واکسیناسیون در ایران بر خلاف برخی از کشورهای جهان هنوز آغاز نشده و شاید دلیل اصلی آن هم عملکرد ضعیف وزارت بهداشت برای خرید و تامین میزان واکسن مورد نیاز کشور است و شاید برای همین است که گروههای مختلف شروع به سهمخواهی کرده و درخواست اولویتگذاری برای تزریق واکسنهای موجود به گروههای خاصی را دارند!
به گزارش
مردم سالاری آنلاین، هفتهها است که موضوع تامین واکسن کرونا از منابع خارجی مورد بحث قرار گرفته است. خرید واکسن از فایزر و مدرنا که منتفی شد، مسیر مقامات بهداشتی ایران برای خرید واکسن به روسیه، چین، هند و کوبا افتاد؛ هرچند که بخش عمدهای از مردم چه آگاهانه و چه تحت تاثیر موج روانی عدم اطمینان به مسئولان، با تهیه این نوع واکسنها مخالفت کردند، اما خرید از این کشورها بویژه روسیه و چین در دستور کار قرار گرفت.
با این حال کشمکشها بر سر خرید از چه کشوری و به چه میزان، به جریانهای فکری سیاسی گره خورد و به نوعی این تصویر را القا کرده که خرید واکسن از روسیه و چین بیشتر جنبه سیاسی دارد تا جنبه درمانی. درگیری مقامات وزارت بهداشت، گوشههایی از سردرگمیدر حوزه بهداشت و درمان را در دوران اوجگیری کرونا علنی کرد.
البته در حین این کشمکشها حسن روحانی، رئیس جمهوری اعلام کرد که اولویت در وهله نخست، واکسن داخلی، در مرحله بعد واکسنی که به صورت مشارکتی با کشوری دیگر در حال ساخت است و در مرحله آخر خرید واکسن با استفاده از مکانیسمهای سازمان بهداشت جهانی است. روند کند تهیه واکسن و القای نبود مدیریت صحیح و مطمئن به مردم باعث شد تا تردیدها از تهیه واکسن بیشتر شود.
سهمخواهی شروع شد
نتایج مرحله آخر آزمایش انسانی واکسن اسپوتنیک روسیه نشان میدهد که این واکسن بیخطر و اثربخشی آن ۹۱.۶ درصد است. این نتایج که در نشریه لنست منتشر شده از آزمایش واکسن روی بیست هزار نفر به دست آمدهاند. این در حالی است که اثرگذاری واکسن چینی از سوی سازمانهای معتبر بهداشتی پزشکی جهانی 50 درصد اعلام شده است.
درحالیکه پیش از این علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت اعلام کرده بود «۲۵۰ هزار دوز واکسن چینی کرونا به نام «سینوفارم» وارد کشور خواهد شد»، ۵۰۰ هزار دوز از واکسن اسپوتنیک روسیه وارد ایران شد و خبری از سرنوشت واکسنهای چینی هم در دست نیست.
با تعلل مقامات بهداشتی در تهیه واکسن از منابع خارجی و از طرفی قرار داشتن واکسن ایرانی در مراحل آزمایش و افزایش نگرانی از شیوع شدید ویروس انگلیسی و شروع موج جدید و البته وخیم اپیدمی؛ گروههای مختلف برای دریافت سهم از واکسنهای موجود دست به کار شدند.
