ویکی پدیا، فرصتی برای دیده شدن فرهنگ‌ها

دبیر اجرایی اولین همایش ویکی پدیای کشور که در اهواز برگزار می شود، در متنی که در اختیار پایگاه خبری فریادگر قرار داده، به تببین اهمیت ویکی پدیا در ایران پرداخته است.
متن یادداشت قاسم منصور آل کثیر به این شرح است:
پدیده اینترنت به مثابه یک رسانه الکترونیکی جهان گستر و به واسطه برخی ویژگی‌های منحصر به فرد خود موقعیتی خاص را برای روابط انسانی بوجود آورده است. از مهمترین این ویژگی ها ایجاد فرصتی برای دیده شدن خرده فرهنگ ها و جماعت های قومی خصوصا به واسطه ویکی پدیا است.
اهمیت مسائل مربوط به اقوام در جهان کنونی و بویژه در کشورهایی چون ایران که از دیرباز سرزمینی کثرت گرا و چمد قومی بوده بسیار دارای اهمیت است. با توجه به مباحث بسیار فراگیر مرتبط با فرایند جهانی شدن و به ویژه جهانی شدن به لحاظ فرهنگی اغلب چنین تصور می شود که این فرایند سرانجام موجب به تحلیل رفتن و کم رنگ شدن خاص گرایی‌های فرهنگی مختلف می‌شود. اما واقعیت های کنونی حاکی از آن است که در همین زمینه جهانی شدن بسیاری از انواع خاص گرایی های فرهنگی نه فقط از میان نرفتند یا کمرنگ نشده بلکه حتی به نوعی بیش از پیش مورد تاکید کاربران اینترنت قرار گرفته است که از آن جمله می توان به مقوله قومیت و هویت قومی اشاره کرد.
با نگاهی گذرا به جریانات موجود در حیطه اینترنت خصوصا ویکی پدیا، به سرعت می توان دریافت که ویکی ها در تقویت خاص گرایی های فرهنگی نیز عملکرد قابل توجهی داشته و بنابر این می توان آن را دارای نقش دوگانه در نظر گرفت. محیطی که از یک سو به واسطه ماهیت جهان گستر و بالقوه همگانی خود به تقویت ساختارهای جهانی شدن کمک میکند و از سویی دیگر در بطن خود فعالیت انواع خاص گرایی ها را امکان پذیر می سازد.
برای نمونه در ویکی پدیای فارسی انواع رده های مختلف در خصوص مفاخر، شخصیت ها و میراث فرهنگی اقوام را داریم که در فضای عمومی غیر ویکی آنچنان فرصتی برای دیده شدن را نداشته و ندارند.
در هر حال به نظر می رسد که انواع جریان های هویتی موجود در ویکی ها اغلب بازتاب مستقیم واقعیات جهان بیرونی باشند. یافته های اینترنتی حاکی از آن است که در گستره بی حد و مرز مجازی و در زمینه جهانی شدن، مرزهای هویتی قومی نه تنها از میان نرفته اند بلکه امکان تجلی بسیار بیشتری یافته اند زیرا ویکی عرصه ایست که انواع هویت های خرد را از سکوت و انزوا بیرون کشیده و به آنها مجال هر چه بیشتر شناخته شدن و شناختن را می دهد. تجربه هفت ساله اینجانب به عنوان یک ویکی پدین در فضای ویکی پدیا نشان می دهد آنچه که آن را آزادی بیان دغدغه های هویتی می دانیم در فضای ویکی قابل ارائه و برجسته سازی است. ساختار اجتماعی ویکی به گونه ای است که آستانه تحمل انسان ها در شنیدن و دیدن نظرات دیگری را بسیار بالاتر برده است. فضاهایی همچون ویکی ها یا نمونه بومی آن سایت «انسان شناسی و فرهنگ» به ما می آموزند که انسان ها را آن گونه که هستند ببینیم و بپذیریم نه آنگونه که می پسندیم.