با صدور مجوز ساخت مجتمع۵۲۸۰ واحدی در ضلع شمالی باغ گیاهشناسی ملی ایران، حلقه محاصره این باغ بینظیر که پیش از این درباره تهدید آن توسط برجهای اطراف، هشدار داده شده بود، کاملتر می شود؛ موضوعی که انتقاد فعالان محیط زیست را در پی داشته است.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین، عملیات ساخت باغ گیاهشناسی ملی ایران در سال ۱۳۴۷ با واگذاری قطعه زمینی از مراتع ملی شده در اراضی چیتگر واقع در کنار اتوبان تهران-کرج آغاز شد و اکنون جزو زیباترین و کم نظیرترین باغهای گیاهشناسی است. مساحت باغ حدود ۱۴۵ هکتار است و طراحی آن به گونه ای است که نشان دهندهٔ الگویی از باغ ایرانی باشد. به این منظور یک میدان در مرکز باغ پیشبینی شده که چهار بلوار در چهار سو به آن میپیوندد.
در این باغ ۶۴ گونه درخت و درختچه از اقلیم هیرکانی، همچنین ۲۴۰ گونه گیاهی از اقلیم البرز، ۴۲ گونه چوبی و ۳۰ گونه علفی از اقلیم زاگرس و ۲۳ اجتماع گیاهی و حدود ۴۰ گونه گیاهی از اقلیم کویری و بیابانی ایران وجود دارد. اقلیم چین و ژاپن، اقلیم هیمالیا، اقلیم قفقاز، اقلیم سیبری و آمریکا و باغهای اروپایی از اقلیمهای جهانی این باغ است.
اما آینده این باغ با ساخت برجهای مسکونی در یک دهه اخیر در معرض خطر قرار گرفته است. در اردیبهشت ۱۳۹۰ رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفته بود: «با شهردار وقت منطقه ۲۲ و دیگر بخشهای شهرداری تماس گرفتیم و اعلام کردیم که ساخت و ساز در اطراف باغ میتواند به آن لطمه بزند اما این درخواست پیگیری نشد.»
ساخت و سازهای شمال باغ گیاهشناسی، علاوه براینکه نمای کوه را در مقابل باغ گیاهشناسی ملی پوشاندهاست دهها هزار نفر جمعیت جدید به این منطقه تحمیل میکند که این امرعلاوه براینکه شلوغی و ترافیک را در این محدوده افزایش میدهد باعث کاهش آبهای زیر زمینی و وارد آمدن صدمات جبران ناپذیر به باغ ملی میشود.
در تازه ترین تحول در این زمینه، شهرداری تهران مجوز ساخت پروژه جدیدی را صادر کرده که مراسم کلنگ زنی آن تحت عنوان "پروژه ۵۲۸۰ واحدی طبیعت چیتگر" در پاییز امسال برگزار شد؛ پروژه ای که اسم طبیعت دارد اما در واقع نابودکننده طبیعت بکر باغ گیاهشناسی ملی ایران است.
محمود درویش فعال محیط زیست با انتقاد از مسئولان پایتخت نوشت: "تهرانی که هماکنون هم آب ندارد و با دزدیدن آب کرج، طالقان، لار و آمل دارد زندگی میکند، چگونه ۲۲ برج ۲۷ طبقه جدید را میخواهید در آن بسازید؟ این یک جنایت در حق مردم ایران و سرمایه ارزشمند ملیشان؛ باغ گیاهشناسی ملی ایران با قدمتی بیش از ۵۵ سال است. منطقهای که با خط قرمز مشخص شده در منتهاالیه شمالی باغ گیاهشناسی ملی ایران در منطقه ۲۲تهران قرار دارد. بهترین کاربری برای آن فضای سبز است تا چشمانداز و حیات بومشناختی باغ آسیب نبیند، اما اینک میخواهند ۲۲ برج ۲۷ طبقه در آن احداث کنند، چگونه شهرداری تهران چنین مجوزی را صادر کرده؟!"
البته اطلاعات داخل سایت پروژه نشان می دهد که این مجتمع شامل ۲۲ برج ۲۷ طبقه نیست، بلکه ۴ بلوک ۵۲ طبقه را شامل می شود که اگرچه از نظر تعداد کمتر است، اما در همان محدوده ساخته می شود و با توجه به ارتفاع بیشتر و مساحت بزرگتر هر بلوک مسکونی که قرار است هر کدام حدود هزار و سیصد واحد مسکونی را در خود جای دهد، تفاوتی در اصل ماجرا ایجاد نمی کند و حتی با توجه به ارتفاع بلندتر، عملا نمای کوه را از باغ گیاهشناسی ملی می گیرد.
شهرک مسکونی بزرگ چیتگر توسط بنیاد تعاون ارتش در ۵ فاز A,B,C,D,E در حال ساخت و واگذاری است که این مجتمع ۵۲۸۰ واحدی، در پهنه D و برخلاف سایر فازها، در جنوب اتوبان حکیم و در مجاورت باغ گیاهشناسی ساخته می شود. در سایت معرفی این پروژه آمده که "پروژه توانمند سازی ارتش با کاربری مسکونی و توسط موسسه مسکن سازان بتاجا در دست ساخت می باشد و شامل ۴ بلوک ۵۲ طبقه و ۵۲۸۰ واحد مسکونی می باشد."
این البته تنها پروژه مسکونی اطراف باغ گیاهشناسی ملی ایران نیست و پیش از این نیز برجهای بلندی در اطراف آن ساخته شده بود که منظر این باغ و نمای کوه را در آن کمرنگ کرده است. اما برجهای جدید که توسط بنیاد تعاون ارتش ساخته می شود، بزرگترین پروژه مسکونی منطقه و در نزدیکترین فاصله به باغ گیاهشناسی ملی است که خسارات جبران ناپذیری به این باغ زیبا وارد می کند.
شهرداری تهران تاکنون در این زمیه واکنشی نشان نداده و اعضای شورای شهر نیز این موضوع را پیگیری نکرده اند؛ چراکه احتمالا مشغله های مهمی مانند تغییر نام خیابانها را دارند. به نظر می رسد حفظ حریم باغ گیاهشناسی ملی ایران نیازمند عزمی عمومی و کارزاری همگانی است تا همگان از خطرات این موضوع آگاه شوند.