دکتر حسین کرمانپور، مدیرکل سازمان نظام پزشکی کشور خطاب به دکتر کیانوش جهانپور رییس مرکز اطلاع رسانی وزارت بهداشت، با اشاره به جهاد تولید کنندگان برنامههای تلویزیونی خواسته است که سهمیهای ویژه در کنار کادر درمان از واکسن کرونا برای این گروه در نظر گرفته شود. در بخشی از این نامه آمده است: «یکی از گروههای موثر در تامین عملی شعار در خانه بمانیم در دوران کرونا تولیدکنندگان برنامههای سینمایی و تلویزیونی هستند. جهاد امروز هنرمندان کشور در نگه داشتن مردم در خانه و سست کردن چرخش ویروس کرونا کمتر از کادر درمان نیست. مگر میتوان در فیلم یا سریالی با ماسک بر صورت ایفای نقش کرد؟»
این اقدام، واکنشهای منفی مردم در فضای مجازی را به دنبال داشت و برخی این نکته را مطرح کردند که نامه مدیرکل سازمان نظام پزشکی، در پی درخواست هنرمندان بوده است. اما فاطمه معتمدآریا هنرمند مطرح سینما در یادداشت کوتاهی به این شایعه پاسخ داد و اعلام کرد: «اینجانب فاطمه معتمد آریا خبر مربوط به هرگونه فعالیت خود در ارتباط با درخواست اولویت واکسیناسیون هنرمندانه سینما را اکیدا تکذیب میکنم. با وجود از دست رفتن بسیاری از هنرمندان تکرار ناشدنی سینما به دلیل ابتلا به کرونا، اولویت را شروع واکسیناسیون گسترده و بدون اتلاف وقت همه مردم ایران میدانم.»
تمامی این واکنشها موجب شد کرمانپور ساعاتی بعد در صفحه توییتر خود، از موضع قبلی عقب نشینی کند. او نوشت : "شکی نیست که اولویت واکسیناسیون با کادر درمان است و نامه ام صرفاً برای لحاظ شدن زحمات هنرمندان در دوران کرونا در سند ملی بود و نه فراتر از دیگران. ظاهراً هدف نامه، به درستی بیان نشده که متواضعانه عذر خواهم! امیدوارم با ورود و ساخت سریع تر واکسن برای همه مردم، خاطر همگی آرام شود".
اما باب سهم خواهی از واکسن کرونا که دلیل اصلی آن کمبود واکسن و تاخیر در خریداری آن توسط دولت است، پیش از این باز شده بود و پس از این حواشی، بیشتر مورد توجه قرار گرفت. در همین راستا مرتضی ضامنی، مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانیهای شهری کشور با تاکید بر حساسیت و ضرورت ارائه خدمات توسط ناوگان تاکسیرانی در کشور و با هدف قطع زنجیره کرونا گفت: درخواستی به قرارگاه عملیاتی مبارزه با کرونا وزارت کشور ارائه کرده ایم، اما تاکنون جوابی از سوی قرارگاه دریافت نکرده ایم. از سوی دیگر نامه ای نیز مبنی بر اینکه پس از کادر درمان رانندگان بتوانند در اولویت دریافت واکسن قرار بگیرند خطاب به رییس جمهور به عنوان رییس ستاد ملی کرونا و وزیر بهداشت تنظیم شده که پس از امضاء، ارسال خواهد شد.
اینکه برخی از گروهها باید در اولویت دریافت واکسن قرار بگیرند قطعی است، اما این گروهها همانطور که در سیستم بهداشتی و درمانی جهان روال است در ابتدا کادر درمان، گروههای آسیبپذیر با ریسک بالا، سالمندان و افراد دارای بیماریهای زمینهای قابل تشدید با ویروس کرونا و بعد سایر گروهها هستند! با توجه به این موضوع باید گفت اکثریت مردم با توجه به مشاغل و نوع ارتباطاتشان، باید با در نظر گرفتن اولویتهای واقعی در صف دریافت واکسن قرار بگیرند.
به نظر می رسد دعوای در گرفته در بین گروههای مختلف برای قرار گرفتن در صف اول دریافت واکسن ادامه خواهد داشت و اینکه در روزهای آینده گروههای دیگری دست به کار شوند و برای رئیس جمهور و وزیر بهداشت برای قرار گرفتن در اولویت دریافت واکسن نامه بنویسند نباید تعجب کرد!
این رفتار حاصل عملکرد سیاستزده در تامین واکسن کرونا است که با عملکرد ضعیف سیستم بانک مرکزی در تامین ارز مورد نیاز خرید واکسن و تعلل دولت در به نتیجه رسیدن بر سر یکی از انواع واکسنها ترکیب شده است. هرچند که بسیاری از مسئولان سعی داشتند عدم دسترسی به واکسن را به گردن تحریمها بیاندازند، اما امروز به وضوح قصورات مسئولان را میتوان دید و لمس کرد.
گزارش: محمد سیاح