دست‌نوشته‌ای شگفت‌ درباره‌ی طلسمات و علومِ غریبه+نگاره‌ها

در کتابخانه‌ی ملیِ پاریس نسخه‌ای ۷۵۰ ساله به زبانِ پارسی درباره‌ی طلسمات و علومِ غریبه نگهداری می‌شود که دارای نگارگریهایی بس شگفت‌انگیز است.
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، چنان‌که از چندین برگِ پراکنده‌ی این دست‌نوشت برمی‌آید، نویسنده‌ی آن «ناصرالدین محمد ابنِ ابراهیم ابنِ عبدالله الرمال المعظم الساعتی الهیکلی» بوده است که در دربارِ سلطان «غیاث‌الدین کیخسرو سوم» از دودمانِ «سلجوقیانِ روم» در سالِ ۶۶۳ هجری (۵-۱۲۶۴ میلادی) می‌زیسته است.
گفتنی است، سلجوقیانِ روم که آناتولی (ترکیه‌ی کنونی) را زیرِ چیرگیِ خویش داشتند، با آنکه تبارشان به ترکانِ آسیای میانه می‌رسید، لیک همچون دیگر سلاطینِ ترک که در آسیا به سلطنت رسیدند، زبانِ فراقومیِ پارسی را که هماره در بخشهایی بزرگ از آسیا زبانِ دربارِ پادشاهان و بزرگان بوده و از پیشینه‌ی نوشتاری بسیار کهن و گنجینه‌ی ادبیِ غنی و شکوهمند برخوردار است زبانِ دیوانیِ و علمی خویش کردند و بدین فخر می‌فروختند که در دربارهایشان از دانشمندان، نویسندگان، دبیران و شاعرانِ پارسی‌گو، از سراسرِ حوزه‌ی تمدنِ ایرانی، پذیرایی می‌کنند و با ایشان هم‌نشینی و نشست و برخاست دارند.
بدین دست‌نوشته‌ی شگفت بازگردیم. این دست‌نوشته به دبیره‌های ثلث و نسخ است و بسیار آسیب دیده و پایانش نیز گم شده است. نثرِ آن نیز نثرِ پارسیِ سده‌ی هفتم، هم‌روزگارِ مولویِ بلخی، است.
دست‌نوشت دارای چندین گفتارِ پراکنده است. گفتارِ نخستش به طلسمات می‌پردازد که به دنباله نگاره‌هایی از آن خواهیم آورد. گفتارهای دیگرش نیز یکی «دقایق الحقایق» نام دارد که درباره‌ی علوم خَفیه است و دیگری «مونس العوارف» است که درباره‌ی معراج و معجزات و غرایب می‌باشد.
برگِ نخستِ این دست‌نوشت چنین است که نمونه‌ای از علومِ اسلامی را در زمانهای گذشته به دست می‌دهد: به قدرتِ باری سبحانه و تعالی بر منزلِ ذراعِ فریشته‌‌ای موکل است و نامِ وی جنطاغاییل بود و صورتِ وی ماننده‌ی صورتِ آدمی است درازبالا و چهار دست دارد و پای همچون پایِ اسبانِ تازی و در یک دست لوحی گرفته و در یک دست مرغِ هدهد و در یک دست قضیبی^{(شاخِ درخت)} گرفته و در یک دست دوک از ریسمان پُر گرفته و خواهد که به راه رود و رود و رود و به هیچ گونه مانده و خسته نگردد. بنویسد این طلسمات را به مشک و زعفران و زیرِ طلسمات شود، قمر را بنویسد سه در سه وقتی که ماه در نور بود یعنی در شرفش باشد و در موم گیرد و بر ران دست بندد و چندانک به راه برود مانده نگردد به امر الله تعالی. اندر خاصیتِ منزل هقعه. آن فریشته که برین منزل موکل است نامِ وی هماعاقیل بود و حق سبحانه و تعالی او را ماننده‌ی صورت آدمی آفریده است با چهار دست و سر وی مانندِ ... در هفته‌ی آینده، در «مردم‌سالاری آنلاین»، گفتارِ «دقایقِ الحقایق» از این کتاب را بررسی خواهیم کرد که نگاره‌هایی هنرمندانه‌تر از این گفتار دارد.