روسها سه میلیارد دلارِ دیگر به ایران وام خواهند داد

علیرضا رحیمی، عضوِ هیئت رئیسه‌ی مجلسِ شورای اسلامی، گفته که دولت با مجوزِ مجلس تا کنون دو میلیارد دلار از روسیه وام گرفته است و می‌تواند سه میلیارد دلارِ دیگر نیز وام بگیرد. رحیمی همچنین افزوده است: «مجلس، در گذشته در بودجه‌ی سنواتی، به دولت مجوزِ اخذ وامِ پنج میلیارد دلاری را داد که طبقِ گفته‌ی معاونِ وزیِر اقتصاد تا کنون حدودِ دو میلیارد دلار از روسیه به صورتِ مستقیم و یا سرمایه‌گذاری جذب شده و حدودِ سه میلیارد دلار باقی مانده است.»
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، این وامِ پنج میلیارد دلاری، بر پایه‌ی قانونِ بودجه‌ی سالِ ۱۳۹۵، برای طرحهای تملکِ داراییهای سرمایه‌‌ای از روسیه دریافت می‌شود. این وامِ دریافتی در راستای پیشبردِ طرحهای تملکِ داراییهای سرمایه‌‌ای امورِ زیربنایی و تولیدی با اولویتِ انرژیهای نو، هسته‌ای، نیرو، راه‌آهن، بزرگراهها، سدها، شبکه‌های آبیاری و طرحهای انتقالِ آب صرف خواهد شد. از طرحهایی که بر این پایه تامینِ مالی خواهند شد می‌توان به طرحهای نیروگاههای حرارتی در بندرعباس و برقی‌سازیِ راه‌آهنِ گرمسار به اینچه‌برون، در مجموع به میزانِ دو و نیم میلیارد دلار، و ساختِ یک ماهواره‌ی سنجش از راهِ دور اشاره کرد که موافقت‌نامه‌ی تامین مالیِ آنها دو سالِ پیش به امضای روسای کمیسیونِ مشترکِ اقتصادیِ ایران و روسیه رسید.
در این طرح آمده است که چگونگی اعمالِ حسابِ وامِ دریافتی، تعیینِ مدتِ بازپرداخت و میزانِ سهمِ ساختِ داخلی و دیگر شرطهای این وام به پیشنهادِ وزارتِ امورِ اقتصادی و دارایی، بانکِ مرکزیِ جمهوریِ اسلامی و سازمانِ برنامه و بودجه به تصویبِ هیئتِ وزیران می‌رسد. رئیسِ مجلسِ شورای اسلامی، علی لاریجانی، بهره‌ی این وام را دو درصد اعلام کرده بود.
رئیسِ سازمانِ برنامه و بودجه، محمدباقر نوبخت، در این باره که بهره از چنین وامهایی تضادی با استقلالِ کشور دارد یا نه، گفته است: «این امر با استقلال ما تضادی ندارد. در قانونِ برنامه‌ی ششمِ توسعه، مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف کرده است تا ۶۵ میلیارد دلار از منابعِ خارجی برای توسعه‌ی طرحها استفاده کند ... از [این] ۶۵ میلیارد دلاری که در قانونِ برنامه به دولت اجازه داده شده ... ما سقفِ ۳۰ میلیارد دلار در نظر گرفته‌ایم.»
 
پیشینه‌ی وام‌دهیِ روسیه به ایران
علی نجفی خوشرودی، عضوِ کمیسیونِ امنیتِ ملی و سیاستِ خارجیِ مجلس، در همان‌زمان درباره‌ی وامِ روسیه به ایران گفته بود: «قطعا این موضوع با توجه به پیشینه و تاریخچه‌ی روابط دو کشور، در مناسباتِ دوستانه‌ی ایران و روسیه تأثیرگذار است.»
ایران در زمان قاجاریه از روسیه وام می‌گرفت که برخی از آنها از این قرارند:
نخستین باری که ایران از روسیه وام گرفت در دیِ ۱۲۷۸ بود. در این سال، امین‌السلطان، صدراعظمِ مظفرالدین شاهِ قاجار، از بانکِ استقراضی که تابعِ وزارتِ داراییِ روسیه بود ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار منات طلا به مدتِ ۷۵ سال گرفت که قسطِ سالانه‌ی آن (اصلِ وام و بهره‌اش) یک میلیون و ۱۵۶ هزار و ۲۸۸ منات بود. گمرکاتِ ایران، به جز گمرکاتِ فارس و بندرهای خلیجِ فارس، گروِ این وام نهاده شد. بر پایه‌ی یکی از شرطهای این وام، ایران حق نداشت تا این وام را بازپرداخت نکرده است وامی دیگر جز با اجازه‌ی روسیه دریافت کند.
دومین وام از روسیه، دو سالِ بعد، در فروردینِ ۱۲۸۱، به مبلغ ۱۰ میلیون منات بود. شرایطِ این وام نیز همچون وامِ پیشین بود، افزون بر اینکه امتیازِ راهِ  جلفا و تبریز تا قزوین نیز جزءِ شرایطِ این وام قرار گرفته بود.
در دی‌ماهِ ۱۲۸۹، همه‌ی وامهای ایران از روسیه به مبلغِ شش میلیون تومان، با بهره‌ی هفت درصد و به مدتِ ۱۵ سال یک کاسه گردید.
در دی‌ماهِ ۱۲۹۰، نیز روسیه و انگلستان، مشترک، ۲۰۰ هزار لیره با بهره‌ی هفت درصد، به شرطِ آن که گمرکاتِ شمال و جنوب نیز گروِ آن باشند، به ایران دادند.
در ۳۱ فروردینِ ۱۲۹۱، ۵۰۰ هزار لیره، روسیه و انگلستان، مشترک، به ایران وام دادند.
در اردیبهشت‌ِ ۱۲۹۲، ۴۰۰ هزار لیره مشترکا روسیه و انگلستان، با بهره‌ی هفت درصد، به ایران وام دادند. افزون بر شروطِ پیشین، دریافتِ امتیازِ کشتی‌رانی در دریاچه‌ی ارومیه نیز از شرطهای غیرِ‌ مستقیمِ روسیه در پرداختِ این وام بود.