خوف و رجا به الکترال 2016

ایالات متحده به عنوان کشوری که خود را کدخدای جامعه جهانی می داند در جریان انتخاب رئیس جمهوری آمریکا معرکه گیری بزرگی به پا می کند. رقابت سنتی جمهوری خواهان و دموکرات ها اگرچه هر چهار سال یک بار توجه رسانه های جهان را به خود جلب می کند اما این مسئله طبق سنت هر 8سال یک بار وجهه حیثیتی به خود می گیرد.

 پنجاه و هشتمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا طبق برنامه سه شنبه ‎۱۸ آبان ۱۳۹۵ برابر ۸ نوامبر ۲۰۱۶ میلادی برگزار شود. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است انتخابات‌های مقدماتی ریاست‌جمهوری بین فوریه و ژوئن ۲۰۱۶ برگزار شوند. فرایند نامزد شدن نیز انتخاباتی غیرمستقیم است، که در آن رای‌دهندگان به فهرستی از نمایندگان خود در کنوانسیون‌های برگزینندهٔ نامزد هر حزب رای می‌دهند که آنها نامزد ریاست جمهوری حزب را برمی‌گزینند.

در جریان نقل و انتقال قدرت در واشنگتن صحنه های فیلم مشهور گانگسترهای نیویورکی بازسازی می شود. اگرچه جمهوری خواهان و دموکرات ها همانند اجداد خود از چاقو و هفت تیر استفاده نمی کنند اما با الفاظ تندی یکدیگر را مجروح می کنند. با پایان رقابت های پیش انتخابات آمریکا ، «دونالد ترامپ» از اردوگاه فیل ها و «هیلاری کلینتون» از اردوگاه خرها برای دوئل نهایی کاندید شده اند.

مساله اساسی در انتخابات الکترال 2016 اینجاست که هرگز دموکرات ها در این سطح منزوی نشده اند. یانکی ها سال گذشته انتخابات کنگره ، سنا و فرمانداری ها را به کابوی ها باختند و در صورت شکست در انتخابات الکترال 2016 عملا برای حداقل 3 سال در عرصه سیاسی آمریکا حرفی برای گفتن نخواهند داشت. اوباما برای نجات هم حزبی های خود از سقوط تاریخی خود را به آب و آتش می زند اما طرف مقابل نیز بی کار نمی نشیند.

در جریان رقابت های درون حزبی(Caucus) سرفصل های اصلی معرکه گیری انتخابات الکترال 2016 مشخص شده است. باراک اوباما که به عنوان رئیس جمهوری دموکرات آخرین روزهای حضور خود را در کاخ سفید مزه می کند با تدوین قانون تابعیت لاتین تبارها و مهاجران را به طرفداران حزب خود افزوده است. حزب دموکرات با توجه به خواستگاه سنتی این گروه در مورد حقوق زنان باتوجه به حضور هیلاری تلاش می کند عنوان «نقطه عطف تاریخ زنان آمریکا» را برجسته کند.  طرح اجتماعی اوباماکر اقدامی در جهت کسب رای جامعه محروم آمریکا برنامه ای است که توسط هیلاری دنبال می شود.

دونالد ترامپ که در واقع مولود محافظه کاران افراطی موسوم به «تی پارتی» است با دایعه دفاع از ارزش های آمریکایی مهاجران را در جهت اشتغالزایی برای شهروندان آمریکایی تهدید به اخراج کرده است. این کازینودار مشهور توانسته حمایت لابی های اسلحه و نژادپرستان کو کلاکس کلان را نیز کسب کند. مساله اساسی در مورد جامعه ایالات متحده اینجاست که برتری آمریکایی ها بر دیگر اقوام از دوران برده داری در سیستم حاکم بر واشنگتن همچنان وجود دارد.جمهوری خواهان برنامه های اجتماعی اوباما و دموکرات ها را لکه ننگ برای سیستم امپریالیستی آمریکا تلقی می کنند.

مافوق مسائل داخلی آمریکا موضوعات سیاست خارجی برای رای دهندگان آمریکایی موضوع مهمی قلمداد می شود؛تفاهم برجام و مذاکرات هسته ای با ایران موضوعی بود بیش از سایر موارد برجسته شده بود. همه می دانند که اوباما پیش از پایان دوران ریاست جمهوری خود در اقدامی مشابه سفر به کوبا آرزوی دیدار از ایران را در سر می پروراند.

هیلاری کلینتون مدعی بود که پس از وضع تحریم های خصمانه توانسته تهران را متقاعد کند که جمهوری اسلامی حاضر به پذیرش خواسته های آمریکا شود. در مقابل دونالد ترامپ نیز مدعی شده است که تفاهم برجام را پاره خواهد کرد. حقیقت اینجاست که هردو کاندیدای انتخابات الکترال برای داغ شدن تنور معرکه گیری در موضوع ایران ادعاهای ساختگی مطرح می کنند.

تفاهم برجام حاصل تغییرات معادلات خاورمیانه و جنگ سرد بود که طرفین را وارد یک معامله برد-برد کرد. ایالات متحده باتوجه به وضعیت جامعه جهانی نیازمند کاهش تنش ها با جمهوری اسلامی بود . در مورد ادعاهای ترامپ نیز نکته حائز اهمیت این است که تفاهم برجام یک تفاهم بین المللی و چند جانبه است که نقض آن تبعات کشنده ای در عرف بین الملل خواهد داشت.

در میان کش مکش های رخ داده در مورد برجام ، کنگره و سنای آمریکا علیه تفاهم برجام موضع گیری های تندی داشته اند. با کنار هم چیدن پازل سیاسی جمهوری خواهان به این نکته می رسیم که فیل های آمریکایی می خواهند برقراری رابطه با تهران را به نام خود تمام کنند. جمهوری خواهان معامله گران اقتصادی خوبی هستند ، آنها می خواهند با گشایش روابط اقتصادی موتورهای صنایع ایالات متحده را در تجارت با ایران به گردش درآورند.

نفوذ لابی های اسرائیلی نظیر «آیپک» و «جی استریت» در کنار سعودی ها موضوعاتی است که روابط ایران و آمریکا را تحت الشعاع خود قرار می دهند اما واقعیت در مورد عرصه انتخاباتی آمریکا اینجاست که کاندیداها عملگرا بوده و شعارهای خود وفادار باقی نمی مانند.

خوف و رجا به الکترال 2016 موضوعی است که تهران باید در مورد انتخابات آمریکا در دستور کار داشته باشد. هیلاری کلینتون اگرچه خواهان حفظ تفاهم برجام است اما بعید نیست که در صورت برگزیده شدن تحریم های جدیدی وضع کند . دونالدترامپ نیز علی رغم موضع گیری های مخاصمه آمیز علیه ایران در آینده با همراهی کنگره و سنا خواهان روابط اقتصادی با ایران شود. منهای این کاندیدا و آن کاندیدا جمهوری اسلامی با دیپلماسی لبخند باید به گونه ای در روابط با اتحادیه اروپا و کشورهای دیگر عمل کند که معادلات جهانی آمریکایی ها را مجبور به تعامل با تهران کند.