشورمان بود که مورد استقبال طرف عربستاني قرار گرفت.
وزير امور خارجه کشورمان با اشاره به اهميت همکاري‌هاي پارلماني، بر لزوم زمينه سازي براي همکاري‌هاي دو کشور در اين زمينه تاکيد نمود.
پذيرش دعوت از رئيس جمهوري ايران
وزير امور خارجه کشورمان در پاسخ به اعلام آمادگي طرف عربستاني براي ميزباني از رئيس جمهور کشورمان در عربستان، ضمن تشکر از دعوت بعمل آمده بر لزوم تلاش مشترک براي فراهم سازي زمينه‌هاي انجام موفق اين سفر در زمان مناسب تاکيد کرد.
وزير امور خارجه کشورمان افزود: آماده فعال کردن همه اسناد همکاري دوجانبه هستيم و براي امضاي اسناد جديد نيز منطبق با نيازهاي توسعه روابط دو کشور آمادگي داريم. همچنين از سفر گردشگران سعودي به‌ ايران استقبال مي‌کنيم و همه تسهيلات را برايشان فراهم مي‌کنيم. اميرعبداللهيان در خصوص مسائل منطقه‌اي نيز گفت، امنيت و توسعه در منطقه تفکيک ناپذير است. ايران همواره از گفتگو و مسير سياسي براي حل بحران‌ها استقبال مي‌کند. رئيس دستگاه ديپلماسي کشورمان همچنين با تبيين مواضع کشورمان در خصوص فلسطين، آن را مسئله اصلي و مرکزي جهان اسلام توصيف کرد و رژيم صهيونيستي را تهديدي دائمي براي امنيت منطقه‌اي و بين‌المللي و امنيت کشورهاي اسلامي دانست.
وزير امور خارجه کشورمان با اشاره به رخدادهاي ناگوار اخير در اهانت به ساحت مقدس قرآن کريم در برخي کشورهاي اروپايي، همکاري مشترک اخير ايران و عربستان و عراق در برگزاري اجلاس فوق العاده وزراي خارجه کشورهاي عضو سازمان همکاري اسلامي را اقدامي ارزشمند توصيف کرد و بر لزوم پيگيري و اجرايي کردن مصوبات آن بمنظور تضمين بازدارندگي تاکيد نمود. وزير امور خارجه کشورمان همچنين با تشکر از عربستان در ميزباني از حجاج کشورمان در سالجاري، اظهار اميدواري کرد که در گفتگوهاي آتي هيات‌هاي حج دو کشور، در زمينه‌هاي مورد نياز براي تسهيل هرچه بيشتر سفر حج واجب و انجام عمره توافقات لازم به عمل آيد.
خرسندي بن‌فرحان از سفر اميرعبداللهيان
فيصل بن فرحان وزير امور خارجه عربستان نيز ضمن ابراز خرسندي از اين ديدار و تاکيد بر اهميت آن در پيشبرد هرچه بيشتر روابط دوجانبه، به نتايج مثبت گفتگوها در سفر اخير خود به تهران اشاره کرد و افزود، اين ديدارها و گفتگوها و تلاشهاي مشترک براي گسترش روابط دو کشور مهم است و دو ملت بايد اين احساس را داشته باشند که روابط به نفع دو کشور در حال پيشرفت است.
وي ضمن تشريح ديدگاههاي خود در خصوص موضوعات مطرح شده توسط وزير امور خارجه کشورمان و طرح برخي پيشنهادات متقابل افزود، مهمترين سفري که منتظر آن هستيم و به گسترش روابط دو کشور کمک خواهد کرد، سفر جناب آقاي رئيسي رئيس جمهور است و همه وزارتخانه‌هاي دولتي عربستان موظف هستند که زمينه موفق اين سفر را فراهم کنند. وزير امور خارجه عربستان همچنين شهادت و مجروح شدن جمعي از زائران در حمله تروريستي شاهچراغ را به ملت و دولت ايران تسليت گفت و افزود اين حمله محکوم است و تروريسم خطر مشترکي است که بايد براي مقابله با آن تلاش کنيم. وي علاوه بر اعلام آمادگي کشورش براي توسعه روابط در زمينه‌هاي دوجانبه، بر اهميت تقويت همکاري‌هاي دو کشور در محافل و سازمان‌هاي بين‌المللي نيز تاکيد کرد.
 
 
تماس فوري بلينکن با رياض
 
وزارت امور خارجه آمريکا در بيانيه‌اي از گفت‌وگوي‌ آنتوني بلينکن، وزير امور خارجه آمريکا با فيصل بن فرحان، همتاي سعودي‌اش خبر داده و اعلام کرد که طرفين درباره طيفي از مسائل دوجانبه و منطقه‌اي گفت‌وگو کردند.
وزير امور خارجه آمريکا از همتاي سعودي‌اش براي گرد هم آوردن 40 کشور در جده براي مذاکرات صلح اوکراين قدرداني کرد.
طبق اين بيانيه، طرفين همچنين تصميم‌ گرفتند به همکاري جهت پايان دادن به «درگيري فاجعه‌بار» در سودان ادامه دهند.
آن‌ها همچنين تعهدشان را نسبت به افزايش تلاش‌ها براي ايجاد صلحي پايدار در يمن از طريق روند صلح يمني-يمني با ميانجيگري سازمان ملل اعلام کردند. گفت‌وگوي بلينکن و بن فرحان در پي سفر حسين اميرعبداللهيان، وزير امور خارجه ايران به رياض و ديدار با همتاي سعودي‌اش انجام شد.
از سوي ديگر، وزارت امور خارجه آمريکا در بيانيه‌اي از گفت‌وگوي وزير امور خارجه اين کشور با ران درمر، وزير امور راهبردي رژيم صهيونيستي خبر داده و بيان کرد که آن‌ها درباره دوستي با دوام و تعهد آمريکا نسبت به امنيت رژيم صهيونيستي گفت‌وگو کردند.
طبق اين بيانيه، بلينکن و درمر درباره همکاري در زمينه چالش‌هاي منطقه‌اي، از جمله آنچه «تهديدهاي ناشي از ايران‌ و نيروهاي نيابتي‌اش در لبنان و جاهاي ديگر» خوانده شده نيز گفت‌وگو کردند.
آن‌ها همچنين درباره تلاش‌هاي مداوم براي آنچه «ايجاد هم‌بستگي کامل ميان اسراييل با خاورميانه» عنوان شد، گفت‌وگو کردند.