سهمِ هر ایرانی و هر استان از بودجه‌ی ۹۸ چقدر است؟ + نمودارها

مصارفِ عمومیِ بودجه‌ی سالِ ۱۳۹۸ نزدیک به ۴۵۴ هزار میلیارد تومان است. از آنجا که برپایه‌ی برآوردِ جمعیتِ مرکزِ آمار برای سالِ آینده جمعیتِ ایران نزدیک به ۸۳ میلیون تن خواهد بود، اگر ۴۵۴ هزار میلیارد تومان تقسیم بر ۸۳ میلیون شود، سهمِ هر ایرانی بیش از پنج میلیون و ۴۶۰ هزار تومان خواهد شد که اگر این رقم تقسیم بر شمارِ ماههای سال شود سهمِ ماهانه‌ی هر ایرانی بیش از ۴۵۵ هزار تومان خواهد بود.
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، برپایه‌ی «بررسیِ لایحه‌ی بودجه‌ی سالِ ۱۳۹۸ کلِ کشورِ» مرکزِ پژوشهای مجلس، در نمودارهای زیر مقدارِ بودجه‌ی عمومیِ دولت برای هر ایرانی در سال و در ماه آمده است:  این نمودار نشانگرِ آن است که مجلسِ شورای اسلامی بیش از هفت هزار تومان، امورِ قضایی بیش از ۱۴۲ هزار تومان و نظم و امنیتِ عمومی بیش از ۲۴۶ هزار تومان، سالِ ۹۸، خرج روی دست هر ایرانی خواهند گذاشت. همچنین در تحلیل این نمودار می‌توان گفت که خرجِ دین و مذهب بیش از سه برابرِ خرجِ محیطِ زیست است که دربردارنده‌ی حفاظت از محیطِ زیست، کاهشِ آلودگی و ... می‌باشد. یا خرجِ هر ایرانی برای فرهنگ‌وهنر و ورزش‌وتفریحات به اندازه‌ی پولی است که خرجِ رسانه‌ی ملی و خبرگزاریِ ایرنا خواهد شد.
 
استانها در بودجه‌ی سالِ ۹۸
نزدیک به ۲۸ درصد از منابعِ بودجه‌ی عمومیِ سالِ ۱۳۹۸ منابعِ استانی است. در طرفِ مصارف از کلِ اعتبارات (برابرِ ۴۰۷ هزار میلیارد تومان)، نزدیکِ ۶ درصدِ اعتبارات، استانی است (برابرِ ۲۵ هزار میلیارد تومان).
این رقم بدین معنا نیست که بقیه‌ی بودجه مربوط به استانِ تهران است که به معنای این است که این بخش از بودجه در اختیارِ شورای برنامه‌ریزیِ توسعه‌ی استان قرار می‌گیرد و این شورا درباره‌ی آن تصمیم می‌گیرد. شورای برنامه‌ریزی هم شورایی متشکل از استاندار و معاونِ برنامه‌ریزیِ وی و رئیسهای اداره‌های کلِ استانها است. باید در نظر داشت که بخشی از بودجه‌ی غیرِ استانی نیز (که به گونه‌ی متمرکز، یعنی ازسویِ سازمانِ مدیریت و برنامه‌ریزی و وزیران، تصمیم گرفته می‌شود) در استانها هزینه خواهد شد.
اعتباراتِ استانی در بودجه‌ی سالِ آینده ۱۰ درصد افزایش داشته و از رقمِ ۲۱/۸ هزار میلیارد تومان به ۲۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.
برپایه‌ی محاسباتِ انجام‌شده از نظرِ درآمدِ مالیاتیِ دولت (نه نفت و ...)، استانهای تهران، اصفهان، خوزستان و خراسانِ رضوی به تنهایی بیش از ۶۸ درصد از بارِ مالیِ دولت در این بخش را به دوش می‌کشند. سهمِ استانِ تهران از درآمدهای استانی به تنهایی حدود ۵۳ درصد بوده و استانِ اصفهان ۷ درصد، خوزستان ۴/۷ درصد و خراسانِ رضوی ۳/۶ درصد است. یعنی، برای نمونه، بیش از نیمی از مالیاتِ کشور را تهرانیها به دولت پرداخت می‌کنند، بی آنکه این درآمدها به خودشان برگردد.
همچنین نسبتِ مجموعِ اعتباراتِ استانها (چه جاری و چه عمرانی) به درآمدهای استانی (که بدان «ضریبِ بازگشت» می‌گویند) در بودجه‌ی سالِ آینده برای ۹ استانِ ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، خراسانِ جنوبی، لرستان، کردستان، چهارمحال و بختیاری، گلستان و خراسانِ شمالی بیش از ۱۰۰ است که به معنای برخورداریِ بیش از ۱۰۰ درصدی این استانها از درآمدهایشان است. این نسبت برای دیگر استانها کمتر از ۱۰۰ است. این تبعیضِ مثبتی است که دولت برای این استانها قائل شده است تا میانِ استانها از نظرِ توسعه تعادل ایجاد شود. مقدارِ این ضریب برای استانهای گوناگون در نمودار زیر آمده است:
 سرانه‌ی اعتبارات هزینه‌ای استانی (یعنی بودجه‌ی هزینه‌ای استانی تقسیم بر شمار شهروندانِ استان) حدود ۱۵۴ هزار تومان است و سرانه‌ی اعتباراتِ تملکِ داراییِ سرمایه‌ای (عمرانیِ) استانی برابر با حدودِ ۱۳۷ هزار تومان است.
از نظرِ توزیعِ استانی، بیشترین سرانه‌ی اعتباراتِ هزینه‌ای برای استانهای ایلام (۴۶۰ هزار تومان)، کهگیلویه و بویر احمد (۳۵۳ هزار تومان) و خراسانِ جنوبی (۳۴۷ هزار تومان) است، و کمترین سرانه‌ی اعتباراتِ هزینه‌ای استانی مربوط به استانهای تهران (۵۸ هزار تومان)، البرز (۸۹ هزار تومان) و خراسانِ رضوی (۱۰۸ هزار تومان) است. از نظرِ اعتباراتِ تملکِ داراییِ سرمایه‌ای (عمرانی) بیشترین سرانه‌ی اعتباراتِ عمرانی ازآنِ استانهای بوشهر (۵۳۲ هزار تومان)، کهگیلویه و بویر احمد (۴۸۵ هزار تومان) و ایلام (۴۱۲ هزار تومان) است. کمترین سرانه‌ی اعتباراتِ تملکِ داراییِ سرمایه‌ای (عمرانی) نیز ازآنِ استانهای تهران (حدودِ ۱۹ هزار تومان) البرز (حدودِ ۴۲ هزار تومان) و اصفهان (حدودِ ۶۲ هزار تومان) است: آنچه آمد نشانگر سخنانِ نادرست کسانی است که می‌گویند بودجه‌ی کشور در تهران و مرکز هزینه می‌شود؛ حال آنکه تهرانیها به تنهایی بارِ بیش از نیمی از مالیاتِ کشور را بر دوش دارند و در برابر کمترین بودجه‌ی استانی را دریافت می‌کنند.