میدان و دیپلماسی در خدمت اقتصاد دریامحور

در حال حاضر، اقتصاد دریامحور بزرگترین فرصت توسعه اقتصادی پیش روی ایران بوده و سرمایه گذاری و توسعه آن اجتناب ناپذیر است. نصف جمعیت جهان در فاصله حداکثر ۲۰۰ کیلومتری سواحل نزدیک به آب‌های آزاد زندگی و از مزایای نامحدود اقتصادی آن بهره‌برداری می‌کنند، به طوری که اکثر شهرهای پرجمعیت و مهم جهان در سواحل یا نزدیک سواحل متصل به آب‌های آزاد واقع شده اند.
اقتصاد دریامحور، تا به امروز در کشور ما حدودا نادیده گرفته شده، اما با تغییرات جدید در نظم جهانی و نقش آفرینی پررنگ جمهوری اسلامی ایران در شکل گیری این نظم نوین، توسعه و تثبیت اقتصاد دریامحور روز به روز ضروری‌تر می‌شود.
نقش نظامی
ایجاد امنیت و ثبات پایدار اولین و مهم‌ترین قدم در تثبیت و بهره‌برداری از اقتصاد دریاست. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران همراه با متحدین منطقه ای خود در غرب آسیا موفق شده‌اند که پس از قرن‌ها، مجددا نقش کلیدی ایران اسلامی در ایجاد ثبات و امنیت دریایی را احیا کنند.
این قدرت امنیت آفرین دریایی دارای سه ضلع است:
نخست با کنترل مستقیم تنگه هرمز و تنگه باب المندب، دوم با رصد و حضور نظامی در اقیانوس هند و شرق دریای مدیترانه و سوم با داشتن تکنولوژی ساخت و استفاده بی‌بدیل ناوگان دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا.
امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ۲۸ مهر ماه ۱۴۰۳ و در حاشیه رزمایش مرکب دریایی آیونز به میزبانی ایران اظهار داشت: به برکت انقلاب اسلامی و خون پاک شهدای عزیزمان، جمهوری اسلامی ایران متولی امنیت اقیانوس هند است.
وی همچنین افزود: نیروی دریایی ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، امنیت و ثبات شمال اقیانوس هند را برای کشتیرانی و ناوگان تجاری کشور برقرار کرده‌اند و با اقتدار شاهرگ اقتصادی کشور فعال است.
نقش دیپلماتیک
با شروع تغییر در نظم جهانی و ایفای نقش موثر و مستمر جمهوری اسلامی ایران در این تغییر، کریدورهای تجاری جدید و مهمی در حال شکل‌گیری و گاهی به روز رسانی هستند. کشور عزیزمان نیز به عنوان شاهراه مواصلاتی در مرکز این کریدورها قرار داشته و جزئی بی‌بدیل از شریان بازرگانی جهان است.
با عضویت در سازمان بریکس و اتحادیه شانگهای، همچنین رایزنی و همکاری‌های دیپلماتیک با کشورهای دیگر، سواحل کشور عزیزمان نقش کلیدی‌ای در توسعه تجارت دریایی و شکوفایی اقتصادی برای ایران، منطقه غرب آسیا و حتی جهان خواهد داشت.
چالش‌ها
در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان، سهم عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی خود را از دریا تامین می‌کنند، در این میان ویتنام و چین با بیش از ۵۲ درصد در صدر قرار دارند ولیکن جمهوری اسلامی ایران صرفا حدود ۹ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را از دریا تامین می‌کند که با توجه به پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های موجود کشور، رقم بسیار پایینی تلقی می‌شود‌. توسعه و بهره‌برداری از اقتصاد دریامحور در کشورمان، به سرمایه‌گذاری در بخش‌های ذیل بالاخص در سواحل جنوبی ملزم است: گردشگری دریایی و ساحلی، حمل و نقل دریایی، انرژی‌های تجدید پذیر، آبزی‌پروری و شیلات، بیوتکنولوژی دریایی، معدن کاری دریایی، توسعه بنادر، کشتی‌سازی، توسعه زیرساخت‌های ریلی و در نهایت استقرار جمعیت در سواحل جنوبی. توسعه و سرمایه گذاری در اقتصاد دریامحور که یکی از ابتکارات اصلی برنامه هفتم توسعه نیز هست، ممکن نیست مگر با مشارکت فعال و جدی بخش خصوصی و مساعدت و پیگیری بخش عمومی کشور و در این بین اراده‌ای ملی برای به خروش در آوردن امواج اقتصاد دریا نیاز است.